Εισπρακτικές: Ιδού οι άμυνες των δανειοληπτών

Το «πράσινο φως» που άναψε η Κομισιόν αλλάζει άρδην το τοπίο, καθώς οι τράπεζες θα μπορούν να τιτλοποιούν και να αφαιρούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τους ισολογισμούς τους.
Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού, ένας μεμονωμένης διαχείρισης φορέας θα αγοράζει μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την τράπεζα και θα πουλάει τίτλους σε επενδυτές δηλαδή σε funds.
Οι τελευταίες εξελίξεις, έχουν ως αποτέλεσμα να γίνεται ασφυκτική η πίεση των εισπρακτικών προς τους δανειολήπτες, οι οποίοι έχουν κηρύξει εδώ και καιρό μια ιδιότυπη στάση πληρωμών.
Τα τηλέφωνα έχουν πάρει φωτιά και είναι χαρακτηριστικό ότι οι κλήσεις είναι τόσο επίμονες από τους υπαλλήλους των εταιρειών που γίνονται ακόμη και όταν ο δανειολήπτης έχει ρυθμίσει τα χρέη του.
«Όπλο» των εισπρακτικών είναι το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν αρχίσει να ξεφορτώνονται τα «κόκκινα» δάνεια, κάτι που σημαίνει ότι διαμορφώνεται ένα νέο και κυρίως άγνωστο πεδίο.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα των ασφυκτικών πιέσεων, το ερώτημα που τίθεται είναι για το που βρίσκεται η λεπτή κόκκινη γραμμή ανάμεσα στη νομιμότητα και την παρανομία στον τρόπο λειτουργίας των εισπρακτικών εταιριών.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο δανειολήπτης έχει δικαιώματα τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει, προκειμένου να εξηγήσει στους υπαλλήλους αυτών των εταιρειών όταν δεν μπορούν να γίνονται ενοχλητικοί.
Με βάση τη νομοθεσία, οι εταιρίες ενημέρωσης, δεν έχουν το δικαίωμα να τηλεφωνούν στους δανειολήπτες όποτε θέλουν, προκαλώντας αναστάτωση στην οικογενειακή ζωή.
Ειδικότερα, απαγορεύεται, να καλούν πριν να περάσουν 10 μέρες από όταν έγινε ληξιπρόθεσμο το ποσό και για οφειλές που βρίσκονται σε ρύθμιση για όσο καιρό αυτή τηρείται.
Απαγορεύεται επίσης, οι υπάλληλοι των εταιρειών να κάνουν τηλεφωνήματα που μπορούν να οδηγήσουν σε προσβολές, παραπλανητική πληροφόρηση και κυρίως, άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας.
Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται στις εταιρίες ενημέρωσης:

Να σας δυσφημίζουν στο οικογενειακό/εργασιακό σας περιβάλλον ή να απειλούν ότι θα το κάνουν.
Να ενοχλούν τα οικεία σας πρόσωπα.
Να σας καλούν στην εργασία, εκτός και αν είναι το μοναδικό τηλέφωνο που έχετε δηλώσει για επικοινωνία.
Να παριστάνουν ότι είναι υπάλληλοι της τράπεζας, δικηγόροι, ή και δικαστικοί επιμελητές.
Να αναθέτουν σε άλλη εταιρεία ή φυσικό πρόσωπο, εκτός των υπαλλήλων τους, την ενημέρωσή σας για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές
Να αναθέτουν σε δικηγόρους και δικαστικούς επιμελητές τη δικαστική διεκδίκηση της οφειλής.
Να σας επιβαρύνουν με έξοδα.
Να σας επισκέπτονται κατ’ ιδίαν.

Απόκρυψη
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι υπάλληλοι αυτών των εταιρειών δεν έχουν το δικαίωμα να σας τηλεφωνούν διαρκώς για να υπενθυμίσουν την οφειλή σας, χωρίς καν να λένε το όνομά τους.
Είναι επίσης παράνομη και καταχρηστική η συμπεριφορά των τηλεφωνικών κλήσεων από απόκρυψη, πρακτική η οποία καταδικάστηκε στο παρελθόν πολλές φορές.
Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, οι εταιρίες ενημέρωσης είναι υποχρεωμένες:

Να σας καλούν 1 φορά ανά δύο ημέρες ή πιο αραιά.
Να σας καλούν κατά τις εργάσιμες ημέρες 9:00 – 20:00.
Να εμφανίζεται ο τηλεφωνικός αριθμός κλήσης, να μην υπάρχει δηλαδή απόκρυψη.
Ο υπάλληλος της εταιρείας πρέπει να αναφέρει το ονοματεπώνυμό του, την ιδιότητά του, την επωνυμία της εταιρείας, τον αριθμό μητρώου με τον οποίο έχει καταχωρηθεί στο Υπουργείο, καθώς και το σκοπό της επικοινωνίας.
Είναι επίσης υποχρεωμένος να ενημερώσει ότι η κλήση καταγράφεται και ότι τα στοιχεία διατηρούνται για ένα έτος.
Στη συνέχεια καταστρέφονται, εκτός αν ζητήσει τη διατήρησή τους ο οφειλέτης ή η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, οπότε και πρέπει να παρασχεθούν εντός 10 ημερών.
Σε καμία επίσης περίπτωση α αρχεία αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον των δανειοληπτών.

Σύμφωνα πάντα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, οι εταιρείες ενημέρωσης πρέπει:

Να καλούν αποκλειστικά και μόνο για ενημέρωση και διαπραγμάτευση των όρων πιθανής ρύθμισης
Σε περίπτωση γραπτής επικοινωνίας, να φαίνονται πάνω στο έγγραφο όλα τα στοιχεία της εταιρείας (επωνυμία, διεύθυνση, τηλέφωνο κλπ.).

Συναγερμός
Η εντεινόμενη πίεση που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ριζικές αλλαγές οι οποίες βρίσκονται προ των πυλών, έχει φέρει τις καταναλωτικές οργανώσεις σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού.
Δεν είναι μάλιστα λίγες οι καταγγελίες σχετικά με παράνομες μεθοδεύσεις εισπρακτικών εταιρειών, οι οποίες συνεχίζουν τις παρενοχλήσεις τόσο στους χώρους εργασίας όσο και στις οικείες.

Νέος Νόμος
Οι πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας καθιστούν σαφές ότι πολύ σύντομα η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή νέο νόμο που θα κάνει αυστηρότερο το πλαίσιο λειτουργίας των εισπρακτικών.
Η βασική παρέμβαση αφορά στον αριθμό των τηλεφωνημάτων που πρέπει να γίνονται κατά διάρκεια της ημέρας, καθώς το υπάρχον πλαίσιο δεν έχει καμία τέτοια παρέμβαση.
Το σχέδιο θα προβλέπει ανώτατο ημερήσιο πλαφόν τηλεφωνημάτων από τις εισπρακτικές, που θα περιλαμβάνει και αυτές που δεν απαντά ο οφειλέτης, δηλαδή τις αναπάντητες κλήσεις.
Στην περίπτωση κατά την οποία μια εισπρακτική εταιρεία θα ξεπερνά αυτό το όριο, τότε θα της επιβάλλονται αυστηρά πρόστιμα.

Πρόστιμα
Η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή στο υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αντιμετωπίζει την καταχρηστική συμπεριφορά των εισπρακτικών εταιρειών με την επιβολή προστίμων.
Μάλιστα έχουν επιβληθεί διοικητικές κυρώσεις σε τέσσερις απ’ αυτές, αλλά η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι πως αποτελεί αναγκαιότητα ένα νέο πλαίσιο που θα βάλει κανόνες στη λειτουργία τους.

Παραπληροφόρηση
Οι παραβάσεις των εισπρακτικών εταιρειών αφορούν ενόχληση οφειλετών πριν το τέλος του δεκαημέρου από τη στιγμή που κατέστη ληξιπρόθεσμη η οφειλή και κλήσεις σε τηλέφωνο εργασίας.
Άλλες παραβάσεις σχετίζονται με προσβλητική συμπεριφορά κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας, προκειμένου να πιέσουν ακόμη περισσότερο τον δανειολήπτη.

Τέλος εποχής
Ανεξάρτητα από τις πρακτικές που χρησιμοποιούν οι πρακτικές, είναι πλέον βέβαιο ότι το τοπίο στα «κόκκινα» δάνεια, αλλάζει δραματικά και πρέπει να αναπροσαρμοστούν όσοι έχουν οφειλές.
Όσοι ασχολούνται με ρυθμίσεις ιδιωτικού χρέους κάνουν λόγο για «τέλος εποχής» στην κουλτούρα του «δεν έχω δεν πληρώνω», αφού το νέο πλαίσιο θα είναι πολύ αυστηρότερο.
Όσα έχουν ψηφιστεί και όσα θα ψηφιστούν βάζουν οριστικά τέλος στις ψευδαισθήσεις ότι θα χαριστούν χρέη και η κύρια κατοικία θα συνεχίσει να βρίσκεται το απυρόβλητο.
«Όποιος δεν ρυθμίσει τα χρέη του θα βρεθεί αντιμέτωπος με δυσάρεστες εκπλήξεις», έλεγε με νόημα στον «Χτύπο» δικηγόρος που ασχολείται με οφειλές προς τις τράπεζες.
Αυτό σημαίνει ότι οι δανειολήπτες είναι υποχρεωμένοι να ρυθμίσουν τα χρέη τους με βάση το εισόδημα τους, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα κινδυνεύσουν να χάσουν και τις όποιες ευνοϊκές διατάξεις.

Μη συνεργάσιμοι
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι τα «κόκκινα» μπορούν να πωλούνται από τις τράπεζες, ειδικά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο δανειολήπτης έχει πάψει να είναι συνεργάσιμος.
Σ’ αυτή την περίπτωση ο «κόκκινος» δανειολήπτης και ο εγγυητής χάνουν το 12μηνο που έχουν όσοι είναι συνεργάσιμοι και έχουν προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση.
Η πρόσκληση γίνεται 12 μήνες πριν από την έναρξη της διαδικασίας πώλησης με βάση γραπτή πρόταση με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ.

Ειδικότερα, η 12μηνη έγκαιρη προειδοποίηση:

Ισχύει για οφειλέτες καταναλωτικών δανείων.
Από την υποχρέωση εξαιρούνται απαιτήσεις επίδικες, επιδικασθείσες ή οφειλετών που έχουν χαρακτηριστεί μη συνεργάσιμοι.
Τρίμηνο
Ωστόσο, είναι κοινό μυστικό ότι τόσο για πωλήσεις, όσο και για μεταβιβάσεις και τιτλοποιήσεις δανείων, οι τράπεζες αποφασίζουν να κινηθούν, εφόσον ο δανειολήπτης βρίσκεται σε καθυστέρηση τριών μηνών.
Εάν ο δανειολήπτης έχει να πληρώσει δόση για τουλάχιστον 3 μήνες, οι τράπεζες ξεκινούν μια διαδικασία οχλήσεων που διαρκεί 2-3 μήνες προτού το δάνειο βγει προς πώληση/μεταβίβαση/τιτλοποίηση.

Funds
Το ερώτημα που θέτουν οι περισσότεροι είναι τι γίνεται στην περίπτωση που το δάνειο πουληθεί και μεταβιβαστεί προς διαχείριση ή τιτλοποιηθεί, σε ένα fund. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτές οι εταιρίες διαχείρισης δεν δικαιούνται να κάνουν χειρότερους τους όρους της σύμβασης που είχε με την τράπεζα ένας δανειολήπτης.
Δεν χειροτερεύει η ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή, καθώς δεν επιτρέπεται η μονομερής τροποποίηση όρου σύμβασης καθώς και του επιτοκίου.
Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται στο fund να προσδιορίσει περιθώριο, επιπλέον του επιτοκίου αναφοράς, υψηλότερο δηλαδή εκείνου που είχε προσδιορίσει η τράπεζα κατά τον χρόνο καταχώρισης της μεταβίβασης.
Εκείνο επίσης που πρέπει να γίνει σαφές, είναι πως στην περίπτωση κατά την οποία το δάνειο περάσει σε κάποιο fund, ο δανειολήπτης δεν ξεμπερδεύει με την οφειλή του.
Σύντομα μάλιστα λαμβάνει μήνυμα ή τηλεφώνημα όπου ενημερώνεται ότι το δάνειό του έχει αλλάξει χέρια και πρέπει να έρθει σε συνεννόηση μαζί τους για το πώς θα τακτοποιήσει την οφειλή του.
Είναι λάθος η αντίληψη πως από τη στιγμή που το fund αγόρασε σε χαμηλή τιμή ένα δάνειο θα κάνει ένα μεγάλο κούρεμα στον δανειολήπτη και αυτός με τη σειρά του πληρώσει ένα πολύ χαμηλό ποσό.
Τα funds δεν είναι τίποτα περισσότερα από επιχειρήσεις ενδιαφέρονται για το μέγιστο δυνατό κέρδος, κάτι που σημαίνει ότι η πίεση θα είναι πιο έντονη για τους δανειολήπτες που θα έρθουν σε συμφωνία μαζί του.
Στη θέση της τράπεζας θα μπει η εταιρία διαχείρισης και είναι βέβαιο είναι πως ο δανειολήπτης θα είναι υποχρεωμένος να πληρώνει τη μηνιαία δόση που θα συμφωνηθεί για να μη χάσει την περιουσία του.