Νέα μελέτη βάζει φρένο στις πιθανότητες παρουσίας ζωής στον Τιτάνα

Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «The Planetary Science Journal» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει μια πιο συντηρητική προσέγγιση όσον αφορά τις πιθανότητες ύπαρξης ζωής στο μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα.

Διάφορες παρατηρήσεις και οι αποστολές εξερεύνησης του δορυφόρου με κυριότερη την αποστολή Cassini αποκάλυψαν ότι ο Τιτάνας βρίσκεται σε μια γεωατμοσφαιρική κατάσταση παρόμοια με αυτή που πιστεύεται ότι βρισκόταν η Γη στην βρεφική της ηλικία.

Για αυτόν τον λόγο ο Τιτάνας αποτελεί πλέον μόνιμο στόχο μελέτης αφού από την μια πλευρά μπορούμε να μάθουμε στοιχεία για την εξέλιξη του πλανήτη μας αλλά παράλληλα ενδέχεται να έχουν αναπτυχθεί στον δορυφόρο κάποιες μορφές ζωής. Με ποτάμια, λίμνες, ακόμη και θάλασσες από υγρό μεθάνιο και αιθάνιο συν την πιθανότητα ύπαρξης υπόγειου ωκεανού από νερό ο Τιτάνας έχει γοητεύσει από καιρό τους επιστήμονες ως ένα μέρος όπου μπορεί να υπάρχει εξωγήινη ζωή.

Η νέα μελέτη υποστηρίζει αυτή την ιδέα αλλά με μια ανατροπή. Ναι, θα μπορούσε να υπάρχει εξωγήινη ζωή, λένε οι ερευνητές, αλλά μάλλον όχι στην αφθονία που ελπίζαμε κάποτε.

«Εστιάζουμε σε αυτό που κάνει τον Τιτάνα μοναδικό σε σύγκριση με άλλα παγωμένα φεγγάρια: το άφθονο οργανικό του περιεχόμενο. Υπήρχε η αίσθηση ότι επειδή ο Τιτάνας έχει τόσο άφθονα οργανικά δεν υπάρχει έλλειψη πηγών τροφής που θα μπορούσαν να συντηρήσουν τη ζωή. Επισημαίνουμε ότι όλα αυτά τα οργανικά μόρια μπορεί να μην αποτελούν πηγές τροφής, ο υπόγειος ωκεανός μπορεί είναι πραγματικά μεγάλος αλλά θα υπάρχει περιορισμένη ανταλλαγή μεταξύ του ωκεανού και της επιφάνειας, όπου βρίσκονται όλα αυτά τα οργανικά, επομένως υποστηρίζουμε μια πιο διαφοροποιημένη προσέγγιση» δήλωσε ο Αντονίν Αφχόλντερ μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Η ζύμωση

Χρησιμοποιώντας βιοενεργειακή μοντελοποίηση, μια μέθοδο που χρησιμοποιεί μαθηματικές προσομοιώσεις για να ποσοτικοποιήσει την ενέργεια που απαιτείται για τη δημιουργία και τη διάσπαση χημικών δεσμών σε ένα βιολογικό σύστημα, η ομάδα προσπάθησε να εντοπίσει ένα εύλογο σενάριο στο οποίο θα μπορούσε να εμφανιστεί ζωή στον Τιτάνα. Προέκυψε μια απλή και γνώριμη διαδικασία: η ζύμωση.

«Η ζύμωση πιθανότατα εξελίχθηκε νωρίς στην ιστορία της ζωής της Γης και δεν απαιτεί να ανοίξουμε την πόρτα σε άγνωστους ή υποθετικούς μηχανισμούς που μπορεί να συνέβησαν ή όχι στον Τιτάνα» λέει ο Αφχόλντερ. Η ζύμωση είναι μια απλή μεταβολική διαδικασία κατά την οποία μικροοργανισμοί, όπως τα βακτήρια, διασπούν οργανικά μόρια όπως σάκχαρα ή υδατάνθρακες σε απλούστερες ενώσεις. Το βασικό κομμάτι; Όλα συμβαίνουν χωρίς οξυγόνο, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό για έναν κόσμο όπως ο Τιτάνας, όπου το οξυγόνο είναι σπάνιο ή απουσιάζει.

«Αναρωτηθήκαμε αν θα μπορούσαν να υπάρχουν παρόμοια μικρόβια στον Τιτάνα. Αν ναι, τι δυνατότητες μπορεί να έχει ο υπόγειος ωκεανός του Τιτάνα για μια βιόσφαιρα που τροφοδοτείται από το φαινομενικά τεράστιο απόθεμα αβιοτικών οργανικών μορίων που συντίθενται στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα συσσωρεύονται στην επιφάνειά του και υπάρχουν στον πυρήνα;» αναφέρει ο Αφχόλντερ.

Οι προσομοιώσεις

Χρησιμοποιώντας το απλούστερο από όλα τα γνωστά αμινοξέα – τη γλυκίνη, η οποία είναι σχετικά άφθονη σε όλο το ηλιακό σύστημα – οι προσομοιώσεις της ομάδας διαπίστωσαν ότι οι συνθήκες στον Τιτάνα θα μπορούσαν, θεωρητικά, να υποστηρίξουν τη μικροβιακή ζωή μέσω της ζύμωσης. Ωστόσο, μόνο ένα μικροσκοπικό μέρος των οργανικών υλικών του Τιτάνα μπορεί να φτάσει στον ωκεανό, ανάλογα με το πόση γλυκίνη κατεβαίνει από την επιφάνεια.

«Αυτή η προμήθεια μπορεί να είναι επαρκής μόνο για τη διατήρηση ενός πολύ μικρού πληθυσμού μικροβίων που ζυγίζουν συνολικά μόνο μερικά κιλά το πολύ – ισοδύναμο με τη μάζα ενός μικρού σκύλου. Μια τόσο μικροσκοπική βιόσφαιρα θα ήταν κατά μέσο όρο λιγότερο από ένα κύτταρο ανά λίτρο νερού σε ολόκληρο τον ωκεανό του Τιτάνα. Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το μοναδικά πλούσιο οργανικό απόθεμα του Τιτάνα μπορεί στην πραγματικότητα να μην είναι διαθέσιμο για να παίξει το ρόλο στην κατοικησιμότητα του φεγγαριού στον βαθμό που θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί διαισθητικά» εξηγεί ο Αφχόλντερ.

Αυτό σημαίνει ότι, εάν όντως υπάρχει ζωή στον Τιτάνα, θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά αραιή, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο τον εντοπισμό για μελλοντικές αποστολές – όπως η προσπάθεια να βρουν μια βελόνα μέσα σε άχυρα λέει η ερευνητική ομάδα.

Το drone

Η NASA πάντως οργανώνει μια αποστολή εξερεύνησης του Τιτάνα στην οποία θα πάρει μέρος και ένα drone πολύ πιο προηγμένο από το drone που έχει στείλει στον Άρη. To drone έχει λάβει την ονομασία Dragonfly, διαθέτει οκτώ έλικες και κινείται χάρη σε ενέργεια από ραδιοϊσότοπα. Το Dragonfly θα εκμεταλλεύεται την πυκνή ατμόσφαιρα του Τιτάνα για να επισκέπτεται πολλαπλούς προορισμούς, προσεδαφιζόμενο σε ασφαλείς ζώνες και μετά πλοηγούμενο προσεκτικά σε πιο δύσκολες για εξερεύνηση περιοχές.

Το drone θα κινείται πετώντας από το ένα σημείο στο άλλο, σε μια σειρά «αλμάτων», με τους σχεδιαστές του να εμπνέονται για την ονομασία του από τη λιβελούλα, με τα διπλά της φτερά, που πετά επίσης με παρόμοιο τρόπο. Η NASA έκανε πρόσφατα γνωστό ότι πραγματοποίησε πετυχημένες δοκιμές του Dragonfly.

Στην κάθε στάση του το Dragonfly θα λαμβάνει δείγματα εδάφους και ατμόσφαιρας με μια σειρά επιστημονικών οργάνων, που θα μελετούν το περιβάλλον του φεγγαριού και θα διερευνούν τη χημεία του, αναζητώντας παράλληλα ίχνη που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν μορφές ζωής που βασίζονται στο νερό ή τους υδρογονάνθρακες.

Τα ευρήματα αυτής της αποστολής αναμένονται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αφού κάποιες μελέτες υποδεικνύουν τον Τιτάνα ως πιθανό προορισμό δημιουργίας αποικιών εκεί και μάλιστα σύμφωνα με τους θιασώτες αυτής της ιδέας οι αποικίες αυτές θα μπορούν να φιλοξενήσουν δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατ. ανθρώπους.

Naftemporiki.gr