Μια αρχική τοποθέτηση του ΔΣ της ΚΕΔΕ επί του περιεχομένου σχεδίου νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που δόθηκε προς συζήτηση κι αφορά το νέο εκλογικό σύστημα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, έγινε κατά τη χθεσινή του συνεδρίαση. Η συζήτηση θα επαναληφθεί προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι θέσεις και διορθωτικές παρεμβάσεις που θα προτείνει η ΚΕΔΕ και θα τεθούν σε διάλογο με το υπουργείο Εσωτερικών.
Η πρώτη διαπίστωση επί του περιεχομένου που διατυπώθηκε από τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Δ. Παπαστεργίου είναι πως το νομοσχέδιο επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα της κυβερνησιμότητας των δήμων, τονίζοντας χαρακτηριστικά:
«Ας δούμε τι πρόβλημα πάει να λύσει ο νέος Εκλογικός νόμος. Είναι αυτό της κυβερνησιμότητας των δήμων. Ο υπάρχων νόμος «έκαψε» την απλή αναλογική, αφού μόνο προβλήματα δημιούργησε.
Πρέπει η φωνή και η επιθυμία των πολιτών να μπορεί να μετουσιώνεται σε αποφάσεις της δημοτικής αρχής και με γνώμονα αυτό, το σχέδιο νόμου που θα τεθεί σε διαβούλευση έχει θετικό πρόσημο.
Οι αλλαγές στον εκλογικό νόμο είναι σημαντικές όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σημαντικά, ίσως και σημαντικότερα, θέματα που πρέπει να κλείσουν είναι οι νέες αρμοδιότητες, η καταστατική θέση των αιρετών και το γενικότερο θέμα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης».
Ωστόσο ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ συνέχεια έθεσε μια σειρά από ζητήματα όσον αφορά το περιεχόμενο του νομοσχεδίου.
Ειδικότερα σε ότι αφορά την πρόβλεψη για μείωση των δημοτικών συμβούλων, ο κ. Παπαστεργίου παρέθεσε αναλυτικά στοιχεία σημειώνοντας ότι σε κάποιους δήμους θα φτάνει το 38%.
Αναλυτικά το 15% των δήμων θα έχουν μείωση δημοτικών συμβούλων 23-38%, στο 50% δήμων η μείωση θα είναι 20-22%, στο 31% των δήμων 15-19% και μόλις στο 4% των δήμων δεν υπάρξει καμία μείωση στον αριθμό των δημοτικών συμβούλων.
«Στο όνομα της ευελιξίας στη λειτουργία των συμβουλίων, της ουσιαστικής συζήτησης και ανταλλαγής επιχειρημάτων, σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου θα μπορούσαμε να δεχτούμε ένα γενικό ποσοστό μείωσης των Δημοτικών Συμβούλων 10-15%. Όμως θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα έτσι ώστε στους μικρούς δήμους ο αριθμός των συμβούλων που θα εκλέγει ο πλειοψηφών συνδυασμός να έχει ικανό αριθμό συμβούλων προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες διοίκησης. Παράλληλα σε δήμους με πάνω από 6 δημοτικές ενότητες, να αυξάνεται ο αριθμός των συμβούλων, έτσι ώστε να υπάρχει αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση όλων».
Όσο για το πλαφόν εισόδου του 3%, ο ίδιος τόνισε ότι η εφαρμογή του αφορά μόνο 1 στους 3 δήμους, ενώ για τους υπόλοιπους είναι «εξόχως προβληματικό». Αντί του πλαφόν, ο Δ. Παπαστεργίου πρόκρινε την είσοδο για όποιον συνδυασμό συγκεντρώνει το εκλογικό μέτρο ανά δήμο συν 1%.
Ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι σωστό να μην μπορεί παράταξη που έλαβε 500-600 σταυρούς να μπαίνει στο δημοτικό συμβούλιο. Το πλαφόν όμως του 3% έχει νόημα εάν μιλάμε για δημοτικά συμβούλια των 30-35 δημοτικών συμβούλων. Στα δημοτικά συμβούλια με 20 μέλη δεν έχει νόημα το πλαφόν του 3%, αφού το εκλογικό μέτρο είναι ούτως ή άλλως μεγαλύτερο. Συνεπώς ίσως θα έπρεπε να υπάρχει διαφορετική αναφορά στο θέμα του πλαφόν εισόδου που θα κλειδώνει με το μέτρο εκλογής. Για παράδειγμα το πλαφόν εισόδου να είναι το εκλογικό μέτρο +1%».
Για τις δε δημοτικές κοινότητες ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ πρόκρινε την επαναφορά του πληθυσμιακού κριτηρίου των μίνιμουμ 300 κατοίκων, αντί των 500 που αναφέρεται στην κυβερνητική πρόταση, και σε κάθε περίπτωση με εκλογή εκπροσώπων με συμμετοχή στο ψηφοδέλτιο της κάθε παράταξης.
«Πολλοί δήμαρχοι στην επαρχία, τόνισε, εκφράζουν το φόβο ότι η απογραφή του 2021 θα λειτουργήσει προς όφελος των αστικών κέντρων και σε βάρος των χωριών. Ήδη πολλές δημοτικές κοινότητες είναι κάτω από το όριο των 500 κατοίκων. Προτείνεται η μείωση του ορίου σε 400 ή 300, όπως ήταν στον προηγούμενο νόμο το όριο εκλογής συμβουλίων, αντί του εκπροσώπου.
Είναι σωστή, στη φάση αυτή, η ενιαία κατάρτιση παραταξιακών ψηφοδελτίων, κάτι που θα πρέπει να γίνει και για τα τοπικά συμβούλια ακόμη και κάτω των 500 κατοίκων».
Όσο αφορά τα τοπικά συμβούλια πρωτευουσών νομών ο κ. Παπαστεργίου σημείωσε πως «έτσι όπως λειτουργούν σήμερα, με τις μειωμένες ή ανύπαρκτες αρμοδιότητες, όσο και αν θέλουν να βοηθήσουν δεν μπορούν. Πρέπει να πάρουμε μια γενναία απόφαση. Αν υπάρχει η δυνατότητα, οικονομική και άλλη τα τοπικά αυτά συμβούλια να ενισχυθούν, ας παραμείνουν. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, τότε δεν προσφέρει κάτι η διατήρησή τους».
Για την πρόβλεψη ολοκλήρωσης των ψηφοδελτίων των δημοτικών παρατάξεων στις 30 Ιουνίου ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ πρότεινε να μετατεθεί η προθεσμία «λίγο πιο πίσω».
«Πολλοί συνάδελφοί μας, είπε, έχουν διατυπώσει σκέψεις για την ημερομηνία αυτή. Είναι σωστή η σκέψη του νομοθέτη για ξεκάθαρο τοπίο που θα μειώνει «συναλλαγές» της τελευταίας στιγμής. Όμως στη μέση του καλοκαιριού πολλοί Δήμοι θα έχουν πρόβλημα να ασχοληθούν με την κατάρτιση ψηφοδελτίων, κυρίως στις τουριστικές περιοχές που το καλοκαίρι υπάρχει αυξημένη δραστηριότητα και υποχρεώσεις.
Παρόλα αυτά ένα καθαρό τοπίο δεν φοβίζει κανέναν και άλλωστε δεν μιλάμε για προεκλογική περίοδο. Μπορεί αυτό το όριο να πάει λίγο πιο πίσω, για παράδειγμα τέλος Ιουλίου».
Όσο για την ποσόστωση συμμετοχής στα ψηφοδέλτια ο κ. Παπαστεργίου τόνισε ότι «η αναλογική συμμετοχή και των δύο φύλων και κυρίως των γυναικών, βοηθάει τα ψηφοδέλτια και τους δήμους μας. Με το υπάρχον ποσοστό του 40% που ίσχυσε στις εκλογές το 2019 δεν αντιμετωπίσαμε πρόβλημα. Σημασία πάντως δεν έχουν τα ποσοστά αλλά να πείσουμε περισσότερες γυναίκες να συμμετέχουν στις εκλογές. Πρέπει να συμβάλουμε στην αντιπροσωπευτική συμμετοχή των δύο φύλων και στα ψηφοδέλτια και στα Δημοτικά Συμβούλια. Πιστεύω ότι διατήρηση του υπάρχοντος ποσοστού 40% δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα».