Φορολογικές δηλώσεις: Προσυμπληρωμένη παγίδα τεκμηρίων

Tον κίνδυνο να θεωρηθούν από την εφορία ύποπτοι για απόκρυψη μεγάλου ύψους εισοδημάτων αντιμετωπίζουν χιλιάδες φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα.

Ο κίνδυνος αφορά ειδικότερα τους φορολογούμενους των οποίων οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος προσυμπληρώθηκαν φέτος, υποβλήθηκαν αυτόματα και εκκαθαρίστηκαν από την ΑΑΔΕ στις 2 Ιουλίου, καθώς ενδέχεται να ελεγχθούν εξονυχιστικά από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μεταξύ άλλων και με άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών.

Στις δηλώσεις των φορολογουμένων αυτών και συγκεκριμένα στους κωδικούς 049-050 του πίνακα 7 περιλαμβάνονται προσυμπληρωμένα ποσά δαπανών για αγορές καταναλωτικών αγαθών και λήψη υπηρεσιών, τα οποία είτε υπερβαίνουν τα πενιχρά προσυμπληρωμένα ποσά εισοδημάτων είτε καλύπτουν ποσοστά άνω του 60%-70% των εν λόγω εισοδημάτων και σε συνδυασμό και με άλλα ποσά δαπανών που έχουν προσυμπληρωθεί σε άλλους κωδικούς των δηλώσεων αυτών, αλλά και με τα ποσά των τεκμηρίων για σπίτια και Ι.Χ. αυτοκίνητα δίνουν και πάλι την αίσθηση ότι οι φορολογούμενοι αυτοί έχουν εμφανίσει εισοδήματα που υπολείπονται κατά πολύ των συνολικών τους δαπανών.

Με δεδομένο ότι τέτοιες περιπτώσεις φορολογουμένων θεωρούνται από τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ ύποπτες για φοροδιαφυγή, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα όλοι αυτοί οι ανυποψίαστοι φορολογούμενοι να επιλεγούν για φορολογικό έλεγχο εντός των επόμενων 2-3 ετών και -εφόσον τότε δεν καταφέρουν να δικαιολογήσουν τις διαφορές μεταξύ εισοδημάτων και δαπανών τις οποίες θα προσδιορίσουν με ακρίβεια οι ελεγκτές- θα κληθούν να καταβάλουν εκ των υστέρων υπέρογκα ποσά πρόσθετων φόρων και προστίμων.

Η διάταξη του ΚΦΕ Η επιλογή των φορολογουμένων αυτών για έλεγχο θα γίνει βάσει της διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου 28 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ), η οποία προβλέπει: «Το εισόδημα φυσικών προσώπων, ανεξαρτήτως αν προέρχεται από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, μπορεί να προσδιορίζεται με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή έμμεσες μεθόδους ελέγχου σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, όταν το ποσό του δηλούμενου εισοδήματος δεν επαρκεί για την κάλυψη των προσωπικών δαπανών διαβίωσης ή σε περίπτωση που υπάρχει προσαύξηση περιουσίας η οποία δεν καλύπτεται από το δηλούμενο εισόδημα».

Σκανάρισμα λογαριασμών

Στους ελέγχους αυτούς οι αρμόδιες φορολογικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ προβαίνουν σε άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών και επαναπροσδιορισμό των φορολογητέων εισοδημάτων σε πολύ πιο υψηλά επίπεδα από αυτά που εμφανίζονται στις φορολογικές δηλώσεις, λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά που διακινήθηκαν μέσω των τραπεζικών λογαριασμών των φορολογουμένων, αλλά και τα ήδη γνωστά δεδομένα για τις πραγματικές καταναλωτικές δαπάνες των φορολογουμένων.

Πιο συγκεκριμένα εφαρμόζουν τις περίφημες «έμμεσες τεχνικές ελέγχου» τις οποίες προβλέπει το άρθρο 32 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024) και προσδιορίζουν το ύψος του φορολογητέου εισοδήματος με βάση το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών του.

Ποιες είναι οι λύσεις

Προκειμένου να αποτρέψουν τον κίνδυνο να κληθούν εκ των υστέρων μετά από 2-3 χρόνια για έλεγχο και να μην έχουν τότε τη δυνατότητα να δικαιολογήσουν τις διαφορές εισοδήματος που υπάρχει πιθανότητα να προσδιορίσουν οι ελεγκτές της εφορίας, οι εν λόγω φορολογούμενοι θα πρέπει ήδη από τώρα, με τη βοήθεια των λογιστών τους, να μεριμνήσουν και να αναζητήσουν όλα τα στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν ότι οι πολύ υψηλές δαπάνες που εμφανίζονται να έχουν πραγματοποιηθεί το 2023 στις φετινές δηλώσεις τους καλύφθηκαν είτε από δάνεια και πιστωτικές κάρτες τραπεζών, είτε από δωρεές στενών συγγενικών τους προσώπων και φίλων τους, είτε από πωλήσεις περιουσιακών τους στοιχείων (ακινήτων, αυτοκινήτων κ.λπ.), είτε με αποταμιεύσεις από εισοδήματα παλαιότερων ετών («ανάλωση κεφαλαίου»).

Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να προχωρήσουν στην υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το έτος 2023 συμπληρώνοντας τα σχετικά ποσά στους κωδικούς 781-782 και 787-788 του πίνακα 6 του εντύπου Ε1. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν από τώρα να καλύψουν τις φαινομενικά αδικαιολόγητες διαφορές μεταξύ χαμηλών εισοδημάτων και υψηλών καταναλωτικών και άλλων δαπανών που προκύπτουν από τις προσυμπληρωμένες και αυτόματα υποβληθείσες φορολογικές δηλώσεις τους.

Και εφόσον αυτές οι τροποποιήσεις/ προσθήκες που θα κάνουν στις δηλώσεις τους υπερκαλύπτουν και δικαιολογούν τις διαφορές αυτές ήδη από τώρα, θα αποφύγουν την ταλαιπωρία που μπορεί να συνεπάγεται στο μέλλον η επιλογή τους για έλεγχο και η πρόσκλησή τους για εξηγήσεις από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές. Δυνατότητα εμπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων για τους φορολογούμενους αυτούς υπάρχει ακόμη, καθώς η προθεσμία για την κατάθεση των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων δεν έχει ακόμη εκπνεύσει, αλλά λήγει σε 5 μέρες και συγκεκριμένα στις 26 Ιουλίου.