Η ζωή είναι απρόβλεπτη, γεμάτη σκαμπανεβάσματα. Tη μια στιγμή μπορεί να σου δώσει απλόχερα ό,τι πάντα ήθελες ενώ την επόμενη μπορεί να στα πάρει όλα. Είναι τόσο δυνατή που μπορεί να σε γεμίσει με άπλετες στιγμές ευτυχίας ώσπου να σε βουτήξει στον βούρκο της απελπισίας. Όσοι λένε ότι καλύτερο είναι να σκέφτεσαι το τώρα παρά το μέλλον, δεν το λένε τυχαία. Μάλλον την έχουν πάθει!
Βλέποντας την ταινία «Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος» του Τσάρλι Κάουφμαν (Thinking of ending things) έμεινα σχεδόν πιστή στο να σκέφτομαι μια φράση που είπε ο πρωταγωνιστής, σκέψη που δεν είχα ποτέ αντιληφθεί. Είπε πως τα ζώα δε διαφέρουν από τον άνθρωπο κατά πολύ, αλλά αντιθέτως είναι και προνομιούχα, γιατί το μόνο που σκέφτονται είναι το τώρα, ενώ οι άνθρωποι σκεφτόμαστε συνεχώς το μέλλον. Και πράγματι, το ανθρώπινο είδος, κατά κανόνα, είναι τόσο εθισμένο στη σκέψη του μέλλοντος. Αυτή η σκέψη μας καταδιώκει συνεχώς και αδιαλείπτως, σε κάθε μας κίνηση, σε κάθε μας σκέψη. Καθημερινά επεξεργαζόμαστε τόσο εμμονικά τι θα συμβεί μετέπειτα, προσπαθούμε να σχεδιάσουμε τις επόμενες κινήσεις μας, να πλάσουμε ένα μέλλον ιδανικά φτιαγμένο, παραμελώντας το παρόν, αγνοώντας ουσιαστικά τι ζούμε τώρα.
Δουλεύουμε, κινούμαστε, τρώμε, αγκαλιαζόμαστε, φιλιόμαστε, συνευρισκόμαστε ακολουθώντας συγκεκριμένο μοτίβο κινήσεων στο οποίο τόσο μηχανικά είμαστε μυημένοι. Παραμελούμε πράγματα που θεωρούμε δεδομένα, ακόμα και τα πιο μικρά, όπως μια αγκαλιά, ένα φιλί εκτιμώντας τα μόνο όταν δεν τα έχουμε πια. «Τα φιλιά ξεθωριάζουν σαν τις φωτογραφίες εάν δεν τους δίνεις την ανάλογη σημασία», είπε η Ali Harris στο βιβλίο της The First Last Kiss, και πράγματι όπως όλα στη ζωή, έτσι και κάτι αθώο, κάτι που θεωρούμε δεδομένο και αμελητέο, όπως είναι ένα φιλί μπορεί να χαθεί, αν δεν το φροντίσεις.
Ένα φιλί λοιπόν, μπορεί να ξεθωριάσει και να χαθεί, λειτουργώντας συμβολικά, σηματοδοτώντας το σημείο τομής του χωρισμού με τη σχέση. Δεν μιλάω για το φιλί που επίτηδες έδωσες για να κλείσεις ένα κύκλο, για να αποχαιρετήσεις ηθελημένα μια αγάπη με τρυφερό τρόπο. Μιλάω για το τελευταίο φιλί που δώσατε, αυτό που δεν ήξερες πως θα είναι το τελευταίο.
Αποχαιρέτησες τον σύντροφό σου με ένα φιλί για καληνύχτα, με ένα φιλί που συμβολίζει το «τα λέμε αύριο» ή και με ένα φιλί που υπόσχεται μια συνάντηση έχοντας σχεδόν σίγουρο πως θα ξανά βρεθείτε. Τέτοιου είδους φιλιά υπάρχουν. Δίνονται παντού, σε σταθμούς τρένων και λεωφορείων, σε λιμάνια και αεροδρόμια. Δίνονται κάτω από σπίτια ή και μέσα στα σπίτια καθώς φεύγεις, δίνονται στο αμάξι και στο δρόμο καθώς αποχωρίζεστε. Δίνονται μηχανικά και ασυναίσθητα, ρουτινιασμένα και συνηθισμένα, περιμένοντας την επόμενη στιγμή που θα συναντηθείτε, όμως αυτό που έρχεται μετά είναι ο χωρισμός.
Ο χωρισμός δεν έχει μια όψη, δεν είπε κανείς ότι είναι μόνο δυσκολοχώνευτος ή ευκολοχώνευτος. Δεν είναι απαραίτητο να σε προειδοποιήσει και να έρθει αργά και δύσκολα, δίνοντάς σου σημάδι για το επερχόμενο τέλος. Κι ενώ συμβαίνει και εσύ επεξεργάζεσαι το πώς και το γιατί, καταλαβαίνεις ξαφνικά ότι εκείνο το φιλί που δώσατε ήταν το τελευταίο φιλί, ήταν η τελευταία σας στιγμή. Βλέπεις με τα μάτια σου τον αποχαιρετισμό που συνέβαινε, αναπαριστάς τη σκηνή του «αντίο» σας στο μυαλό σου, βλέπεις τις φιγούρες σας να στέκονται εκεί, ανίδεες για το τι θα γινόταν μετέπειτα, ενώ τώρα ξέρεις.
Κάνεις απολογισμό και νευριάζεις, θυμώνεις με τον εαυτό σου, στεναχωριέσαι και σκέφτεσαι συνεχώς ένα «γιατί». Γιατί να μην ήξερες πως ήταν η τελευταία σας φορά, το τελευταίο σας φιλί, η τελευταία σας αγκαλιά. Μουδιάζεις ολόκληρος στη σκέψη ότι αν το ήξερες θα μπορούσες να παρατείνεις περισσότερο την αγκαλιά σου. Είχες τόσο σίγουρο πως θα ξανά βρεθείτε εσείς οι δύο που αντί να δώσεις έμφαση στη στιγμή, σκεφτόσουν το μέλλον σας και τώρα μόνο μια σκέψη γυρνά στο μυαλό σου. Τι θα έκανες διαφορετικά αν γυρνούσες τον χρόνο πίσω; Θα δημιουργούσες ένα διαφορετικό σενάριο τέλους; Θα έδινες εκείνο το φιλί με περισσότερο πόθο, με περισσότερη αγάπη, με περισσότερη στοργή;
Τα σενάρια του «Αν» είναι τα πιο υποχθόνια σενάρια μυαλού. Είναι υποθετικές θεωρίες που μόνο το μυαλό βασανίζουν και σκεπτόμενος τέτοια σενάρια μόνο βαραίνει περισσότερο η ψυχολογία σου. Το τέλος έρχεται με διαφορετικές μορφές· υπάρχουν και στιγμές που δεν μπορούμε να το αλλάξουμε ή να το αποφύγουμε. Όμως αυτό που μπορούμε κάνουμε είναι να σκεφτόμαστε πιο πολύ το τώρα.
Αν δεν μπορείς να αλλάξεις το τέλος κι αν έχεις ζήσει αυτό το σενάριο του τελευταίου φιλιού, μη θυμώνεις που δεν το ήξερες και μη μετανιώνεις που δεν έδωσες την πρέπουσα σημασία. Τώρα ξέρεις πως το κάθε τι είναι ιδιαίτερο και σίγουρα όχι δεδομένο και έχεις τη θέληση να αποδώσεις με την καλύτερη δυνατή σου διάθεση σε αυτό. «Κάθε φιλί είναι μια γιορτή, διοργάνωσε ένα πάρτι για κάθε ένα από αυτά» , είπε η Ali Harris στο ίδιο βιβλίο της. Ας σκεφτούμε λοιπόν πως τα πάντα έχουν την αξία τους κι ας εκτιμήσουμε τα μικρά πράγματα που θεωρούμε δεδομένα λίγο περισσότερο.
Συντάκτης: Μυρτώ Ανδρεαδάκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου, pillowfights.gr