Η Παγκόσμια Ημέρα AIDS, 1η Δεκεμβρίου, είναι αφορμή μνήμης αλλά και διεκδικήσεων. Είναι ημέρα αφιερωμένη σε όσες και όσους χάθηκαν τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες λόγω του AIDS, αλλά συνεχίζει να είναι και ημέρα διεκδίκησης για όλους όσοι και όσες είμαστε εδώ και συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την καθολική πρόσβαση στην πρόληψη και τη θεραπεία και ίσα δικαιώματα στην εργασία, στις σχέσεις, στην οικογένεια, στην κοινωνία.
Όπως αναφέρει ο Γιώργος Κεράτσας, Communications & Advocacy του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος – Θετική Φωνή, η πρόοδος της επιστήμης έχει καταστήσει πλέον την HIV λοίμωξη μια χρόνια, διαχειρίσιμη κατάσταση. Για τα άτομα που λαμβάνουν την αγωγή τους, ο ιός δεν αποτελεί απειλή, ζουν με αυτόν χωρίς να μεταδίδουν και χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ζωή τους. Ωστόσο, το στίγμα, οι κοινωνικές προκαταλήψεις και οι διακρίσεις εμμένουν και εξακολουθούν να δυσχεραίνουν την καθημερινότητά τους.
Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος – Θετική Φωνή συντάσσεται με τις παγκόσμιες προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας για το οριστικό τέλος της επιδημίας του HIV. Ο τριπλός στόχος 95-95-95 των Ηνωμένων Εθνών (UNAIDS) για το 2030 είναι μέχρι τότε να γνωρίζουν σχεδόν όλα τα οροθετικά άτομα το status τους, όλοι όσοι γνωρίζουν να έχουν καθολική πρόσβαση σε θεραπεία και το συντριπτικό ποσοστό αυτών που είναι σε θεραπεία να έχουν πετυχημένη ιική καταστολή.
Παρόλα αυτά, η πραγματικότητα που αποτυπώνεται στα επιδημιολογικά δεδομένα είναι διαφορετική. Όπως αναφέρει και ο επί σειρά ετών συνεργάτης της Θετικής Φωνής, AIDS Healthcare Foundation, το UNAIDS κατέγραψε 1,5 εκατομμύρια νέες HIV λοιμώξεις πέρυσι – 1 εκατομμύριο περισσότερες από τον παγκόσμιο στόχο των 500.000 – και περίπου 650.000 θανάτους από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS.
Στην Ελλάδα, από την αρχή του έτους μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου του 2022, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) κατέγραψε 430 νέα περιστατικά HIV λοίμωξης, αριθμός που φαίνεται να κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με εκείνους των 11 προηγούμενων ετών τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα.
Παρά τη σταδιακή μείωση των νέων λοιμώξεων HIV, οι αριθμοί αυτοί θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή και οι προσπάθειες ενημέρωσης και προαγωγής της πρόληψης θα πρέπει να εντατικοποιηθούν. Ανησυχητικό είναι το γεγονός πως το 38.8% των νέων λοιμώξεων αφορά άτομα μη ελληνικής καταγωγής, κάτι που αποδεικνύει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, όπως είναι οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, καθώς και τα άτομα που εργάζονται στο σεξ ή τα άτομα που κάνουν χρήση ουσιών.
Ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος διαχρονικά διεκδικεί την έμφαση στην πρόληψη και την ενημέρωση, με εντατικοποίηση των πρωτοβουλιών μείωσης βλάβης σε άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ουσιών, αξιοποίηση σημαντικών επιστημονικών εργαλείων (όπως είναι η PEP – προφύλαξη μετά την έκθεση), άμεση εφαρμογή της διάθεσης της προφυλακτικής αγωγής για τον HIV (PrEP) που θεσμοθετήθηκε πρόσφατα και στη χώρα μας, ευκολότερη πρόσβαση σε εξέταση μέσω της διάθεσης ταχυδρομικών self-tests, προώθηση του ασφαλέστερου σεξ, ένταξη της σεξουαλικής αγωγής και αγωγής υγείας στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και επικαιροποίηση των σχετικών πληροφοριών που αναγράφονται στα σχολικά εγχειρίδια.
Ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις της τελευταίας χρονιάς:
Η απαγόρευση των διακρίσεων εις βάρος των οροθετικών ατόμων στον εργασιακό χώρο που ψηφίστηκε πρόσφατα από όλα τα κόμματα της Βουλής. (Άρθρο 47 Ν. 4997/2022)
«Συνεχίζουμε να διεκδικούμε την υιοθέτηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον HIV βασισμένο στο τρίπτυχο «Πρόληψη-Φροντίδα-Δικαιώματα», την ενίσχυση και περαιτέρω στελέχωση των Μονάδων Λοιμώξεων και την κατοχύρωση ίσων δικαιωμάτων για όλες και όλους, η οποία μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσα από συμπεριληπτική ενημέρωση για τους τρόπους μετάδοσης του ιού και την εξίσωση U=U. Με αυτό τον τρόπο, θα γίνουν σημαντικά βήματα στην καταπολέμηση του στίγματος και των κοινωνικών παραγόντων που το ενισχύουν. Δεν είμαστε όλοι εδώ, αλλά είμαστε ακόμη εδώ» επισημαίνει κλείνοντας ο κ. Κεράτσας.