Ποιοι και γιατί ανατίναξαν το φράγμα στο Δνείπερο

Ποιοι ευθύνονται για το σαμποτάζ στο φράγμα του ποταμού Δνείπερου στην πόλη Νόβα Καχόβκα; Το Κίεβο κατηγορεί τους Ρώσους  ότι ανατίναξαν το φράγμα  για να καθυστερήσουν την αντεπίθεση των Ουκρανικών δυνάμεων, πλημμυρίζοντας μεγάλες εκτάσεις. «H καταστροφή του φράγματος ήταν έργο Ρώσων τρομοκρατών», έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, στο Twitter. Για τους κατοίκους της Χερσώνας, που απελευθερώθηκαν από τη ρωσική κατοχή τον Νοέμβριο μετά από μια ουκρανική αντεπίθεση, εάν η πόλη τους απειληθεί από το νερό, υπάρχει μόνο ένας ένοχος: η Ρωσία. «Εδώ πυροβολούν και εκεί πλημμυρίζουν», λένε οι κάτοικοι στο Γαλλικό Πρακτορείο. Εκφράζουν το μίσος τους για τους Ρώσους στρατιώτες που έχουν καταλάβει την απέναντι όχθη του Δνείπερου, βομβαρδίζοντας τακτικά τη Χερσώνα και τα περίχωρά της.

Η Μόσχα αρνείται τις κατηγορίες και υποστηρίζει ότι το Κίεβο ότι «βομβάρδισε το φράγμα με το σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης ρουκετών Alder MLRS, για να στερήσει το νερό από την Κριμαία». Δεν είναι πάντως σαφές σε ποιο βαθμό η καταστροφή του φράγματος θα επηρεάσει την ύδρευση της χερσονήσου της Κριμαίας.

Από το περασμένο φθινόπωρο, όταν η Ουκρανία ξεκίνησε μια αντεπίθεση στην περιοχή της Χερσώνας, και οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορήθηκαν για σχέδια ανατίναξης του φράγματος. Στα μέσα Οκτωβρίου υπήρξαν αναφορές ότι οι Ρώσοι είχαν καλέσει τους ανθρώπους στην πόλη Χερσώνα, την οποία εξακολουθούσαν τότε να κατέχουν, να απομακρυνθούν για να αποφύγουν ένα πιθανό τσουνάμι.

Διαχωριστική γραμμή

Η Νόβα Καχόβκα που βρίσκεται στη νοτιοανατολική Ουκρανία, είναι μια πόλη που έχει καταληφθεί από τη Ρωσία, σε ένα τμήμα του μετώπου όπου ο Δνείπερος σηματοδοτεί τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δύο στρατών. Σε κάθε περίπτωση, όσοι κατηγορούν τους Ρώσους για την έκρηξη, εξηγούν ότι τώρα καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη, μια ουκρανική αντεπίθεση στην άλλη όχθη του Δνείπερου. Ρώσοι ειδικοί υποστηρίζουν από την πλευρά τους ότι οι Ουκρανοί ανατίναξαν το φράγμα, καθώς με την αποστράγγισης των υδάτων, μια επίθεση κατά μήκος του Δνείπερου που θα έχει πλέον λιγότερο νερό, είναι πιο πιθανή στα τέλη του καλοκαιριού. Ο Ουκρανός στρατηγός, Σέρχιβ Νάεφ υποστήριξε πάντως ότι η καταστροφή του  φράγματος δεν θα εμποδίσει την προέλαση των ουκρανικών στρατευμάτων.

«Νέα διάσταση στον πόλεμο»

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τους κανόνες του πολέμου, δεν επιτρέπεται άμεση επίθεση σε πολιτικούς στόχους, αλλά μόνο σε στρατιωτικούς στόχους. Όπως επισήμανε ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, το σαμποτάζ στο φράγμα Καχόβκα  συνιστά μια «νέα διάσταση» στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Aντιστοιχεί και στον τρόπο με τον οποίο ο Πούτιν διεξάγει αυτόν τον πόλεμο », κατήγγειλε ο Γερμανός καγκελάριος σε συνέντευξή της στα κανάλια WDR και ZDF. «Είναι επίσης κάτι που αποτελεί μέρος πολλών εγκλημάτων που έχουμε δει στην Ουκρανία, τα οποία διαπράχθηκαν από Ρώσους στρατιώτες και αποτελούν μέρος ενός τρόπου πολέμου που στοχεύει αμάχους – πόλεις, χωριά, νοσοκομεία, σχολεία, υποδομές  είπε ο Σολτς.

Από την αρχή του πολέμου, και οι δύο πλευρές φαίνεται πάντως να έχουν δημιουργήσει δίκτυα σαμποτέρ που δρουν στο αντίπαλο έδαφος. Σε ρεπορτάζ του CNN μάλιστα  με βάση αποκαλύψεις αξιωματούχων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών όσο και από την πολύκροτη διαρροή απορρήτων εγγράφων τιου Πενταγώνου, διατυπώνεται η πληροφορία ότι Ουκρανοί σαμποτέρ λειτουργούν στο ρωσικό έδαφος με εντολή του Κιέβου. Πρόκειται για Ρώσους πολίτες που συμπαθούν την ουκρανική υπόθεση ή αντιτίθενται στις τελευταίες κινήσεις του Κρεμλίνου. Μπορεί όμως να συνεργάζονται και με μέλη της ουκρανικής μυστικής υπηρεσίας .

Δίκτυα σαμποτέρ

Σύμφωνα με το CNN, το Κίεβο προχώρησε στην ανάπτυξη αυτών των δικτύων, μετά από μήνες εντατικής εργασίας και εκπαίδευσης μελών φιλο-ουκρανικών ομάδων. Η απόφαση για απευθείας δράση σε ρωσικό έδαφος ελήφθη στους κύκλους των ουκρανικών υπηρεσιών πληροφοριών, αλλά και με την ευλογία της κυβέρνησης και των πολιτικών αρχών του Κιέβου.

To CNN ανέφερε και απόσπασμα από ένα από τα έγγραφα που είχαν κλαπεί από το Πεντάγωνο, σύμφωνα με το οποίο ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι πρότεινε προσωπικά στα τέλη Φεβρουαρίου να εκδηλωθεί επίθεση δολιοφθοράς στην περιφέρεια του Ροστόφ και, ειδικότερα, τους χώρους συνάντησης των ρωσικών στρατευμάτων. «Σήμερα το δίκτυο των υποστηρικτών του Κιέβου στη Ρωσία μπορεί να είναι πολύ εκτεταμένο: υπάρχουν «απλοί» σαμποτέρ, με το καθήκον να στοχεύουν μεμονωμένες ρωσικές υποδομές με στοχευμένες επιθέσεις, καθώς και μαχητές εκπαιδευμένοι στη χρήση drones .

Οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα πυκνό δίκτυο συμπαθούντων στη Ρωσία, με τη βοήθεια της διαφθοράς .Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωαν στο CNN ότι «τα μετρητά  μπορούν να κάνουν θαύματα. Ειδικά σε περιοχές που η επιβίωση εκλαμβάνεται ως πρόβλημα όλων».

Στις ρωσικές επαρχίες στα σύνορα με την Ουκρανία δεν είναι μυστικό ότι πράκτορες και αξιωματούχοι προσπαθούν συχνά να συμπληρώσουν τον μισθό τους με δωροδοκίες .Το Κίεβο εκμεταλλεύτηκε αυτή την αδυναμία, δωροδοκώντας έτσι συνοριοφύλακες και άλλους αξιωματούχους ασφαλείας. Με αυτόν τον τρόπο, οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν να περάσουν από τα σύνορα, χρήματα και τα υλικά που προορίζονταν για τους πυρήνες των σαμποτέρ. Στα «μέσα» αυτά περιλαμβάνονται και υλικά για την κατασκευή και τη συναρμολόγηση drones, που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τις επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν τον τελευταίο μήνα στο Κρεμλίνο και σε κατοικημένες περιοχές της Μόσχας.

Η διαφθορά είναι ίσως ένα από τα πιο ανησυχητικά στοιχεία για το Κρεμλίνο. Το φαινόμενο στη χώρα είχε πάντα σημαντικές διαστάσεις και δεν σταμάτησε ούτε κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Σύμφωνα με το CNN, οι δυτικοί σύμμαχοι βλέπουν ευνοϊκά τις ενέργειες αυτές του  Κιέβου. Μεταξύ των εγγράφων που εκλάπηκαν  από το Πεντάγωνο, για παράδειγμα, υπάρχει επίσης μια έκθεση της CIA που απευθύνεται στον Κίριλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της ουκρανικής στρατιωτικής μυστικής υπηρεσίας ( GUR ). Στο έγγραφο, Αμερικανοί αξιωματούχοι κάλεσαν τον Μπουντάνοφ να εγκρίνει ενέργειες στο ρωσικό έδαφος μόνο μετά την πρώτη επέτειο έναρξης του πολέμου. Άλλοι αξιωματούχοι είπαν πώς πιστεύουν ότι οι ουκρανικές επιθέσεις με στόχο πέρα ​​από τα σύνορα ήταν νόμιμες. Σύμφωνα με τους υπεύθυνους ασφαλείας των ΗΠΑ που ρωτήθηκαν από το CNN, μια τέτοια στρατηγική θα μπορούσε να αναγκάσει τους Ρώσους να εκτρέψουν άνδρες και οχήματα από τα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.

Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες ημέρες ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Τζέιμς Κλέβερλι, δικαιολόγησε και από νομική άποψη τις ουκρανικές επιθέσεις. «Η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να επιτεθεί πέρα ​​από τα σύνορά της για να υπονομεύσει την ικανότητα της Ρωσίας να επιτίθεται στην ίδια την Ουκρανία – δήλωσε ο Κλέβερλι και πρόσθεσε: Οι νόμιμοι στρατιωτικοί στόχοι πέρα ​​από τα σύνορά της Ουκρανίας αναγνωρίζονται διεθνώς ως μέρος της αυτοάμυνας ενός έθνους. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε».