Ιράν: Στο τραπέζι η αναθεώρηση της νομοθεσίας για την υποχρεωτική χρήση της μαντίλας

Οι αρχές στο Ιράν ζήτησαν χθες από τη δικαιοσύνη και το κοινοβούλιο να αναθεωρήσουν νόμο του 1983 για την υποχρεωτική χρήση της μαντίλας προκειμένου να βρεθεί μια διέξοδος στο κίνημα διαμαρτυρίας που έχει ξεσπάσει εδώ και περισσότερους από δύο μήνες στη χώρα. Το Ιράν είναι αντιμέτωπο με καθημερινές διαδηλώσεις μετά τον θάνατο στις 16 Σεπτεμβρίου της 22χρονης Μαχσά Αμινί, τρεις ημέρες μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα της. Έκτοτε οι Ιρανές έχουν βγει στους δρόμους και κάποιες έβγαλαν ή έκαψαν τη μαντίλα τους δημοσίως.

Χθες Σάββατο ο γενικός εισαγγελέας του Ιράν Μοχαμάντ Τζαφάρ Μονταζερί δήλωσε ότι «το κοινοβούλιο και οι δικαστικές αρχές εργάζονται» στο θέμα την υποχρεωτικότητας της μαντίλας, χωρίς να διευκρινίσει αν ενδέχεται να τροποποιηθεί η νομοθεσία. Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο Ιράν με δύο αντίθετα στρατόπεδα να αντιπαρατίθενται: αυτό των συντηρητικών που επιμένουν στον νόμο του 1983 και αυτό των προοδευτικών που επιθυμούν να μπορούν οι γυναίκες να επιλέγουν αν θα φορούν ή όχι τη μαντίλα.

Η μαντίλα έγινε υποχρεωτική στο Ιράν τέσσερα χρόνια μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979. Η αστυνομία ηθών δημιουργήθηκε ώστε «να διαδώσει την κουλτούρα της σεμνότητας και της χρήσης μαντίλας». Σύμφωνα με τον νόμο του 1983, οι γυναίκες στο Ιράν, ντόπιες και αλλοδαπές, ανεξαρτήτως θρησκείας, θα πρέπει να φορούν δημοσίως μαντίλα και φαρδιά ρούχα.

Από τις 5 Ιουλίου ένας νέος νόμος «για τη μαντίλα και τη σεμνότητα στη χώρα», τον οποίο προώθησε ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί, επέβαλε νέους περιορισμούς στις γυναίκες: η μαντίλα πρέπει να καλύπτει όχι μόνο τα μαλλιά τους, αλλά και τον λαιμό και τους ώμους. Ωστόσο στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες στην Τεχεράνη ο Ραϊσί φάνηκε να είναι ανοικτός σε ενδεχόμενες αλλαγές στη νομοθεσία: «Το Σύνταγμά μας έχει αξίες και αρχές σταθερές και ακλόνητες (…) αλλά υπάρχουν τρόποι εφαρμογής του Συντάγματος που μπορούν να επανεξεταστούν», δήλωσε.

Μετά το θάνατο της Αμινί και τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν ολοένα και περισσότερες γυναίκες άρχισαν να κυκλοφορούν χωρίς μαντίλα, κυρίως στο βόρειο τμήμα της Τεχεράνης. Στις 24 Σεπτεμβρίου, μία εβδομάδα μετά την έναρξη των κινητοποιήσεων, το βασικό μεταρρυθμιστικό κόμμα στο Ιράν κάλεσε τις αρχές να άρουν την υποχρεωτικότητα της μαντίλας.

Η Ένωση του Λαού του Ισλαμικού Ιράν, που ιδρύθηκε από στενούς συνεργάτες του μεταρρυθμιστή πρώην προέδρου Μοχαμάντ Χαταμί (1997-2005), ανακοίνωσε ότι «ζήτησε» από τις αρχές «να προετοιμάσουν τα νομικά εργαλεία που θα ανοίξουν τον δρόμο προς την ακύρωση της νομοθεσίας περί υποχρεωτικότητας της μαντίλας», σύμφωνα με ανακοίνωση του κόμματος στα τέλη Σεπτεμβρίου. Το κόμμα ζήτησε επίσης από τις ιρανικές αρχές να «ανακοινώσουν επισήμως το τέλος της αστυνομίας ηθών» και να «επιτρέψουν τις ειρηνικές διαδηλώσεις».

Πολύνεκρες διαδηλώσεις, χιλιάδες συλλήψεις

Συνολικά 448 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των κινητοποιήσεων, σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights με έδρα τη Νορβηγία.

Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν ανακοίνωσε χθες ότι «περισσότεροι από 200 άνθρωποι», πολίτες και μέλη των δυνάμεων της τάξης, έχουν σκοτωθεί, ενώ τη Δευτέρα ο στρατηγός Αμιραλί Χαζιζαντέχ των Φρουρών της Επανάστασης είχε κάνει λόγο για περισσότερους από 300 νεκρούς.

Χιλιάδες άνθρωποι έχουν συλληφθεί. Χθες ακόμη μία ηθοποιός του κινηματογράφου, η Μιτρά Χαζάρ, συνελήφθη στο σπίτι της, επειδή ανήρτησε πρόσφατα στον λογαριασμό της στο Instagram βίντεο με τις διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο στο Βερολίνο σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το κίνημα στο Ιράν.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP