Τι θα γίνει στον Θεσσαλικό κάμπο μετά το πέρας 20 χρόνων ζωής των φωτοβολταϊκών;

Μετά τη διάβρωση και την ερημοποίηση ο θεσσαλικός κάμπος απειλείται από τη δέσμευση γαιών υψηλής παραγωγικότητας για πάρκα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Γράφει ο Κολλάτος Γιάννης

Η Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους (World Soil Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Δεκεμβρίου, με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης των Επιστημών Εδάφους (IUSS), με στόχο να τονίσει τη σπουδαιότητα του εδάφους ως κρίσιμου συστατικού του φυσικού συστήματος και τη συμβολή του στην ανθρώπινη ευημερία.

Το 2013 η Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους υιοθετήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), ο οποίος αναγνωρίζοντας τη σημασία του ανακήρυξε το 2015 «Διεθνές Έτος Οσπρίων».

Το θέμα του φετινού εορτασμού (2019) είναι: «Σταματήστε την διάβρωση του Εδάφους. Σώστε το Μέλλον μας!»

Παγκόσμια ημέρα του εδάφους η 5η Δεκεμβρίου λοιπόν και επ’ αφορμής αυτού του εορτασμού ο πρώην Διευθυντής του ΕΘΙΑΓΕ Δρας Χρήστος Τσαντήλας θέτει προς προβληματισμό μία σημαντική παράμετρο:

Τα τελευταία 50 χρόνια στο θεσσαλικό κάμπο, λόγω ερημοποίησης, διάβρωσης αλλά και αστικοποίησης έχουμε χάσει το 30% γόνιμων καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Και σαν να μην έφτανε αυτό με τη νέα νομολογία του ΥΠΑΑΤ δίνεται η δυνατότητα στο 1% του καλλιεργήσιμου εδάφους της Θεσσαλίας να τοποθετηθούν αγροτικά φωτοβολταϊκά για αυτοπαραγωγή (μέχρι 30%) , αλλά και εκμετάλλευση (πώληση ενέργειας στο δίκτυο το υπόλοιπο 70%) από αγρότες. Πρόκειται επί της ουσίας για την «αντιπαροχή» που δίνει η κυβέρνηση στους αγρότες, αδυνατώντας προς το παρόν λόγω έλλειψης δημοσιονομικού χώρου να προχωρήσει σε μείωση του κόστους του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.

Το ποσοστό αυτό όμως της δέσμευσης αγροτικής γης για πάρκα φωτοβολταϊκών, συνεπάγεται δέσμευση ακόμη και γαιών υψηλής παραγωγικότητας, συνολικής έκτασης 40 και πλέον χιλιάδων στρεμμάτων στη Θεσσαλία για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και περίπου 450.000 σε όλη την Ελλάδα, στην οποία δεν περισσεύουν οι γόνιμες γαίες λόγω του ανάγλυφου του εδάφους.

Πρόκειται για μία σημαντική έκταση που δεν πρέπει να χαθεί από το θεσσαλικό κάμπο, αν σκεφτούμε ότι κάθε χρόνο χάνουμε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα σε όλη τη χώρα και από εκχέρσωση και εκβιομηχάνιση ή μετατροπή αγροτικής γης σε εμπορική ή άλλη δραστηριότητα, ενώ στη Θεσσαλία την τελευταία 5ετία είχαμε εγκατάλειψη 200.000 στρεμμάτων λόγω ερημοποίησης από την υπογονιμότητα, τη διάβρωση, την έλλειψη επιφανειακών υδάτων και την εντατικοποίηση των καλλιεργειών τις προηγούμενες δεκαετίες.

Η τεχνική λύση που εφαρμόζεται σε άλλες προηγμένες χώρες, είναι τα αγροτικού τύπου φωτοβολταϊκά, που απέχουν 2,5 και 3 μέτρα από το έδαφος, ώστε από κάτω να μπορεί αυτό να καλλιεργείται και να μη χαθεί οριστικά από τη γεωργία. «Γιατί μη γελιόμαστε» καταλήγει ο κ. Τσαντήλας, «αν επιλεγεί η λύση, όπως γίνεται σήμερα λόγω κόστους, των χαμηλού ύψους φωτοβολταϊκών, που σχεδόν εφάπτονται στο έδαφος, αυτό χάνεται οριστικά από τη γεωργία και δεν είναι αναστρέψιμη αυτή η διεργασία. Έτσι μετά από 20-25 χρόνια που είναι η διάρκεια ζωής των φωτοβολταϊκών θα κινδυνεύει και ο κάμπος της Θεσσαλίας, να γεμίσει από κουφάρια δύσκολα ανακυκλώσιμων υλικών, όπως είναι τα φωτοβολταϊκά πάνελς».

Θα γεμίσει λοιπόν ο πιο γόνιμος κάμπος της χώρας με σκελετούς από λαμαρίνες και γυαλί και οι αγρότες μας αντί να καλλιεργούν τρόφιμα θα «σπέρνουν λαμπογυάλια», όπως αναφέραμε και σε παλιότερο σημείωμά μας.

Και η γη μας πρέπει πρώτα να μπορεί να παράγει τρόφιμα για να μας θρέψει, αυτό επισημαίνουν όλοι οι παγκόσμιοι οργανισμοί και ιδιαίτερα ο FAO που ασχολείται με την επάρκεια τροφίμων τη Γεωργία και τη ψυχήν παγκόσμια πείνα…

Ο κ. Γιάννης Κολλάτος είναι μηχανικός με μεταπτυχιακό στη Βιοτεχνολογία.

Πηγή : tovima.gr