Κρίσιμος κόμβος για την επέκταση του ελληνικού σιδηροδρόμου προς την Ήπειρο και την Δυτική Μακεδονία καθίσταται η Καλαμπάκα, καθώς φαίνεται να αναβιώνει ο παλιός σχεδιασμός για την σιδηροδρομική Εγνατία, που θα ενισχύσει την πρόσβαση στη Θεσσαλία από τον βορά και θα δώσει τη δυνατότητα σύνδεσης των λιμένων Βόλου και Ηγουμενίτσας με τρένο.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο ΟΣΕ εξασφάλισε χρηματοδότηση από το CEF II για να ξεκινήσουν οι πρώτες μελέτες που αφορούν τη γραμμή Καλαμπάκα-Κοζάνη η οποία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και λόγω του προγράμματος απολιγνιτοποίησης.
Η συγκεκριμένη γραμμή έχει τεθεί σε προτεραιότητα από τον ΟΣΕ και θα εκπονηθούν τρείς τμηματικές μελέτες. Το έργο αυτό αποτελεί συνολικό τμήμα μιας νέας σιδηροδρομικής γραμμής που θα εκτείνεται μέχρι τα σύνορα ενώνοντας την Καλαμπάκα με τη Σιάτιστα, την Κοζάνη, την Καστοριά για να τερματίσει στην Κρυσταλλοπηγή. Ο σιδηροδρομικός διάδρομος ανήκει στο αναλυτικό Δίκτυο των Διευρωπαϊκών Σιδηροδρομικών Δικτύων.
Πρόκειται για γραμμή μήκους 96 χιλιομέτρων με ταχύτητα μελέτης τα 160 χλμ/ώρα. Νέοι σιδηροδρομικοί σταθμοί προβλέπονται σε Δήμητρα, Γρεβενά, Σιάτιστα, Κοζάνη (περιοχή Κοίλα). Μελλοντικά προβλέπεται σύνδεση με την υπό σχεδιασμό γραμμή Κοζάνη – Βέροια και την υφιστάμενη γραμμή Πλατύ – Φλώρινα – Bitola μέσω της υφιστάμενης γραμμής Αμύνταιο –Κοζάνη.
Το κόστος του έργου εκτιμάται σε 750 εκατ. ευρώ. Όταν θα λειτουργήσει η γραμμή ο χρόνος διαδρομής από την Καλαμπάκα στην Κοζάνη θα είναι μόλις 40 λεπτά ενώ το δρομολόγιο Αθήνα-Κοζάνη θα μπορεί να εκτελείται σε λιγότερο από 4 ώρες.
Παράλληλα ο ΟΣΕ ξεκινά μελέτες για τη γραμμή Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα η οποία θα φέρει στο μέλλον το τρένο για πρώτη φορά στην Ήπειρο. H γραμμή παρουσιάζει πλέον ενδιαφέρον καθώς η ανάπτυξη του λιμανιού της Ηγουμενίτσας ολοένα και μεγαλώνει τόσο στο κομμάτι των επιβατικών όσο περισσότερο στο κομμάτι των εμπορευματικών μεταφορών.
Η γραμμή Καλαμπάκα-Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα
Η Νέα σιδηροδρομική Γραμμή Καλαμπάκα – Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα είναι ενταγμένη στο Κεντρικό Δίκτυο Δίκτυο Διευρωπαϊκών Μεταφορών. Ο ΟΣΕ έχει εγκεκριμένη χρηματοδότηση 20 εκατ. ευρώ για τις μελέτες οι οποίες θα χωριστούν σε τέσσερα τμήματα.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, μέχρι τα τέλη του 2022 θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαγωνισμοί των μελετών. Η ολοκλήρωση τους εκτιμάται για το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Στην παρούσα φάση εξετάζεται από τον ΟΣΕ και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ένταξη του έργου αυτού μαζί με το αντίστοιχο της σιδηροδρομικής σύνδεσης Κοζάνης – Βέροιας στο κεντρικό δίκτυο, αποκτώντας, έτσι, αυξημένη προτεραιότητα σε χρηματοδότηση.
Ουσιαστικά μιλάμε για την αρχή μίας πολυετούς διαδικασίας η οποία θα μας οδηγήσει τελικά στην υλοποίηση αυτών των νέων για τη χώρα σιδηροδρομικών γραμμών που αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα της Δυτικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο ΟΣΕ έχει ξεκινήσει τις πρώτες μελέτες για την επέκταση του σιδηρόδρομου στην Ήπειρο από τη δεκαετία του 2000 με ένα φιλόδοξο πλάνο το οποίο -δυστυχώς για τον σιδηρόδρομο- δεν είχε συνέχεια.