Εθνικό πάρκο από χθες ο Όλυμπος

Η δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος (ΦΕΚ 610Δ) την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2021, ολοκλήρωσε ένα δεκαετή, άγονο εν πολλοίς, κύκλο διαβουλεύσεων, και χαρακτήρισε επιτέλους τον Όλυμπο ως εθνικό πάρκο.
Το προεδρικό διάταγμα -στο οποίο δεν γίνεται αναφορά για τη θέσπιση εισιτηρίου- προβλέπει τον χωρισμό του βουνού σε τρεις ζώνες, με κλιμακούμενη προστασία, ενώ περιλαμβάνει και μια τέταρτη, περιφερειακή ζώνη από την πλευρά της Ελασσόνας.
Με το νέο πλαίσιο αντικαθίσταται το βασιλικό διάταγμα που ισχύει από το 1938, με το οποίο ο Όλυμπος ανακηρύχθηκε ο πρώτος εθνικός δρυμός της χώρας.
Συγκεκριμένα:
Το νέο πλαίσιο καλύπτει όλη την έκταση του Ολύμπου, συνολικά 235.620 στρέμματα. Από αυτά:
• Τα 34.710 στρέμματα, δηλαδή ο πυρήνας του εθνικού πάρκου, χαρακτηρίζονται ζώνη Α΄ (περιοχή προστασίας της φύσης), όπου επιτρέπεται μόνο η επιστημονική έρευνα, οι δασοπονικές εργασίες και η συντήρηση του μονοπατιού Ε4.
• Τα 55.700 στρέμματα, δηλαδή η περιοχή γύρω από τον πυρήνα, χαρακτηρίζονται Β΄ ζώνη. Στη ζώνη αυτή συμπεριελήφθησαν και τα τρία ορειβατικά καταφύγια που βρίσκονται στο βουνό. Σε αυτή τη ζώνη επιτρέπονται οι οικοτουριστικές δραστηριότητες, όπως η αναρρίχηση, η ορειβασία, το ορειβατικό σκι και η άθληση (όπως μαραθώνιοι, αεροαθλήματα χωρίς κινητήρα ή μηχανικά μέρη – αλεξίπτωτο βουνού, αιωρόπτερο κ.ά.), εκτός από εκείνες που θεωρούνται οχλούσες, όπως σκι από ελικόπτερο (heliskiing), αθλητισμός με τροχοφόρα, ιπποδρομίες, καθώς και όσες εκτιμάται ότι λόγω μαζικότητας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον. Οσον αφορά τα καταφύγια, επιτρέπονται εργασίες για τη συντήρηση και τη βελτίωσή τους αλλά όχι η δημιουργία νέων. Τα τροχοφόρα επιτρέπεται να κινούνται και να σταθμεύουν μόνο στις υφιστάμενες οδούς και όχι εκτός δικτύου.
• Τα 145.210 στρέμματα, δηλαδή η περιφερειακή περιοχή, χαρακτηρίζονται Γ΄ ζώνη. Εκεί επιτρέπεται να δημιουργηθούν νέα ορειβατικά καταφύγια και υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών. Επιπλέον, επιτρέπεται η μελισσοκομία, η ελεύθερη βόσκηση σε εκτατική μορφή (η βοσκοϊκανότητα κατά είδος θα εξειδικευθεί από το σχέδιο διαχείρισης που ήδη εκπονείται) και η γεωργία στις νόμιμα καλλιεργούμενες εκτάσεις. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στη ζώνη αυτή επιτρέπεται και το κυνήγι.
• Τέλος, ορίζεται μια ζώνη εκτός του εθνικού πάρκου, έκτασης 138.420 στρεμμάτων, ως ζώνη Δ΄, η οποία φθάνει μέχρι τα όρια των οικισμών Κοκκινοπηλού και Καρυάς. Στη ζώνη αυτή οι δραστηριότητες ελέγχονται για την επίπτωσή τους στον Ολυμπο.
Στο σύνολο του εθνικού πάρκου απαγορεύεται το ελεύθερο κάμπινγκ, η σύλληψη ή θανάτωση ειδών της άγριας πανίδας και η κοπή ενδημικών φυτών, ενώ τέλος δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση πινακίδων.