Συνεδρίασε υπό την προεδρία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, η Κυβερνητική Επιτροπή για την εκπόνηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης στη μεταλιγνιτική εποχή.
Στη συνεδρίαση συμμετείχε και η Ευρωπαία Επίτροπος Elisa Ferreira, αρμόδια για «Θέματα Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων», η οποία θα παρουσιάσει τα σχέδια της Κομισιόν για το θέμα.
Να σημειωθεί ότι στην Κυβερνητική Επιτροπή εκτός από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκης Βορίδης, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς και ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης.
Όπως ανέφερε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς σε συνέντευξή του στο ραδιοσταθμό 9,84, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τρεις πυλώνες και ένα συνολικό πακέτο με το οποίο θα γίνει η δίκαιη μετάβαση όλης της Ευρώπης στην κλιματικά ουδέτερη ως το 2050:
-Πρώτον, χρήματα που θα δοθούν για την ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο τα οποία θα προέλθουν από τον «κουμπαρά» του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (συνολικού ύψους 7,5 δις ευρώ κατά την πρόταση της Κομισιόν) και τα οποία θα μοχλευθούν με χρήματα από το ΕΣΠΑ.
-Δεύτερον, επενδύσεις, πρωτίστως του ιδιωτικού τομέα, που θα χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλες αναπτυξιακές τράπεζες
-Τρίτον δάνεια που θα χορηγηθούν για έργα που θα υλοποιήσουν οι δημοτικές-περιφερειακές αρχές, στο πλαίσιο ενός public sector lending facility από την ΕΤΕπ.
Σύμφωνα με τον κ. Θωμά, οι πυλώνες αυτοί συμβαδίζουν και με το δικό μας σχέδιο. Η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει ένα Εθνικό Σχέδιο Μετάβασης, αυτό που μέχρι τώρα ονομάζαμε masterplan για τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
Το σχέδιο θα είναι έτοιμο έως το καλοκαίρι και κεντρικός του άξονας θα είναι η απολιγνιτοποίηση και η δημιουργία νέων πόλων ανάπτυξης και νέων θέσεων εργασίας για τις περιοχές αυτές.
Τι έχει λαμβάνειν η Ελλάδα
Ο κ. Θωμάς είπε ότι «η Ελλάδα προτείνεται να λάβει περίπου 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει να «παντρευτούν» με κεφάλαια από το ΕΣΠΑ (Ταμείο Συνοχής και εθνικούς πόρους). Έτσι, υπολογίζεται να φτάσουμε –όσον αφορά στην συνεισφορά του πρώτου πυλώνα- σε ένα ποσό της τάξης των 900 εκατ.- 1,5 δις ευρώ για την Ελλάδα.
Στον ίδιο σχεδιασμό θα πρέπει να βάλουμε τον δεύτερο πυλώνα, με επίκεντρο το πρόγραμμα InvestEU, το διάδοχο του λεγόμενου «Ταμείου Γιούνκερ» για την περίοδο 2021-2027. Εκεί προσβλέπουμε σε χρηματοδοτήσεις της τάξης των 1,8 δις. ευρώ τουλάχιστον, ίσως να πάρουμε και περισσότερα, με δεδομένο και το ότι η Ελλάδα είχε υψηλή απορροφητικότητα από το Ταμείο Γιούνκερ.
Και τρίτον, προσβλέπουμε σε ποσό 1-1,2 δις. ευρώ για δάνεια προς τον δημόσιο τομέα. Συνολικά, στο πακέτο αυτό προσφέρεται η δυνατότητα για επενδύσεις –και στους τρεις πυλώνες που προανέφερα- της τάξης των 3,7-4,4 δις. ευρώ.
Όσον αφορά στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, αν κάνουμε τους υπολογισμούς για τα χρήματα που παίρνει η Ελλάδα ανά θέση εργασίας στα ορυχεία, η Ελλάδα έρχεται δεύτερη στην Ευρώπη με ποσό που αντιστοιχεί σε 73.400 ευρώ ανά εργαζόμενο. Είναι ένα πολύ καλό πακέτο αν είμαστε σωστά προετοιμασμένοι και έχουμε ολοκληρωμένα projects προς χρηματοδότηση.
Έγκειται σε εμάς, τους Δήμους, τις Περιφέρειες να εκπονήσουμε ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης και να το υλοποιήσουμε πολύ γρήγορα για να απορροφήσουμε όλους αυτούς τους καιρούς».
Σε ότι αφορά την Διυπουργική Επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση ο κ. Θωμάς σημείωσε: «Ο σκοπός μας είναι καταρχάς η ΔΕΗ να προχωρήσει με υπεύθυνο τρόπο στην αποκατάσταση της γης και των ορυχείων που χρειάζεται και προβλέπεται από το νόμο, κάτι για το οποίο έχει δεσμευθεί και ο διευθύνων σύμβουλος της Επιχείρησης κ. Γιώργος Στάσσης. Η αναπτυξιακή παράμετρος του σχεδίου θα «ξεδιπλωθεί» σε διάφορους πυλώνες, καλύπτοντας τον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην επανεκπαίδευση των ανθρώπων κλπ, στην ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών».