Έχουμε κλιματική κρίση

Βρισκόμαστε σε μία πολύ κρίσιμη στιγμή. Η επιστήμη δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρη: μέχρι το 2030 πρέπει να έχουμε μειώσει τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου κατά 50% και μέχρι το 2040, ή όσο πιο κοντά σε αυτήν τη χρονολογία, να τις έχουμε εκμηδενίσει. Εάν δεν τα καταφέρουμε οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και την ανθρωπότητα είναι αδιαμφισβήτητες. Η πιο πρόσφατη αναφορά την οποία προσυπογράφουν 11000 επιστήμονες από 153 χώρες κατέληξε ότι χωρίς άμεση και ουσιαστική δράση δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε μια “πρωτοφανή ανθρώπινη τραγωδία”.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, τις οποίες δυσκολευόμαστε ακόμα να κατανοήσουμε, θα είναι γενικευμένες και μεγάλης έντασης. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα επανα-οριοθετήσει, στη διάρκεια του αιώνα που διανύουμε, την παράκτια ζώνη πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Σύμφωνα με τη μελέτη του οργανισμού Διανέοσις, από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας ενδέχεται να χαθεί το 3,5% της ελληνικής επικράτειας, με τεράστιες συνακόλουθες επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας και την ποιότητα ζωής όλων μας.
Οι αλλαγές που μεταβάλλουν τη χημική σύνθεση του νερού και τα ρεύματα της θάλασσας, αυξάνουν τη στάθμη της θάλασσας και την ένταση των έντονων καιρικών φαινομένων, ενώ έχουν επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και την αφθονία της θαλάσσιας ζωής. 
Ωστόσο, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας δεν είναι παρά μία από τις βασικές επιπτώσεις της αύξησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η θάλασσα είναι η γαλάζια καρδιά του πλανήτη μας, ζωτικής σημασίας για καθέναν μας.
Η αύξηση της συγκέντρωσης του CO2 έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας (από το 1971 μέχρι το 2010 η θερμοκρασία των πρώτων 75 μέτρων από την επιφάνεια των ωκεανών που θερμαίνονται περισσότερο αυξήθηκε κατά 0,11°C ανά δεκαετία), της οξύτητας της θάλασσας (κατά 30% στην επιφάνεια της θάλασσας, σε σχέση με τα επίπεδα πριν τη βιομηχανική εποχή) και τη μείωση της περιεκτικότητάς της σε οξυγόνο, αλλαγές που μεταβάλλουν τη χημική σύνθεση του νερού και τα ρεύματα της θάλασσας, αυξάνουν τη στάθμη της θάλασσας και την ένταση των έντονων καιρικών φαινομένων, ενώ έχουν επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και την αφθονία της θαλάσσιας ζωής.
Δύο εκθέσεις που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα (η Ειδική Έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή σχετικά με τους Ωκεανούς και την Κρυόσφαιρα και η Έκθεση Αξιολόγησης της Παγκόσμιας Βιοποικιλότητας και των Υπηρεσιών Οικοσυστήματος της Διακυβερνητικής Επιστημονικής και Πολιτικής Πλατφόρμας για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος) δείχνουν την πολύπλοκη σχέση ανάμεσα στο κλίμα και τους ωκεανούς. Δεν παραθέτουν μόνο τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη θάλασσα αλλά επεξηγούν πως η θάλασσα παρέχει οικοσυστημικές υπηρεσίες ζωτικής σημασίας καθώς μεταξύ άλλων, παρέχει τροφή, απορροφά και δεσμεύει άνθρακα από την ατμόσφαιρα και παράγει οξυγόνο.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, τις οποίες δυσκολευόμαστε ακόμα να κατανοήσουμε, θα είναι γενικευμένες και μεγάλης έντασης. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα επανα-οριοθετήσει, στη διάρκεια του αιώνα που διανύουμε, την παράκτια ζώνη πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Το 2020 είναι μία πάρα πολύ κρίσιμη χρονιά για το μέλλον του πλανήτη μας. Η παγκόσμια κοινότητα έχει την ευκαιρία να συμφωνήσει στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία τουλάχιστον του 30% της θάλασσας μέχρι το 2030. Ένα τέτοιο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών, τόσο σε διεθνή όσο και σε εθνικά ύδατα, θα επιτρέψει στη θάλασσα να γίνει πιο ανθεκτική απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, θα βοηθήσει την ανθρωπότητα να αντιμετωπίσει την έντονη μεταβολή των περιβαλλοντικών συνθηκών κατά τις επόμενες δεκαετίες, ενώ παράλληλα θα συνεισφέρει στη συγκράτηση της συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα. Επίσης, το 2020 θα γίνει μία ακόμα Διάσκεψη για το Κλίμα, στην οποία οι κυβερνήσεις όλων των χωρών θα έχουν την ευκαιρία να δεσμευτούν για ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Η επιστήμη είναι ξεκάθαρη και η ανάγκη για δράση αδιαμφισβήτητη. Για να μην βρεθούμε πέρα των περιβαλλοντικών ορίων που επιτρέπουν την ανθρώπινη επιβίωση και ευημερία στον πλανήτη, οι κυβερνήσεις οφείλουν να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα.