Ασυμφωνία αχνοφαίνεται στις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή

Α. Ακρίβος

Μετά την παράταση κατά 24 ώρες των διαπραγματεύσεων, οι χώρες που έχουν υπογράψει την Συμφωνία του Παρισιού προσπαθούσαν να συμφωνήσουν, για να αποφευχθεί η αποτυχία της COP25 και να επιχειρήσουν να ανταποκριθούν στις εκκλήσεις των νέων του κόσμου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγή.

Έπειτα από ολονύκτιες εντατικές συνομιλίες, υπήρχε ακόμη μεγάλη διάσταση απόψεων για θέματα-κλειδιά και πολλά κράτη εξέφρασαν την απογοήτευσή τους, επικρίνοντας την έλλειψη φιλοδοξίας στα τελευταία σχέδια που έβαλε στο τραπέζι η χιλιανή προεδρία.

«Εχω ανάγκη να επιστρέψω, να κοιτάξω τα παιδιά μου στα μάτια και να πω ότι είχαμε ένα αποτέλεσμα που θα εγγυηθεί το μέλλον τους», δήλωσε η εκπρόσωπος των Νήσων Μάρσαλ Τίνα Στέγκε.

«Ηταν η COP της φιλοδοξίας, αυτήν την φιλοδοξία δεν την βλέπουμε», δήλωσε ο Κάρλος Φούλερ, επικεφαλής διαπραγματευτής της ομάδας των 44 νησιωτικών κρατών, των εξαιρετικά ευάλωτων στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Απαισιοδοξία επικρατούσε και μεταξύ των μη κυβερνητικών οργανώσεων για τα αποτελέσματα έπειτα από διαπραγματεύσεις δύο εβδομάδων.

«Αν υπήρχε μία φορά στην ιστορία που θα έπρεπε να πω “οι κυβερνήσεις τα σκ..ωσαν”, θα το έλεγα σήμερα στην Μαδρίτη», είπε ο Μοχάμεντ Αντοου, διευθυντής της Power Shift Africa.

Κατευθυνόμαστε προς μία διακοπή της COP, όπως είχε συμβεί το 2000, όταν δύο εβδομάδες εντατικών διαπραγματεύσεων είχαν καταλήξει σε αποτυχία; «Δεν προβλέπουμε καμία διακοπή», διαβεβαίωσε ο Αντρες Λαντερέτσε, εκπρόσωπος της χιλιανής προεδρίας, υποσχόμενος νέα κείμενα προς διαπραγμάτευσιν αργά το απόγευμα.

“Ριζική μετατροπή της οικονομίας”
Η ετυμηγορία της επιστήμης είναι αμετάκλητη: για να αποφευχθεί μία κλιματική καταστροφή, χρειάζεται ριζική μετατροπή της οικονομίας για να αρχίσει η μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να υπάρξει μία πιθανότητα να επιτευχθούν οι στόχοι της συμφωνίας του Παρισιού, ώστε να περιορισθεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στους +2 βαθμούς, ή και +1,5, βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Με τον σημερινό ρυθμό, ο υδράργυρος μπορεί να ανεβεί μέχρι και 4 έως 5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα. Ακόμη και αν οι 200 χώρες που έχουν υπογράψει την Συμφωνία του Παρισιού τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, η αύξηση της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους +3 βαθμούς Κελσίου.

Εάν τίποτε δεν αλλάξει μέχρι το τέλος αυτή της διάσκεψης, τα εκατομμύρια των νέων που κατέβηκαν στους δρόμους δεν θα έχουν εισακουσθεί.
«Η διαφορά ανάμεσα στην νεολαία στους δρόμους και τις διαπραγματεύσεις είναι ότι οι νέοι επείγονται, διότι δεν μένουν παρά 11 χρόνια» για τον περιορισμό στο μάξιμουμ της υπερθέρμανσης, λέει η νεαρή ακτιβίστρια Αλεξάντρια Βιγιασενιόρ. «Η COP25 μας έχει απογοητεύσει».

Ολα τα κράτη οφείλουν να υποβάλουν μέχρι την COP26 στην Γλασκώβη μία τροποποιημένη εκδοχή των δεσμεύσεών τους. Στο στάδιο αυτό, περί τις 80 χώρες έχουν δεσμευθεί να παρουσιάσουν ενισχυμένους στόχους, αλλά αυτές δεν αντιπροσωπεύουν παρά το 10% των παγκόσμιων εκπομπών.

Σχεδόν κανείς από τους μεγάλους ρυπαντές, Κίνα, Ινδία, η ΗΠΑ, δεν φαίνεται να θέλει να ενταχθεί στην ομάδα αυτή. Μόνο η Ευρωπαϊκή Ενωση διατύπωσε αυτήν την εβδομάδα στις Βρυξέλλες τον στόχο για ουδετερότητα άνθρακα μέχρι το 2050. Ομως, χωρίς την Πολωνία, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα. Και οι Ευρωπαίοι δεν θα αποφασίσουν πριν από το καλοκαίρι για την ενίσχυση των δεσμεύσεών τους για το 2030.

«Κυνισμός και βλακεία»
«Η χιλιανή προεδρία έχει μία αποστολή: να προστατεύσει την ακεραιότητα της συμφωνίας του Παρισιού και να μην επιτρέψει να διαλυθεί από τον κυνισμό και την βλακεία», δήλωσε η επικεφαλής της Greenpeace Τζένιφερ Μόργκαν.

«Μία χούφτα θορυβώδεις χώρες έχουν εκτρέψει την διαδικασία και έχουν πάρει τον πλανήτη όμηρο», σύμφωνα με την Τζέιμι Χεν της μη κυβερνητικής οργάνωσης 350.org.

Στο στόχαστρο των υπερασπιστών του κλίματος, εκτός των ΗΠΑ που θα αποχωρήσουν από την Συμφωνία του Παρισιού τον Νοέμβριο 2020, η Κίνα και η Ινδία, που επιμένουν, πριν αναφερθούν στους δικούς της αναθεωρημένους στόχους, στο ότι είναι ευθύνη των ανεπτυγμένων χωρών να κάνουν περισσότερα και να τηρήσουν την υπόσχεση για οικονομική βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Αλλά επίσης και η Αυστραλία και η Βραζιλία, οι οποίες κατηγορούνται ότι θέλουν να εισαγάγουν στις συνομιλίες για τις αγορές του άνθρακα ρυθμίσεις οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς.