Οι επιδόσεις των υποψηφίων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

Οι επιδόσεις των υποψηφίων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις των δύο τελευταίων ετών μας επιτρέπουν να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα.

Ας δούμε τις επιδόσεις ανά Πεδίο.

1ο Πεδίο

Περισσότερους κάτω από τη βάση είχαμε στα Αρχαία Ελληνικά και την Ιστορία και περισσότερους αριστούχους στα Αρχαία Ελληνικά, τα δύο μαθήματα που πεδίου που απαιτούν το περισσότερο διάβασμα. Ο μέσος όρος των δύο αυτών μαθημάτων ήταν χειρότερος το 2023, λόγω του μεγαλύτερου ποσοστού υποψηφίων που έγραψαν κάτω από τη βάση.

Στην Γλώσσα και τα Λατινικά οι επιδόσεις ήταν καλύτερες το 2023, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο μέσος όρος του Πεδίου, από 11,35 το 2022 στο 11,73 το 2023. Πρόκειται για τον αριθμό που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ΕΒΕ.

2ο Πεδίο

Αύξηση του μέσου όρου του Πεδίου είχαμε και σ’ αυτό το πεδίο, πράγμα που σημαίνει ότι τα θέματα ήταν ευκολότερα από την προηγούμενη χρονιά. Έτσι ο μέσος όρος από 11,87 πήγε στο 12,3, που ήταν ο υψηλότερος μέσος όρος Πεδίου, με αποτέλεσμα η υψηλότερη ΕΒΕ του Πεδίου να διαμορφωθεί στο 14,81. Βασική αιτία του φαινομένου ήταν οι καλύτερες επιδόσεις στα Μαθηματικά, όπου τα θέματα ήταν προφανώς ευκολότερα. Οι αριστούχοι από το 11,88% έφτασαν στο 17,78%, ποσοστό πρωτόγνωρο για τα Μαθηματικά. Αν αυτό το συνδυάσουμε με το 15,41% των αριστούχων στη Βιολογία του 3ου Πεδίου, το συμπέρασμα είναι ότι το 2023 ήταν ευκολότερο να εισαχθεί κάποιος στις κοινές σχολές των δύο Πεδίων (Τμήματα Βιολογίας, Γεωπονίας, Χημείας και άλλα) από το 2ο Πεδίο και όχι από το 3ο Πεδίο. Η Χημεία ήταν το μάθημα που σημειώθηκαν χειρότερες επιδόσεις, με αύξηση του ποσοστού των υποψηφίων με βαθμολογία μικρότερη του 10 και μείωση του μέσου όρου του μαθήματος από 11,43 σε 11,1.

3ο Πεδίο

Χειροτέρευση των επιδόσεων και στη Φυσική και στη Χημεία και στη Βιολογία. Αύξηση του υποψηφίων με βαθμολογία κάτω από τη βάση και στα τρία μαθήματα και μείωση των αριστούχων στη Φυσική και τη Χημεία. Αυτά είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του μέσου όρου του Πεδίου από 12,03 σε 11,63.

Η σύγκριση των επιδόσεων του 2ου και του 3ου Πεδίου είναι αναπόφευκτη, διότι τα τρία από τα τέσσερα μαθήματα είναι κοινά. Η μόνη διαφορά είναι τα Μαθηματικά και η Βιολογία. Τα προηγούμενα χρόνια τις καλύτερες επιδόσεις τις είχαμε στο 3ο Πεδίο. Φέτος άλλαξε το σκηνικό. Στα Μαθηματικά είχαμε 27,58% των υποψηφίων να βρίσκεται κάτω από τη βάση, ενώ στη Βιολογία το 39,38%. Ίσως να έπαιξε ρόλο και η… πανδημία. Είναι πιθανόν κάποιοι αδύνατοι μαθητές να φοβήθηκαν την υποδομή που δεν είχαν στα Μαθηματικά, λόγω της πανδημίας και να πήγαν στο 3ο Πεδίο, πιστεύοντας ότι θα γλυτώσουν από τον “μπαμπούλα” των μαθηματικών. Το ποσοστό των υποψηφίων με επιδόσεις κάτω από τη βάση στη Φυσική (με μεγάλη διαφορά) και τη Χημεία είναι μεγαλύτερο στο 3ο Πεδίο, από το 2ο, γεγονός που μας δείχνει ότι κάτι τέτοιο πρέπει να συνέβη.

4ο Πεδίο

Τα μαθηματικά ήταν, όπως είπαμε, πιο εύκολα το 2023. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από το ποσοστό των υποψηφίων του Πεδίου που έγραψαν κάτω από το 10. Το 2023 ήταν 70,04% έναντι 73,56% το 2022. Το ποσοστό των υποψηφίων που γράφουν κάτω από 5 στα 20 από 46,72% το 2022 μειώθηκε στο 43,79 το 2023. Είναι κάτι που πολλοί δεν γνωρίζουν αλλά ένας στους δύο υποψηφίους γράφει κάτω από 5 στα Μαθηματικά του 4ου Πεδίου, πολλά χρόνια τώρα δείχνοντάς μας πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα με τα Μαθηματικά, χωρίς, φυσικά, να συγκινείται κανείς.

Οι επιδόσεις στην Οικονομία ήταν πολύ χειρότερες το 2023 από το 2022. Αυξήθηκε το ποσοστό των υποψηφίων με βαθμολογία κάτω από τη βάση και μειώθηκε το ποσοστό των αριστούχων από 23,13% σε 16,35%. Δεν είναι καλό να γράφει ένας στους τέσσερις υποψηφίους πάνω από 18, συνεπώς καλό ήταν ότι τα θέματα ήταν λίγο πιο δύσκολα το 2023.

Ο μέσος όρος του Πεδίου ήταν ακριβώς ο ίδιος και τις δύο χρονιές και διαμορφώθηκε στο 10,45. Πιο εύκολα Μαθηματικά και πιο δύσκολη Οικονομία δημιούργησαν τον ίδιο μέσο όρο του Πεδίου.

Τα Μαθηματικά του 4ου Πεδίου είναι ο πρωταθλητής της αποτυχίας με 70,04%. Ακολουθούν η Φυσική του 3ου Πεδίου με 52,45% και η Ιστορία του 1ου Πεδίου με ποσοστό 50,76%. Τα υπόλοιπα μαθήματα έχουν αποτυχία κάτω από 50%, αλλά πάνω από 40% τα περισσότερα. Το ποσοστό πάνω από 50% της αποτυχίας σ’ αυτά τα μαθήματα είναι πιο ανησυχητικό από ότι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Από όσους υποψηφίους επέλεξαν τις Ανθρωπιστικές Σπουδές οι μισοί έγραψαν κάτω από τη βάση στην Ιστορία. Δεν είναι το σύνολο των υποψηφίων, αλλά μόνο αυτοί που επέλεξαν αυτά τα μαθήματα.

Αντίστοιχα από όσους επέλεξαν το 3ο Πεδίο, να εξεταστούν, δηλαδή, και στη Φυσική το 52,45% έγραψαν κάτω από τη βάση. Αν εξετάζονταν στη Φυσική όλοι οι υποψήφιοι το ποσοστό αποτυχίας θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. Συνήθως, όσοι υποψήφιοι φοβούνται τη Φυσική επιλέγουν το 4ο Πεδίο. Αυτοί που επέλεξαν το 3ο Πεδίο είναι αυτοί που δεν φοβούνται τη Φυσική.

Αυτοί οι αριθμοί επαναλαμβάνονται μονότονα, πολλά χρόνια τώρα. Έφτασε να θεωρείται αναμενόμενο, έχουν μπει στην κανονικότητά μας, αλλά είναι παράλογα κακές οι επιδόσεις. Σίγουρα τα θέματα των Πανελλαδικών είναι δύσκολα, διότι πρόκειται για διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων και πρέπει να ξεχωρίσουν οι άριστοι από τους πολύ καλούς και τους καλούς. Τα θέματα, όμως, για να φτάσει ένας υποψήφιος στο 10 είναι εύκολα και δεν θα έπρεπε να έχουμε τέτοιες επιδόσεις.

Είναι προφανές ότι ο αδύνατος κρίκος είναι η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Το επίπεδο των μαθητών είναι πολύ χαμηλό και χειροτερεύει συνεχώς, όπως διαπιστώνουν οι εκπαιδευτικοί και ο ΟΟΣΑ, με την αξιολόγηση PISA. Το πρόβλημα προφανώς δεν λύνεται με την ΕΒΕ, που κινείται στη λογική πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι. Πρέπει να βελτιωθεί το επίπεδο των μαθητών που αποφοιτούν από τα σχολεία μας. Όταν στην αξιολόγηση PISA ένας στους 4 μαθητές της Α Λυκείου διαπιστώνεται ότι είναι λειτουργικά αναλφάβητος και στα τρία εξεταζόμενα αντικείμενα, η κατάσταση είναι τραγική. Παρά τα συνεχώς εξαγγελλόμενα νέα μέτρα για τη Εκπαίδευση, δεν υπάρχει κανένα αποτέλεσμα. Δεν μιλάω για θεαματικά αποτελέσματα, αλλά για την αντιστροφή της κατάστασης. Να μην είναι οι επιδόσεις κάθε χρόνο και χειρότερες, αλλά να περάσουμε σιγά – σιγά στη βελτίωση των επιδόσεων. Προφανώς όλα όσα γίνονται βρίσκονται στον λάθος δρόμο, αφού προκύπτει μόνο χειροτέρευση των επιδόσεων.

Ο Στρ. Στρατηγάκης είναι μαθηματικός – ερευνητής*