Καψ’ το οπως στην Γαλλία?

 Σε πρόσφατες δηλώσεις της Περιφέρειας Αττικής για τη διαχείριση των απορριμμάτων, ο υπουργός περιβάλλοντος, ούτε λίγο ούτε πολύ “έδειξε” την καύση απορριμμάτων με ενεργειακή αξιοποίηση ως τον δρόμο για την ανακούφιση του λεκανοπεδίου απο το υπαρκτό πρόβλημα. Είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός “Κουβεντιάζουμε εδώ και χρόνια για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων και υπάρχει «ιδεολογική συζήτηση». Στη Γαλλία υπάρχουν 140 τέτοιες μονάδες! Τι κουβεντιάζουμε; Ή θα γίνουμε Ευρώπη ή δεν θα γίνουμε”.

Πόσες μισές αλήθειες χωρούν άραγε μέσα σε μία φράση; Απ’ ότι φαίνεται, πάρα πολλές. Ας τα πάρουμε λοιπόν από την αρχή.

• Η Γαλλία βρίσκεται στο “TOP 10” της καύσης, στην ΕΕ των 28 κρατών μελών. 
• Η Γαλλία (2018) παρουσιάζει ποσοστά ανακύκλωσης απορριμμάτων της τάξης του 25% και κομποστοποίησης της τάξης του 19% (σύνολο ανακύκλωσης – κομποστοποίησης ~44%), ναι μεν πολύ καλύτερα από τα δικά μας, που είναι της τάξης του 20% (σύνολο ανακύκλωσης – κομποστοποίησης), αλλά κάτω από τους δεσμευτικούς ευρωπαϊκούς στόχους του 55%-65% μέχρι το 2025-2035 αντίστοιχα. Επίσης, η Γαλλία θάβει το περίπου 21% των απορριμμάτων της όταν η Ελλάδα θάβει το 77%.
• Η Γαλλία παρουσιάζει ποσοστό καύσης 35,1% (απο τα πιο υψηλά), σχεδόν μόνο με παραγωγή ενέργειας. Εν ολίγοις, η Γαλλία καίει πολύ σκουπίδι, από το οποίο παράγει και ενέργεια (όλες σχεδόν οι μονάδες καύσης παράγουν ΚΑΙ ενέργεια), ενώ όλες παράγουν και τοξικά απόβλητα τα οποία και καταλήγουν σε ειδικούς χώρους επικίνδυνων αποβλήτων (δεν υπάρχουν τέτοιοι χώροι στη χώρα μας).

Η Γαλλία καλύπτει εξαιρετικά μικρό μέρος των ενεργειακών της αναγκών από την “ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων”, ενώ ο κύριος όγκος της ενέργειας εξακολουθεί να παράγεται από τη χρήση πυρηνικής ενέργειας. Είναι σαφές ότι η καύση απορριμμάτων δεν σκοπεύει στην παραγωγή ενέργειας, αφού με λίγες ανεμογεννήτριες ή Φ/Β μπορούμε να παράγουμε την ίδια ενέργεια), αλλά στοχεύει στη διάθεση των απορριμμάτων. Γι΄ αυτό και η καύση θα πρέπει να συγκρίνεται με άλλες μεθόδους και τεχνολογίες ανακύκλωσης και κομποστοποίησης ως προς τα τεχνικά, περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά τους χαρακτηριστικά.

Είναι σαφές ότι πλέον η Γαλλία για να επιτύχει το 65% ανακύκλωση-κομποστοποίηση μέχρι το 2035 δεν μπορεί να αυξήσει την καύση του 35% που έχει, η οποία γι’ αυτό τον λόγο αποτελεί πλέον εμπόδιο, και προφανώς η Γαλλία προσανατολίζεται στην εξαγωγή της πανάκριβης τεχνογνωσίας σε χώρες με χαμηλότερη ανακύκλωση – κομποστοποίηση, όπως η Ελλάδα,  αποσκοπώντας σε σημαντικά οικονομικά οφέλη.

Στον αντίποδα, εδώ και πολλά χρόνια, η ΕΕ έχει περιγράψει τις προτεραιότητες στη διαχείριση των απορριμμάτων μέσα από την περίφημη “πυραμίδα” η οποίαξεκινά με την ΠΡΟΛΗΨΗ (ήτοι μέτρα για την αποφυγή παραγωγής απορριμμάτων), συνεχίζει με την ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ, ακολουθεί η ΧΩΡΙΣΤΗ ΔΙΑΛΟΓΗ που οδηγεί σε αποτελεσματική ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ και ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ. Στο τέλος της ιεράρχησης βρίσκεται η ΤΕΛΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ είτε μέσα από ενεργειακή αξιοποίηση/καύση, είτε μέσα από ΧΥΤΥ. Το έντονο ενδιαφέρον του υπουργού για το τελευταίο βήμα, ενώ τα πρώτα βήματα είτε δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει είτε μοιάζουν με άτσαλα μπουσουλητά νεογέννητου είναι – στην καλύτερη περίπτωση – ατυχές. Σε κάθε άλλη περίπτωση περίπτωση είναι επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία, ακριβό για την τσέπη του πολίτη και επικερδές για τις εταιρείες που κατέχουν την τεχνολογία.

Πολλές σχετικές εξαγγελίες του υπουργού για τη διαχείριση των απορριμμάτων, μέχρι στιγμής, είναι σε σωστή κατεύθυνση όπως π.χ. αυτή για την άμεση προώθηση της Διαλογής στην Πηγή των οργανικών και της κομποστοποίησης, αλλά και για την κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης. Περιμένουμε με αγωνία να δούμε την υλοποίησή τους και είμαστε εδώ (όπως κάνουμε εδώ και πολλά χρόνια) για να συμβάλουμε σε αυτή την κατεύθυνση με δράσεις, προτάσεις, ενημέρωση. Κάθε περαιτέρω αδράνεια σε αυτούς τους άξονες, ουσιαστικά στηρίζει τη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση και ανοίγει τον δρόμο για την καύση, είτε με τη μάσκα της ενεργειακής αξιοποίησης είτε χωρίς αυτή. 

Αν πάλι επιθυμεί ο υπουργός να ανοίξει η συζήτηση για την καύση, ας βάλουμε στο τραπέζι όλες τις απαραίτητες παραμέτρους, όπως π.χ.

• Το συνολικό κόστος ανα τόνο απορριμμάτων, που θα το πληρώσουν οι δημότες.
• Τις εναλλακτικές επιλογές της καύσης, που κοστίζουν πολύ λιγότερο.
• Το γεγονός ότι το υπόλειμμα της καύσης είναι τοξικό απόβλητο, το κόστος διαχείρισης του οποίου είναι πολύ υψηλό και το ότι η χωροθέτηση χώρων ταφής ή επεξεργασίας επικίνδυνων είναι κοινωνικά μία δύσκολη εξίσωση.
• Οι ελάχιστες θέσεις εργασίας που δημιουργεί η καύση σε σχέση με την Πρόληψη, Επαναχρησιμοποίηση, Ανακύκλωση.

Ως κοινωνία και ως πολιτεία έχουμε να κάνουμε σαφείς επιλογές: είτε στον δρόμο του στρουθοκαμηλισμού και της μετάθεσης του προβλήματος, είτε στον δρόμο της λογικής και της νομιμότητας. Μπορούμε να συνεχίσουμε να αναδεικνύουμε την αποτυχημένη ανακύκλωση σε συνδυασμό με καύση/ενεργειακή αξιοποίηση (μέχρι στιγμής συμπεριλαμβάνουμε στη “λύση” την εξαγωγή των άχρηστων και ακατάλληλων πλαστικών σε τρίτες χώρες). Μπορούμε όμως επίσης να προχωρήσουμε στην κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης και την αντικατάστασή τους με υλικά και συσκευασίες πολλαπλών χρήσεων.

Ναι, ο υπουργός έχει κάνει και πετυχημένες εξαγγελίες. Αυτή ήταν από τις ατυχέστερες. Καλείται να την αναιρέσει με τις πράξεις του.πηγη:greenpeace