Μηδενική ανοχή

Με δυναμικό, αν όχι βίαιο τρόπο, μπαίνουν στη ζωή των εργαζομένων οι συμβάσεις «μηδενικών ωρών». Πρόκειται για μία από τις βασικότερες παρεμβάσεις που αναμένεται να ενταχθεί σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που ίσως τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες. Ένα νομοσχέδιο που ήταν να δει τα φώτα της δημοσιότητας στα τέλη Ιουλίου, αλλά μετά το σάλο που προκλήθηκε για το πιθανό… 16άωρο απασχόλησης σε περισσότερους από έναν εργοδότες, πήγε λίγο πιο πίσω.

Οι νέες μορφές ευέλικτων συμβάσεων απασχόλησης όμως, αποτελούν εξίσου πιθανό σημείο τριβής. Βασικό χαρακτηριστικό των συμβάσεων μηδενικών ωρών, είναι ότι τα χρονικά όρια της εργασίας δεν είναι εκ των προτέρων καθορισμένα. Άρα, παρουσιάζεται ο εργαζόμενος έτοιμος και διαθέσιμος να εργαστεί όπως και όταν απαιτείται, αλλά ο εργοδότης δεν είναι  απαραίτητα υποχρεωμένος να δώσει στον εργαζόμενο οποιαδήποτε εργασία. Ήδη έγκριτοι εργατολόγοι έχουν εκφράσει την άποψη ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η καταβολή του μισθού θα γίνεται ανάλογα με τις ώρες της πραγματικής εργασίας που θα προσφέρει ο εργαζόμενος, αφού προηγηθεί σχετική πρόσκληση από τον εργοδότη.

Πρόκειται για μια μορφή απασχόλησης που ήταν διαδεδομένη για αρκετό χρονικό  διάστημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικά στη Μεγάλη Βρετανία υπολογίζεται ότι πάνω από 1,3 εκατ. άνθρωποι,  εργάζονται με τέτοιου είδους συμβάσεις. Όμως διαπιστώνεται η τάση να περιοριστεί αυτός ο τρόπος ευέλικτης απασχόλησης, επειδή βρέθηκε ότι γίνεται κατάχρηση από την πλευρά των εργοδοτών. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι προκαλεί τεράστια εργασιακή ανασφάλεια στους εργαζόμενους. Έχει εφαρμοστεί αυτό το μοντέλο εργασίας, σε αρκετούς τομείς του ιδιωτικού τομέα και ιδίως στη διαμονή, στην εστίαση, στην υγεία, στην κοινωνική εργασία, στο εμπόριο και στην εκπαίδευση.

Όλα τα ανωτέρω, ασφαλώς και προκαλούν ανασφάλεια και στους εργαζόμενους της Ελλάδας. Ο κίνδυνος καταχρηστικών συμπεριφορών από την πλευρά μιας μερίδας εργοδοτών, πρέπει πάσει θυσία να αποτραπεί.

Πρέπει το επίμαχο νομοσχέδιο να διασφαλίζει ότι η συγκεκριμένη μορφή απασχόλησης, δεν θα δημιουργήσει μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που ήδη υπάρχουν. Η  αγορά εργασίας στη χώρα, δεν διανύει τις πιο «τρυφερές» στιγμές της. Μετά από μια δεκαετία σκληρής οικονομικής κρίσης, τα φαινόμενα εκμετάλλευσης των εργαζομένων δεν λένε να εκλείψουν, μάλλον το αντίθετο.

Η ανάγκη για προστασία του εργατικού δυναμικού της χώρας είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Για να σταματήσει το φαινόμενο του brain drain που στοιχίζει στην Ελλάδα τα πιο «δυνατά» μυαλά της. Η συγκεκριμένη Κυβέρνηση, κατά την πρώτη τετραετία διακυβέρνησης,  χρησιμοποίησε ουκ ολίγες φορές τον όρο «βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές» για να δικαιολογήσει τις παρεμβάσεις της σε πολλά επίπεδα.

Το ίδιο έπραξε και στο εργασιακό. Μένει να διαπιστωθεί στην πράξη,  αν και οι συμβάσεις μηδενικών ωρών θα τύχουν ανάλογης επιχειρηματολογίας. Κυρίως όμως αν πράγματι υπηρετούν μια κατάσταση προς τη θετική πλευρά, ή το αντίθετο.

Γιατί, αν αποδειχτεί ότι διογκώνουν την καταχρηστική συμπεριφορά εργοδοτών, τότε θα πρέπει να το ξανασκεφτούν στο  υπουργείο Εργασίας,  πριν παρουσιάσουν τις οριστικές αποφάσεις τους. Η μηδενική ανοχή σε φαινόμενα εκμετάλλευσης πρέπει να είναι βασικό προαπαιτούμενο.