Σουδάν: Αιματηρές οδομαχίες, αεροπορικές επιδρομές, διεθνής ανησυχία – Το χρονικό των συγκρούσεων

Τουλάχιστον 25 άνθρωποι έχασαν σύμφωνα με ιατρικές πηγές τη ζωή τους το Μεγάλο Σάββατο στο Σουδάν, όπου η αντιπαλότητα μεταξύ των δύο στρατηγών που κρατούν τα ηνία μετά το πραξικόπημα του 2021 εξετράπη. Δύο Έλληνες τραυματίστηκαν στο Χαρτούμ από ρουκέτα η οποία έπεσε κοντά σε εκκλησία μετά το τέλος της Αναστάσιμης λειτουργίας, ανέφερε ο μητροπολίτης Νουβίας Σάββας. Κατά την ένωση ιατρών της χώρας, οι τραυματίες ανέρχονται σε 183.

Tα 45 εκατομμύρια των Σουδανών ξύπνησαν απότομα το πρωί εν μέσω της νηστείας του Ραμαζανιού και κάτω από έναν λαμπερό ήλιο, από τα πυρά βαρέων όπλων και τις εκρήξεις στο Χαρτούμ και σε αρκετές άλλες πόλεις. Οδομαχίες, αεροπορικές επιδρομές και απειλές συνθέτουν το σκηνικό στην πρωτεύουσα του Σουδάν τις τελευταίες ώρες. Κανείς δεν βγαίνει έξω από το σπίτι του, εν μέσω των αδιάκοπων πυρών και εκρήξεων από το πρωί, τη στιγμή που γιατροί υπέρ της δημοκρατίας αυξάνουν τις εκκλήσεις μέσω Διαδικτύου για εθελοντές.

Μέσα σε λίγες ώρες, οι RSF ανακοίνωσαν ότι κατέλαβαν το διεθνές αεροδρόμιο του Χαρτούμ, στην καρδιά της πρωτεύουσας, στη συνέχεια το προεδρικό μέγαρο όπου έχει την έδρα του συνήθως ο στρατηγός Μπουρχάν, όπως και το παλάτι που προορίζεται για τη φιλοξενία των επίσημων επισκεπτών, ένα αεροδρόμιο στο βόρειο τμήμα της χώρας και «άλλες βάσεις σε διάφορες επαρχίες»

Διεθνής ανησυχία

Οι εκκλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός -από τον ΟΗΕ, την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα, την Αφρικανική Ένωση, τον Αραβικό Σύνδεσμο, την Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμη και τον πρώην πρωθυπουργό Αμπντάλα Χάμντοκ, κεντρικό πρόσωπο της διαδικασίας πολιτικής μετάβασης στη χώρα, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός την περίοδο 2019-2021- δεν έχουν αποφέρει καρπούς.

Το Τσαντ ανακοίνωσε ότι κλείνει τα σύνορά του με το Σουδάν. Η Γαλλία εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για την κατάσταση στη χώρα αυτή, καλώντας τις δύο πλευρές να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να σταματήσουν τη βία. «Μόνο η επιστροφή σε μια πολιτική διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς, που θα οδηγήσει στον διορισμό μεταβατικής κυβέρνησης και σε γενικές εκλογές, μπορεί να επιλύσει οριστικά αυτή την κρίση», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών.

Αλληλοκατηγορίες

Οι παραστρατιωτικοί «δεν θα σταματήσουν μέχρι να πάρουν τον έλεγχο όλων των στρατιωτικών βάσεων» απείλησε, μιλώντας στο τηλέφωνο στο δίκτυο αλ-Τζαζίρα, ο διοικητής τους, στρατηγός Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο ή «Χεμέντι». Οι Δυνάμεις της Ταχείας Υποστήριξης (RSF) -χιλιάδες πρώην πολιτοφύλακες του πολέμου του Νταρφούρ που έγιναν εφεδρική δύναμη του στρατού- δήλωσαν ότι κατέλαβαν το διεθνές αεροδρόμιο και το προεδρικό μέγαρο.

Ο αρχηγός του στρατού, στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ-Μπουρχάν, δήλωσε ότι «αιφνιδιάστηκε στις εννέα το πρωί» από μια επίθεση στο αρχηγείο του από τις RSF, τον πρώην καλύτερο σύμμαχό του, τον οποίο ο στρατός αποκαλεί στο εξής «πολιτοφυλακή υποστηριζόμενη από το εξωτερικό», κάνοντας λόγο για «προδοσία».

Οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα διπλωματών απέβησαν άκαρπες, με τον στρατό να κινητοποιεί τα αεροσκάφη του για να πλήξει τις βάσεις των RSF στο Χαρτούμ. Ο Χεμέντι δήλωσε στο Al-Jazeera για τον αντίπαλό του ότι είναι ένας «εγκληματίας» που «κατέστρεψε τη χώρα». Οι RSF κάλεσαν τον πληθυσμό και τους στρατιωτικούς να ενωθούν μαζί τους και να στραφούν εναντίον του στρατού.

Τα δύο στρατόπεδα συγκρούονται από τώρα και στο εξής για τον έλεγχο της έδρας των κρατικών μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με μαρτυρίες, καθώς το τηλεοπτικό σήμα παραμένει αδύναμο. Στο ίδιο προάστιο του Ομντουρμάν, ένας δημοσιογράφος του BBC στην αραβική υπηρεσία «χτυπήθηκε από στρατιώτη» ενώ προσπαθούσε να εξηγήσει ότι πήγαινε στη δουλειά του, σύμφωνα με το βρετανικό δίκτυο.

Κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος, ο Χεμέντι και ο Μπουρχάν είχαν σχηματίσει κοινό μέτωπο για να εκδιώξουν τους πολίτες από την εξουσία. Ωστόσο με την πάροδο του χρόνου, ο Χεμέντι δεν σταμάτησε να καταγγέλλει το πραξικόπημα. Πιο πρόσφατα, τάχθηκε στο πλευρό των πολιτών -συνεπώς κατά του στρατού στις πολιτικές διαπραγματεύσεις- παρεμποδίζοντας τις συζητήσεις και επομένως οποιαδήποτε λύση στην έξοδο από την κρίση στο Σουδάν. Εδώ και μέρες, στον δρόμο έδιναν και έπαιρναν οι φήμες για επικείμενο ανταρτοπόλεμο μεταξύ των δύο στρατοπέδων.

Αιγύπτιοι στρατιώτες

Ο στρατός διαψεύδει την κατάληψη του αεροδρομίου αλλά βεβαιώνει ότι οι RSF «διείσδυσαν σε αυτό και πυρπόλησαν αεροπλάνα της πολιτικής αεροπορίας, συμπεριλαμβανομένου ενός της Saudi Airlines». Η εταιρεία στο Ριάντ διευκρίνισε ότι ένα από τα αεροσκάφη της υπέστη ζημιές από πυρά στο αεροδρόμιο του Χαρτούμ.

Σε βίντεο που κοινοποίησαν νωρίτερα σήμερα οι RSF στο Twitter, διακρίνονται ένστολοι άνδρες που παρουσιάζονται ως «Αιγύπτιοι στρατιώτες που παραδόθηκαν με Σουδανούς στρατιώτες»στις RSF, στη στρατιωτική βάση της Μέροβε (βόρεια). Ο εκπρόσωπος του αιγυπτιακού στρατού είπε ότι «παρακολουθείται η κατάσταση» επιβεβαιώνοντας σε δελτίο Τύπου «την παρουσία αιγυπτιακών δυνάμεων» στο Σουδάν.

Στα σπίτια τους οι κάτοικοι

Οι κάτοικοι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους. «Πήγαινα στη δουλειά σήμερα το πρωί, αλλά μόλις άκουσα τους πυροβολισμούς, γύρισα στο σπίτι», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο 24χρονος Μπάκρι. «Όλοι φοβήθηκαν και έτρεξαν στα σπίτια τους. Οι δρόμοι άδειασαν ξαφνικά», πρόσθεσε ο νεαρός εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα. «Δεν το είχαμε δει ποτέ αυτό».

«Καλώ τους ανώτερους στρατιωτικούς διοικητές να σταματήσουν αμέσως τις διενέξεις τους», έγραψε στο Twitter ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Τζον Γκόντφρεϊ, λέγοντας ότι και αυτός βρίσκεται στο Χαρτούμ.

Για τους ειδικούς, οι δύο διοικητές αυξάνουν την πίεση καθώς οι πολίτες και η διεθνής κοινότητα προσπαθούν να τους κάνουν να υπογράψουν μια πολιτική συμφωνία με στόχο την επανεκκίνηση της δημοκρατικής μετάβασης.

Η διαφωνία μεταξύ των δύο ισχυρών ανδρών σχετίζεται με το μέλλον των παραστρατιωτικών: ο στρατός δεν αρνείται την ένταξή τους στα τακτικά στρατεύματα αλλά θέλει να επιβάλει τους όρους του στην είσοδό τους του και να περιορίσει τον χρόνο της ένταξής τους. Ο στρατηγός Ντάγκλο θέλει ευρεία ένταξη και κυρίως τη θέση του στο γενικό επιτελείο.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, AFP