Λ. Μενδώνη: «Πολιτισμός και πολιτιστική κληρονομιά αποτελούν βασικά περιουσιακά στοιχεία, για το μέλλον της Ευρώπης»

Στο σημερινό άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Αμβέρσα, συμμετέχει η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Δύο είναι τα κύρια  ερωτήματα που τέθηκαν από τη Βελγική Προεδρία: Το πρώτο αφορά στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, σε σχέση με τις γεωπολιτικές προκλήσεις και τον  σεβασμό της διαφορετικότητας και το δεύτερο πώς μπορούν να συμβάλουν σ΄ αυτό οι πολιτιστικές πολιτικές και οι πολιτιστικοί θεσμοί.

Η Λίνα Μενδώνη σημείωσε ότι η εθνική ταυτότητα και η ευρωπαϊκή ταυτότητα είναι διακριτές και συμπληρωματικές. Στο πλαίσιο αυτό ο Πολιτισμός, και πιο συγκεκριμένα η ιστορική, η αρχιτεκτονική και η καλλιτεχνική κληρονομιά, είναι παράγοντες ενοποίησης και όχι διαχωρισμού. «Ο Πολιτισμός» είπε, «διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση των διαφορετικών ταυτοτήτων και στη σύνδεση των κοινοτήτων, στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Είναι λάθος να υποτιμάται ο κεντρικός ρόλος του. Είναι το μέσο με το οποίο οι κοινωνίες μας αλληλεπιδρούν, επιδεικνύουν αλληλεγγύη, συμμετέχουν στη δημόσια ζωή. Ο Πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά αποτελούν βασικά περιουσιακά στοιχεία για το μέλλον της Ευρώπης. Ο Πολιτισμός ενισχύει την αίσθηση του συνανήκειν και της σύμπνοιας στην Ευρώπη».

Η ευρωπαϊκή ταυτότητα ενισχύεται μέσω της κοινής ιστορίας και της κοινής κληρονομιάς. Η αρχή του σεβασμού στους διαφορετικούς πολιτισμούς, εγγυάται την «ενότητα στην πολυμορφία». «Μέσω των πολιτιστικών ανταλλαγών», είπε η Λίνα Μενδώνη, «των καλλιτεχνικών εκφράσεων και της κοινής κληρονομιάς, οι διαφορετικοί πολιτισμοί της Ευρώπης έρχονται σε επαφή, προωθώντας την αμοιβαία κατανόηση, την εξοικείωση, την αλληλοεκτίμηση.  Πρέπει όλοι μας να φροντίσουμε, ώστε τα πολιτιστικά αγαθά να γίνουν πιο προσιτά και καθολικά προσβάσιμα… Να δοθεί προτεραιότητα στην προώθηση και ανάδειξη του Πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας, της προώθησης της αριστείας και των βέλτιστων πρακτικών, της βιωσιμότητας, της κινητικότητας και των ανταλλαγών ανάμεσα στα κράτη μέλη. Να αναπτύξουμε κοινές πολιτιστικές διαδρομές και να προωθήσουμε τον βιώσιμο πολιτιστικό τουρισμό».

Στη συνέχεια, η Υπουργός Πολιτισμού αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης των προγραμμάτων και των πρωτοβουλιών για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κάνοντας μνεία στη Δημιουργική Ευρώπη, στο Νέο Ευρωπαϊκό Μπαουχάους, στις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης, στο Σήμα της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στα διάφορα βραβεία της ΕΕ που συμβάλλουν στην πρόσληψη της Ευρώπης ως κοινότητας, επεσήμανε:

«Τα Μουσεία, ως ιδρύματα μνήμης, γνώσης, συλλογής και δημιουργίας περιεχομένου, μπορούν να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Διαφυλάσσουν και προβάλλουν μαρτυρίες της πλούσιας ιστορίας, της τέχνης και των παραδόσεων της Ευρώπης. Οι συλλογές τους ενσωματώνουν τη συλλογική μνήμη της ηπείρου και των διαφορετικών λαών της, αλλά και τις κοινές αξίες τους… Ενεργούν ως παράγοντες κοινωνικής συμπερίληψης. Συμμετέχουν σε έργα διαπολιτισμικού διαλόγου, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις που απασχολούν την ευρωπαϊκή κοινωνία, χτίζοντας γέφυρες και προωθώντας την αίσθηση της ενότητας και της αλληλεγγύης».

Η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε και στην Εκπαίδευση «ως  παράγοντα πρωταρχικής σημασίας για την κατανόηση του βαθύτατου ρόλου που διαδραματίζει η πολιτιστική κληρονομιά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες». Ο Πολιτισμός πρέπει να προωθηθεί μέσω της επίσημης και ανεπίσημης εκπαίδευσης, μέσω της κατάρτισης, σε όλα τα επίπεδα» για να καταλήξει ότι: «Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο αβέβαιος και περίπλοκος. Η ΕΕ οφείλει να δώσει υψηλή προτεραιότητα στον Πολιτισμό, με βάση τις θεμελιώδεις αξίες της, δηλαδή, την Ειρήνη, της Δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων και των πολιτιστικών δικαιωμάτων».

Στην αυριανή συνεδρίαση στις Βρυξέλλες, το  Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμών , έχει θέσει ως μείζον θέμα το «μέλλον των πολιτιστικών και δημιουργών τομέων, στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης».