Υπερδύναμη

Η Βιομηχανική Επανάσταση δημιούργησε τεράστιο πλούτο για τους Ροκφέλερ, τους Κάρνεγκι και άλλους βαρόνους, αλλά και τεράστια φτώχεια για εκατομμύρια ανθρώπους, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο και να εργαστούν σε άθλιες συνθήκες σε εργοστάσια στις πόλεις.
Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που ο Μπέντζαμιν Ντισραέλι χαρακτήρισε «δύο έθνη», τους πλούσιους και τους φτωχούς, μεταξύ των οποίων δεν υπήρχε σημείο επαφής.

Η Επανάσταση της Πληροφορικής ήταν πολυδυναμική. Δημιούργησε τεράστιο πλούτο για τους Γκέιτς, τους Μπέζος και τους Ζάκερμπεργκ και ανισότητα εξωπλανητική.

Η Ψηφιακή είναι περισσότερο εκρηκτική. «Πέρα από τη στρατιωτική ασφάλεια και την οικονομία, αναδύεται μία τρίτη παγκόσμια τάξη, που σύντομα θα έχει μεγαλύτερη επιρροή από τις άλλες: η ψηφιακή. Το παιχνίδι αλλάζει σημαντικά, όμως, καθώς για πρώτη φορά στη νέα αυτή τάξη πραγμάτων οι κυρίαρχοι παράγοντες δεν θα είναι κυβερνήσεις, αλλά εταιρείες τεχνολογίας» υποστηρίζει ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Ίαν Μπρέμερ.

Πάνε, δηλαδή, η hard power -στρατός, νόμισμα-, η soft power -πολιτισμός, πανεπιστήμια- και η smart power -έξυπνος συνδυασμός των δύο- που ξέραμε; Αλλάζουν περιεχόμενο. Στην ασφάλεια, συνεχίζει ο ίδιος, έχουμε μια μονοπολική τάξη -οι ΗΠΑ κυριαρχούν στρατιωτικά-, αλλά στην οικονομία πολυπολική.

Η τρίτη τάξη απασχολεί, γιατί μπορεί να αλλάξει τις οικονομίες, τη σχετική δύναμη, τις κοινωνικές σχέσεις, την πολιτική, την εκπαίδευση, την επιστήμη, το πώς σκεφτόμαστε και δημιουργούμε, ίσως ακόμα και το πώς αντιλαμβανόμαστε τη θέση μας στον κόσμο. Σε ποιον κόσμο; Ανταγωνιστικών Δρ. Φάουστ ή του τέλους της δημοκρατίας;

Ο Ισραηλινός ιστορικός Γιουβάλ Νώε Χαράρι υποστηρίζει ότι «η δημοκρατία είναι μια συζήτηση και οι συζητήσεις βασίζονται στη γλώσσα. Όταν η τεχνητή νοημοσύνη χακάρει τη γλώσσα, θα μπορούσε να καταστρέψει την ικανότητά μας να κάνουμε ουσιαστικές συζητήσεις, καταστρέφοντας έτσι τη δημοκρατία».

Στο μεταξύ, κάνουμε κι εμείς ό,τι μπορούμε.