Το ΙΒ και τα παράλογα στη Δημόσια Εκπαίδευση

Το νομοθετικό έργο ενός υπουργείου σχετίζεται είτε με την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν, καθώς οι ζωές μας αλλάζουν με υπερηχητικές ταχύτητες εξαιτίας της εκρηκτικής ανάπτυξης της τεχνολογίας είτε με τη θεσμοθέτηση καινοτομιών που ανοίγουν νέους δρόμους και προοπτικές για τη διαχείριση και την ανάπτυξη της χώρας μας.

Ο υπουργός Παιδείας αποφάσισε να εισάγει το International Baccalaureate Diploma Programme (IBDP) σε 5 πρότυπα Λύκεια πιλοτικά από το 2026 και μετά στο σύνολο των 21 πρότυπων Λυκείων που λειτουργούν στη χώρα μας. Το IB, όπως καθιερώθηκε να λέγεται στη χώρα μας, είναι ένα από τα 4 προγράμματα που προσφέρει ο International Baccalaureate Organisation (IBO), που αφορά τους μαθητές της Β και της Γ Λυκείου. Σίγουρα το IB έχει πολλές καλές ιδέες, αλλά χαμηλή διείσδυση παγκοσμίως καθώς σε 158 χώρες μόλις 5.300 σχολεία το έχουν υιοθετήσει.

Το θέμα μας είναι τι επιπτώσεις θα έχει η υιοθέτησή του από τη Δημόσια Εκπαίδευση. Το IB δίνει πρόσβαση στα καλύτερα Πανεπιστήμια, λένε, αλλά και όσοι σπουδάζουν τώρα ή σπούδασαν στα καλύτερα Πανεπιστήμια δεν χρειάστηκαν το ΙΒ για να εισαχθούν σ’ αυτά. Με απολυτήριο Λυκείου από Δημόσιο ή Ιδιωτικό Λύκειο και αρκετά έως πολλά χρήματα μπορείς να φοιτήσεις στα καλύτερα Πανεπιστήμια. Το πρόβλημα είναι ότι το ελληνικό κράτος δεν επιτρέπει την εισαγωγή στα ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια στους κατόχους του ΙΒ. Ιδού λοιπόν το πρόβλημα: Το Δημόσιο Σχολείο θα επιτρέπει τη φοίτηση σε πρόγραμμα που θα χορηγεί Απολυτήριο Λυκείου που δεν θα επιτρέπει την εισαγωγή στα Δημόσια ΑΕΙ. Το ελληνικό κράτος θα απονέμει τίτλο σπουδών που το ίδιο δεν αναγνωρίζει. Παράλογο; Απολύτως.

Αυτό το παράλογο μπορεί να έχει δύο τρόπους να εξελιχθεί. Ή δεν θα προτιμηθεί από τους μαθητές των πρότυπων σχολείων και θα φυτοζωεί μέχρι να καταργηθεί από κάποιον επόμενο Υπουργό Παιδείας ή θα αναγκάσει το Υπουργείο Παιδείας να επιτρέψει την πρόσβαση στα Δημόσια ΑΕΙ και στους κατόχους του ΙΒ.

Στη δεύτερη περίπτωση θα δημιουργηθεί ένα ακόμη μπάχαλο, μία ακόμη νέα κατηγορία εισακτέων θα δημιουργηθεί, με ένα ποσοστό και τα διλήμματα θα είναι τα συνήθη: Ποια διαδρομή θα μου προσφέρει την ευκολότερη πρόσβαση στα ΑΕΙ; Θα ασχολούμαστε δηλαδή με τη διαδικασία, το ανούσιο και θα χάνουμε, όπως πάντα, την ουσία.

Το κόστος λειτουργίας του προγράμματος ανά μαθητή είναι υψηλό, αλλά όταν οι μαθητές είναι λίγοι το τελικό ποσόν είναι, τελικά, μικρό. Η αίσθηση, όμως, ότι κάτι καλό γίνεται στο Υπουργείο Παιδείας μένει.

Λένε κάποιοι ότι έχουν δικαίωμα και οι φτωχότεροι μαθητές, που δεν έχουν τα χρήματα για να φοιτήσιουν σε ιδιωτικό σχολείο, να πάρουν το IB. Πολύ σωστά, αλλά αν μπορούν να σπουδάσουν μόνο στο εξωτερικό ή σε ιδιωτικά ΑΕΙ στην Ελλάδα, τότε τους είναι άχρηστο το ΙΒ. Θα είναι εμπόδιο στις σπουδές τους, αφού ανεβάζει πολύ το κόστος των σπουδών τους και αυτοί  δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν τις σπουδές τους. Αν υπήρχαν χρήματα θα είχαν πάει σε ιδιωτικό σχολείο. Συνεπώς όσοι αποκτήσουν το ΙΒ δεν θα έχουν τι να το κάνουν.

Αν όμως ο επόμενος Υπουργός Παιδείας πει ότι είναι άδικο τα παιδιά που παίρνουν το ΙΒ να μην μπορούν να εισαχθούν στα δημόσια ΑΕΙ και επιτρέψει την εισαγωγή τους, τότε το πράγμα αλλάζει άρδην. Θα έχει βρεθεί τρόπος τα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων να εισάγονται και στα Δημόσια Πανεπιστήμια χωρίς Πανελλαδικές. Με άλλους όρους, δηλαδή, από τους κοινούς θνητούς.

Φυσικά το να αναθέτεις την εκπαίδευση των παιδιών σου σε κάποιους άλλους, που έχουν άποψη για την Εκπαίδευση, καλή ή κακή δεν έχει σημασία αυτή τη στιγμή, δείχνει ότι το ελληνικό κράτος δεν έχει άποψη για τους πολίτες που θέλει να παράγει και το αναθέτει σε κάποιους άλλους. Αντιμετωπίζει την Εκπαίδευση ως ένα έργο προς ανάθεση. Αναθέτει σε άλλους να πάρουν τις αποφάσεις και την ευθύνη για την Εκπαίδευση των πολιτών του. Αυτό και αν είναι παράλογο, αλλά δείχνει και τη νοοτροπία που υπάρχει για την Εκπαίδευση.

Χρόνια άλυτα προβλήματα

Την ίδια στιγμή τα προβλήματα και τα παράλογα ζουν και βασιλεύουν στην Εκπαίδευση, όπως και στους άλλους τομείς της ζωής μας.

Μοντέρνες διαδραστικές οθόνες αφής εγκαθίστανται σε σχολεία στα οποία πέφτουν σοβάδες και καγκελόπορτες. Οι εκπαιδευτικοί δεν βρίσκονται στη θέση τους τη μέρα που ξεκινούν τα σχολεία στις 11 Σεπτεμβρίου και οι φοιτητές μόλις έμαθαν σε ποια σχολή φοιτούν· τα αποτελέσματα των μετεγγραφών έγιναν μόλις προχθές γνωστά, αλλά τώρα τελειώνει το εξάμηνο. Αυτό το εξάμηνο που χάνεται με ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας θα μετρήσει στο ν+2, που είναι το όριο για τη λήψη του πτυχίου. Αυτό και αν είναι τρέλα.

Το Υπουργείο Παιδείας έχει καταδικαστεί σε πρόστιμα πάνω από 2.000.000 ευρώ για τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων ΤΕΙ που αρνείται να αποδώσει, το Εθνικό Απολυτήριο, που θα ξεκινούσε από το 2024, αγνοείται και έχουμε ένα σύστημα εισαγωγής που είναι μεν αδιάβλητο, αλλά είναι παντελώς άδικο και χρειάζεται επειγόντως αλλαγή.

Το πολλαπλό βιβλίο οδεύει προς αποτυχία, διότι θα έχουμε πολλά ίδια βιβλία· είναι τόσο σφιχτές οι προδιαγραφές που δεν επιτρέπουν την πολυμορφία, μόνο την πολυχρωμία, οπότε δεν θα έχει κανένα νόημα η επιλογή βιβλίων, με αποτέλεσμα να πεταχτούν πολλά εκατομμύρια ευρώ, χωρίς απόδοση.

Όλα αυτά και πολλά άλλα δείχνουν προβλήματα που χρονίζουν και όσο μένουν άλυτα κάνουν την κατάσταση στην Εκπαίδευση κάθε χρόνο και χειρότερη. Έχουμε και αποδείξεις: Στο πρόγραμμα PISA του ΟΟΣΑ πάμε κάθε φορά και χειρότερα. Έχουμε δηλαδή και μέτρηση της αναποτελεσματικότητας των συνεχών αλλαγών χωρίς αποτέλεσμα.

Αντί το Υπουργείο Παιδείας να προσπαθήσει να εξασφαλίσει τις απαραίτητες συναινέσεις για να προχωρήσει στη λύση των προβλημάτων που χρονίζουν φέρνει το IB, που καλό και χρυσό μπορεί να είναι, αλλά δεν αποτελεί λύση κανενός από τα προβλήματα που μας ταλαιπωρούν χρόνια τώρα.

www.stadiodromia.gr