Το μοντέλο Ερντογάν

Η Τουρκία βιώνει μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις της. Ο πληθωρισμός τρέχει επισήμως με ρυθμό 65% και ανεπισήμως με 137%. Οι τιμές στα βασικά προϊόντα είναι σε δυσθεώρητε ύψη και η τουρκική λίρα έχει υποστεί σημαντική υποτίμηση, χάνοντας σχεδόν το 55% της αξίας της έναντι του δολαρίου ΗΠΑ σε ένα χρόνο.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πτώση της υποστήριξης για το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που φαίνεται να διατηρεί το 36,9%, έναντι 52,59% το 2018.  Στην πλειονότητά τους οι Τούρκοι δεν θα ψήφιζαν το κόμμα του προέδρου Ερντογάν στις εκλογές που αναμένεται να διεξαχθούν τον Μάιο. Ούτε τον ίδιο τον Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές.

Ωστόσο, ο Ερντογάν έχει μοναδικά και ισχυρά εργαλεία για να εξασφαλίσει τη νίκη τις επόμενες εκλογές. Όπλα που βασίζονται στην καταστολή, στις προεκλογικές υποσχέσεις και τον διχασμό.

Η καταστολή κάθε μορφής διαφωνίας είναι το ισχυρότερο όπλο: Το ότι τα λίγα τουρκικά ΜΜΕ που δεν ελέγχονται από τον Ερντογάν υπόκεινται σε λογοκρισία και διώξεις από τις τουρκικές αρχές, δεν είναι κάτι καινούργιο. Αλλά τους τελευταίους μήνες, ενόψει των εκλογών, τα εναπομείναντα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ στοχοποιούνται όλο και περισσότερο από το AKP. Στα μέσα Οκτωβρίου, η Άγκυρα ενέκρινε νέο νόμο για τη λογοκρισία του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που προβλέπει τριετή φυλάκιση για όσους δήθεν παράγουν πλασματικό περιεχόμενο για την κατάσταση στη χώρα και πρόστιμο έως και μισό εκατομμύριο για τις πλατφόρμες – Instagram, Whatsapp – σε περίπτωση που δεν αποφασίσουν να ανοίξουν γραφεία  σε τουρκικό έδαφος.

Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Σεμπνέμ Κορούρ Φινκαντσί, πρόεδρος του Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας, συνελήφθη με την κατηγορία της προπαγάνδας για τρομοκρατική οργάνωση μαζί με άλλους 10 δημοσιογράφους από φιλοκουρδικά μέσα ενημέρωσης. Ο λόγος; Εξέφρασε την άποψή του για χημικά όπλα που χρησιμοποίησε η Άγκυρα εναντίον των Κούρδων ανταρτών στο βόρειο Ιράκ. Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, μέχρι σήμερα παραμένουν στη φυλακή  24 στην Τουρκία και η χώρα βρίσκεται στην 149η θέση στον κόσμο για την ελευθερία του Τύπου. Αυτή της καταστολής των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και της παραβίασης της ελευθερίας της έκφρασης είναι μια στρατηγική που έχει μελετηθεί καλά από τον Πρόεδρο Ερντογάν και η οποία θεωρείται ότι θα αυξηθεί όσο πλησιάζουν οι εκλογές.

Υποσχέσεις για ένα λαμπρό μέλλον

Για να επαναφέρει μεγαλύτερο αριθμό ψηφοφόρων, ο Ερντογάν επιδίδεται σε όργιο προεκλογικών υποσχέσεων. Τον Σεπτέμβριο ανακοίνωσε ότι θα δημιουργηθούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες νέες κατοικίες για τις οποίες τα στεγαστικά δάνεια θα κοστίζουν μεταξύ 121 και 170 δολαρίων τον μήνα.

Τον Νοέμβριο, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής ανακοίνωσε την κατασκευή άλλων 100.000 κατοικιών για μεσαία και ανώτερα μεσαία εισοδήματα.

Ο Τούρκος πρόεδρος υποσχεθηκε να καταργήσει την ηλικία συνταξιοδότησης για εκατομμύρια Τούρκους εάν ολοκληρώσουν τον καθορισμένο αριθμό εργάσιμων ημερών. Τα μέτρα που στοχεύουν να πείσουν τον Τούρκο ψηφοφόρο δεν σταματούν εδώ: ο μισθός των κρατικών αξιωματούχων αυξήθηκε κατά 42% και ο κατώτατος μισθός κατά 30%. Οι τόκοι για τα φοιτητικά δάνεια έχουν εξαλειφθεί και έχουν δοθεί κίνητρα για τους αγοραστές κατοικίας για πρώτη φορά.

Αλλά, η συντριβή της αντιπολίτευσης είναι σίγουρα η πιο αποτελεσματική στρατηγική για να φτάσει στο τέλος της κούρσας ως νικητής ο Ερντογάν. Η δίωξη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρεμ Ιμάμογλου, ο οποίος τον έχει δυσκολέψει τα τελευταία χρόνια, είναι το πρώτο βήμα. Ο Ιμάμογλου θεωρείται ο πιο σημαντικός υποψήφιος αντίπαλος του Ερντογάν και γι’ αυτό πρέπει να εξοντωθεί πολιτικά.

Ακολουθούν οι Κούρδοι

Στο ίδιο πλαίσιο, ουδείς θα μπορούσε να εκπλαγεί από το πάγωμα  των τραπεζικών λογαριασμών του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), του μεγαλύτερου κουρδικού κόμματος στην Τουρκία και του τρίτου μεγαλύτερου κοινοβουλευτικού σχηματισμού.

Κατά τη διάρκεια εμφάνισής του στη Γερμανία, ο εκπρόσωπος του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος AKP, βουλευτής του AKP Μουσταφά Ασικγκιόζ μίλησε σε κλαμπ των ακροδεξιών «Γκρίζων Λύκων» και απείλησε τους Τούρκους αντιφρονούντες  με «εξόντωση». «Δεν τους δίνουμε χώρο στην Τουρκία. Τους ξεριζώσαμε. Με τη βοήθεια του Θεού, θα τους βγάλουμε από την κρυψώνα και θα τους καταστρέψουμε οπουδήποτε στον κόσμο. Μπορείτε να βασιστείτε σε αυτό», απείλησε.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα τουρκικών μέσων ενημέρωσης, ο πρόεδρος Ερντογάν θέλει να ταξιδέψει στο Βερολίνο στις 27 ή 28 Ιανουαρίου για την πρώτη φορά εδώ και τρία χρόνια.

Ο Ερντογάν προσπαθεί να εξασφαλίσει την υποστήριξη των περίπου 1,4 εκατομμυρίων Τούρκων ψηφοφόρων στη Γερμανία.

Πριν από έξι χρόνια, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απαγόρευσε όλες τις προεκλογικές εμφανίσεις Τούρκων πολιτικών στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία επειδή φοβόταν ότι οι συγκρούσεις εντός της Τουρκίας θα μπορούσαν να επεκταθούν σε γερμανικό έδαφος. Οι δηλώσεις του πολιτικού του AKP Ασικγκιόζ αναζωπυρώνουν τώρα αυτούς τους φόβους.