Έρευνα: Πώς βλέπουν οι Έλληνες τις ΗΠΑ – Τα ιστορικά «τραύματα» και η στάση των κομμάτων

Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις τα τελευταία 50 χρόνια τέθηκαν στο επίκεντρο έρευνας που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

Στην έρευνα αποτυπώνεται το πώς βλέπει η ελληνική κοινωνία τις ΗΠΑ κατά την περίοδο 1974-2024. Η Ειρήνη Καραμούζη, Καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας (Πανεπιστήμιο Σέφιλντ / Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας) και η Λαμπρινή Ρόρη, Επίκουρη Καθηγήτρια Πολιτικής Ανάλυσης του ΕΚΠΑ, ανέδειξαν τα ιστορικά «τραύματα», όπως η Δικτατορία και το Κυπριακό που αποτελούν και την «μήτρα» του αντιαμερικανισμού από το 1974, αλλά και στις αμερικανικές βάσεις, την τρομοκρατία, τη συνεχή βεβήλωση του αγάλματος του Χ. Τρούμαν, τον ρόλο της ελληνικής διασποράς και το Πολυτεχνείο.

Η έρευνα καταγράφει τα φαινόμενα αντιαμερικανισμού στις τάξεις της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και τις διακυμάνσεις του με τη βοήθεια παλαιότερων ερευνών. Όπως ανέφεραν οι δύο καθηγήτριες, αποτυπώνοντας το συναίσθημα έναντι των ΗΠΑ, σε σχέση με τη σημασία του θέματος των ΗΠΑ, αποδεικνύεται ότι όσο λιγότερο συζητιέται στα κομματικά προγράμματα το θέμα, τόσο μειώνεται και η αρνητικότητα του συναισθήματος.

Τα φιλοαμερικανικά κόμματα και το αντιαμερικανικό αίσθημα

Όπως ανέφεραν, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ουσιαστικά τα κόμματα εξουσίας είναι φιλοαμερικανικά, ενώ το αντιαμερικανικό αίσθημα προέρχεται κυρίως από τα κόμματα της ακροαριστεράς. Όσον αφορά στην πρόσφατη ιστορία, κύρια θέματα είναι η εισβολή στο Ιρακ, ο πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και η αντίδραση της ακροαριστεράς απέναντι στην Ε.Ε., το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ την εποχή των Μνημονίων.

Η αλλαγή κλίματος με την έναρξη της κρίσης

Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν, το συναίσθημα στο ελληνικό κοινοβούλιο από τις αρχές της δεκαετίας του 90’ μέχρι το 2008 είναι θετικό ως επί το πλείστον, ενώ με την έναρξη της κρίσης γίνεται ιδιαίτερα αρνητικό, μέχρι και το 2015, με τη μεταστροφή του ΣΥΡΙΖΑ, όταν και πάλι το συναίσθημα αλλάζει προς το θετικό αν και τα κόμματα της άκρας αριστεράς και της άκρας δεξιάς, συνέχισαν να μιλούν αρνητικά και τη συγκεκριμένη περίοδο.

Επιπλέον αναλύθηκε ο φιλορωσισμός με τον αντιαμερικανισμό, και έγινε λόγος για σημαντική απόκλιση μεταξύ των δύο, με σαφώς φιλορωσικά αισθήματα, αλλά και η στάση σε σχέση με την Ε.Ε..

Μετά το 2008, παρατηρείται το εξής φαινόμενο:΄Οποιος ειναι αντι-Ευρωπαίος είναι και αντι-Αμερικανός και το αντίθετο. Συμπερασματικά, οι δύο καθηγήτριες τόνισαν ότι παρατηρείται μία διακύμανση στην αποτύπωση του φαινομένου, σε σχέση με τον κοινοβουλευτικό λογο και την κοινή γνώμη.

Δείτε όλο το Αφιέρωμα Delphi Economic Forum
Sponsored by Τράπεζα Πειραιώς
Η συμμετοχή της Τράπεζας στο Delphi Economic Forum X αποτυπώνεται και στο LinkedIn της Πειραιώς