Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Petrofin Research, στο τέλος του 2024 το συνολικό χαρτοφυλάκιο των ελληνικών τραπεζών στην ελληνόκτητη ναυτιλία είχε φτάσει τα 18,65 δισ. δολάρια, ενώ η συνολική χρηματοδότηση στα 53,51 δισ. δολάρια.
Τόσο οι ελληνικές τράπεζες όσο και η συνολική χρηματοδότηση κινήθηκαν ανοδικά. Στο σύνολο καταγράφηκε αύξηση κατά 5% σε σχέση με το 2023. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι το ελληνικό γκρουπ τραπεζών πέτυχε τη μεγαλύτερη άνοδο, κατά 17,5%, σε σχέση με το 2023. Ειδικότερα το 2023 ήταν στα 15,79 δισ. δολάρια και το 2022 στα 14,07 δισ. δολάρια.
Μάλιστα, οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σταθερά τα τελευταία χρόνια στις πέντε πρώτες θέσεις της χρηματοδότησης της ελληνικής ναυτιλίας, πίσω από την UBS.
Ειδικότερα, στη δεύτερη θέση είναι η Eurobank με 4,6 δισ. δολάρια χαρτοφυλάκιο. Ακολουθούν η Τράπεζα Πειραιώς με 4,47 δισ. δολάρια και η Εθνική Τράπεζα με 4,24 δισ. δολάρια. Τη χρυσή τετράδα κλείνει η Alpha Bank, της οποίας το χαρτοφυλάκιο αγγίζει τα 4 δισ. δολάρια (3,97 δισ. δολάρια).
Η Aegean Baltic, πέμπτη ελληνική τράπεζα, έχει χαρτοφυλάκιο ύψους 419 εκατ. δολαρίων, ενώ η Τράπεζα Κύπρου είναι στα 380 εκατ. δολάρια. Η Ελληνική Τράπεζα ακολουθεί με 245 εκατ. δολάρια και η Τράπεζα Αττικής με 203 εκατ. δολάρια. Τέλος, η Astrobank είναι στα 39 εκατ. δολάρια.
Ακόμα ένα χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει στη φετινή λίστα με τις τράπεζες που χρηματοδοτούν την ελληνική ναυτιλία είναι το κινεζικό leasing.
Χαρακτηριστική είναι και η China Merchants Bank Leasing που έφτασε τα 3 δισ. δολάρια το 2024, καταγράφοντας άνοδο σε σχέση με το 2023 κατά 50%, και κατατάχτηκε στην έβδομη θέση, πίσω από τη City της οποίας το χαρτοφυλάκιο είναι στα 3,3 δισ. δολάρια.
Το 2024 ήταν μια επιτυχημένη χρονιά για την ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση, η οποία αυξήθηκε κατά 5% σε ετήσια βάση.
Ωστόσο, η άνοδος αυτή υποτιμά τις επιδόσεις της πλειονότητας των τραπεζών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση, σχολιάζει ο Ted Πετρόπουλος, επικεφαλής της Petrofin Research.
Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά «η δημιουργία νέων δανείων ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα, αλλά ο αντίκτυπός της στη συνολική εικόνα “συγκρατήθηκε” από την επιτάχυνση των αποπληρωμών προηγούμενων δανείων».
Το 2024 καταγράφηκε αύξηση των νέων παραγγελιών πλοίων κατά 20% σε ετήσια βάση, γεγονός που ενίσχυσε τις νέες εργασίες στις τράπεζες.
Την ίδια χρονιά, είναι οι ελληνικές τράπεζες που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις και τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια αυξήθηκαν κατά 17,5%.
Η επίδοση αυτή οφειλόταν εν μέρει στην εστίασή τους στη ναυτιλία και στην όρεξή τους να αναπτυχθούν και να υποστηρίξουν τη διευρυνόμενη πελατειακή τους βάση.
Η άνοδος της πιστοληπτικής ικανότητας τόσο της Ελλάδας όσο και των ελληνικών τραπεζών, σε συνδυασμό με ένα καλά λειτουργικό χαρτοφυλάκιο δανείων, επέτρεψε στις ελληνικές τράπεζες να ανταγωνιστούν επιθετικά μειώνοντας τα επιτόκια δανεισμού και βελτιώνοντας τους συνολικούς όρους των δανείων, υπογραμμίζει ο κ. Πετρόπουλος.
Ο ρόλος των ελληνικών τραπεζών στη χρηματοδότηση ελληνικών συμφερόντων πλοίων αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, συμπληρώνει χαρακτηριστικά.
Βοηθούμενες από την παροχή πολλών βοηθητικών υπηρεσιών και την αύξηση των καταθέσεων των πελατών, οι ελληνικές τράπεζες ανταγωνίστηκαν πιο αποτελεσματικά, ιδίως για μικρότερους και μεσαίου μεγέθους πλοιοκτήτες και αύξησαν το άνοιγμά τους στη χρηματοδότηση νεότευκτων.
Οι μεγαλύτεροι Έλληνες πλοιοκτήτες με πολλαπλές παραγγελίες, ιδίως σε κινεζικά ναυπηγεία, προτίμησαν κυρίως την κινεζική χρηματοδοτική μίσθωση.
Είναι ενδιαφέρον επίσης ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αντέστρεψαν τη μείωση του ελληνικού χαρτοφυλακίου τους με αύξηση 4%, ωστόσο το μερίδιο αγοράς τους μειώθηκε κατά 1%.
Μια μελέτη όλων των τραπεζών που ασχολούνται με την ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση δείχνει ότι πάνω από το 90% έχουν αυξημένη ικανότητα και σαφή προθυμία να συνεχίσουν να ανταγωνίζονται στη ναυτιλιακή χρηματοδότηση.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι τράπεζες της Μέσης Ανατολής έχουν αυξήσει τις διεθνείς ναυτιλιακές τους δραστηριότητες και τον δανεισμό σε Έλληνες πλοιοκτήτες.
Συμπερασματικά, η ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση κινήθηκε θετικά και το 2024, παρά τον έντονο ανταγωνισμό από εναλλακτικές μορφές δανεισμού.
Παρά το γενικά αβέβαιο περιβάλλον σε όλα τα μέτωπα, σημειώνει η Petrofin, οι τράπεζες εξακολουθούν να διατηρούν τη δανειοδοτική τους διάθεση, εστιάζοντας στο πελατολόγιο που εξακολουθεί να έχει παραγγελίες νεότευκτων πλοίων προς χρηματοδότηση.
Στην πραγματικότητα, από συζητήσεις με τους κορυφαίους δανειστές είδαμε σημαντική αύξηση των χορηγήσεων από όλες τις τράπεζες το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Οι τράπεζες αναζητούν εφοπλιστές και τομείς που θα επηρεαστούν λιγότερο από την αβεβαιότητα του οικονομικού και εμπορικού περιβάλλοντος.
Ορισμένοι Έλληνες πλοιοκτήτες επιδιώκουν να εξασφαλίσουν «άδειες» από τις τράπεζες,
προσδοκώντας ευκαιρίες στην αγορά σε περίπτωση που οι τιμές των πλοίων συνεχίσουν να υποχωρούν.
Λόγω του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, η κινεζική χρηματοδοτική μίσθωση έχει επίσης πληγεί, καθώς προς το παρόν μόνο οι τοπικοί Κινέζοι πλοιοκτήτες συνεχίζουν να χρηματοδοτούν πλοία μέσω αυτής της μεθόδου.
Η συντριπτική πλειονότητα των δυτικών πλοιοκτητών, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων, κάθονται στο περιθώριο περιμένοντας να «κατακάτσει η σκόνη».