Φυσικό αέριο: Τέσσερα σημεία σύγκλισης χωρίς «λευκό καπνό» για το πλαφόν

Στην τακτική Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ  τη Δευτέρα 19  Δεκεμβρίου μεταφέρονται οι τελευταίες ελπίδες να βγει «λευκός καπνός» και να επιτευχθεί συμφωνία για το πλαφόν στο φυσικό αέριο πριν την εκπνοή του έτους, με «ενδιάμεση στάση» τη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά αύριο.

Κατά τη χθεσινή έκτακτη Σύνοδο των ΥΠΕΝ που ολοκληρώθηκε αργά το βράδυ (μετά από….μπόλικο παρασκήνιο)  υπήρξε σύγκλιση «για το 90-95%»  των παραμέτρων του Μηχανισμού Διόρθωσης των Αγορών -κατά τη διατύπωση του Γερμανού Υπουργού Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. Δεν υπήρξε όμως συμφωνία για το πιο κρίσιμο θέμα:  Το όριο της τιμής πάνω από την οποία θα μπαίνει το πλαφόν   Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι «η συζήτηση της Δευτέρα θα είναι (πάλι…) μακρά», καθώς η τιμή ενεργοποίησης του πλαφόν κυμαίνεται μεταξύ 160 και 220  ευρώ/MWh, δηλαδή σε έναν διάδρομο αρκετά ευρύ.

Σύγκλιση μεταξύ των «πλαφονομάχων» (Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία, Εσθονία, Λουξεμβούργο)  και των «πλαφονολατρών»  φαίνεται να υπάρχει στα εξής θέματα:

1. Το πλαφόν θα ενεργοποιείται αφότου οι τιμές του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF για συμβόλαια διάρκειας έως ενός έτους θα παραμένουν πάνω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο (που μένει να αποφασιστεί…)  για τρεις ημέρες και εφόσον υπάρχει διαφορά τουλάχιστον 35 ευρώ/MWh μεταξύ της τιμής αυτής και των διεθνών τιμών αναφοράς του LNG επίσης για τρεις ημέρες.

2.Ο μηχανισμός δεν θα επεκτείνεται στις εξωχρηματιστηριακές (over the counter) συναλλαγές, ενώ αφήνεται ανοιχτό παράθυρο να επεκταθεί και σε άλλους περιφερειακούς κόμβους στην Ευρώπη πέραν του TTF,

3.Συμφωνήθηκε η διαδικασία απενεργοποίησης του πλαφόν που θα είναι αυτόματη και με ενισχυμένες δικλίδες ασφαλείας, ώστε να καθησυχαστούν οι ανησυχίες των χωρών που διακρίνουν απειλές για την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο, αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία των χρηματοοικονομικών αγορών.

4.Εως το τέλος Φεβρουαρίου 2023  θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ενδελεχής αξιολόγηση των θετικών και αρνητικών επιπτώσεων από το πλαφόν.

«Τη Δευτέρα πρέπει να αποδείξουμε ότι η ενότητα δεν αποτελεί μια κούφια λέξη, αλλά μια θεμελιώδη αξία της ΕΕ»  δήλωσε ο Τσέχος Υπουργός Ενέργειας και Βιομηχανίας (και προεδρεύων του Συμβουλίου) Γιόζεφ Σίκελα, περιγράφοντας το διακύβευμα των επόμενων ημερών.  Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον  δήλωσε ότι διέκρινε «ειλικρινή πρόθεση όλων των μερών να καταλήξουν σε συμβιβασμό»  έστω και αν αυτό δεν επετεύχθη χθες, παραδεχόμενη ότι υπάρχουν ακόμα διαφορετικές απόψεις για το ύψος του πλαφόν και τον τρόπο ενεργοποίησής του,. Επανέλαβε δε για μια ακόμα φορά ότι στόχος του Μηχανισμού είναι να αποφευχθούν επεισόδια ακραίων υψηλών τιμών και όχι «να ρυθμιστούν διαρθρωτικά οι τιμές».

«Ελληνικό» παρασκήνιο

Οι πυρετώδεις διαπραγματεύσεις στους κόλπους των Υπουργών Ενέργειας ξεκίνησαν από το βράδυ της Δευτέρας, με τον κ. Σκρέκα να αναλαμβάνει διπλωματικές πρωτοβουλίες: Πρώτα οργάνωσε δείπνο με τη συμμετοχή  τεσσάρων ομολόγων του από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (Νταβόρ Φιλίποβιτς από Κροατία, Κάρελ Χίρμαν από Σλοβακία, Ντάινιους Κρέβις από Λιθουανία και Βέρτζιλ Ποπέσκου από Ρουμανία),. Στη συνέχεια, ο  ίδιος κάλεσε  τους ομολόγους του από΄12 χώρες (Βέλγιο, Βουλγαρία, Ισπανία, Κροατία, Ιταλία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Λετονίας) και συμφώνησαν σε τρία βασικά σημεία κατά τη διάρκεια ολονύχτιας συνάντησης. Χθες το πρωί, οι «12» παρουσίασαν τα σημεία στα οποία είχαν συγκλίνει στους Υπουργούς Ενέργειας της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ολλανδίας. Εξαιτίας αυτών των ζυμώσεων, οι εργασίες της Συνόδου ξεκίνησαν το μεσημέρι και ολοκληρώθηκαν γύρω στις επτά το βράδυ, με τους 27 Υπουργούς να ξαναδίνουν ραντεβού σε πέντε ημέρες από σήμερα, ελπίζοντας να «κλείσουν τη δουλειά».

Κάτι όμως που δεν θα είναι εύκολο, καθώς δεν πρόκειται για τυπική διαδικασία. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή που μίλησε στο POLITICO, “Μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία- ή σε αδιέξοδο. Ας ελπίσουμε να επικρατήσει το πνεύμα των Χριστουγέννων…»