Στόχος των ρυθμίσεων που εισάγονται είναι η προσέλκυση επενδύσεων, η προστασία των επενδυτών με αναβάθμιση της εποπτείας σε υφιστάμενα και νέα επενδυτικά προϊόντα, η κατάργηση περιττών γραφειοκρατικών περιορισμών και η διευκόλυνση της πρόσβασης – μέσω κινήτρων και όχι μόνο – μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο για άντληση κεφαλαίων.
Το εν λόγω σχέδιο νόμου περιλαμβάνει 4 άξονες ρυθμίσεων:
Α. Φορολογικά και άλλα κίνητρα για την ενίσχυση της ουσιαστικής λειτουργίας του Χρηματιστηρίου, την ενθάρρυνση της ζήτησης και την εισαγωγή εταιρειών σε αυτό.
Β. Θεσμική θωράκιση των εποπτικών μηχανισμών (Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Τράπεζα της Ελλάδος)
Γ. Επιπλέον μέτρα για την προστασία των επενδυτών στα κρυπτοστοιχεία.
Δ. Ενσωμάτωση Κοινοτικών Οδηγιών και διατάξεις προς συμμόρφωση με Οδηγίες/Κανονισμούς
Ειδικότερα:
α) δυνατότητα εκμετάλλευσης μονάδων παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ με σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της ακίνητης περιουσίας της Α.Ε.Ε.Α.Π., των εταιρειών του ομίλου και των μισθωτών/χρηστών τους αλλά και με γνώμονα την ανάγκη βελτίωσης του ενεργειακού προφίλ της ακίνητης περιουσίας,
β) συγκέντρωση όλων των διατάξεων της ειδικού καθεστώτος φορολογίας που διέπει τις εταιρείες αυτές,
γ) άρση των υποχρεώσεων των Α.Ε.Ε.Α.Π. που δεν προβλέπονται στις Κατευθυντήριες αρχές της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών και τις εξίσωναν με χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Παραμένουν ωστόσο όλες οι ασφαλιστικές δικλείδες για την προστασία του επενδυτικού κοινού, συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης για υποβολή πόθεν έσχες και της απαγόρευσης αγοράς ακινήτων από τους βασικούς μετόχους.
Μέσω των ΑΕΕΑΠ, μικροί και μεσαίοι επενδυτές αποκτούν τη δυνατότητα επένδυσης σε χαρτοφυλάκια ακινήτων μεγάλης αξίας, στα οποία δεν θα είχαν διαφορετικά πρόσβαση, με επαγγελματική διαχείριση και πιο εύκολη ρευστοποίηση της επένδυσής τους (πώληση μετοχών αντί ακινήτων). Σύμφωνα με στατιστικά που δημοσίευσε η Ε.Θ.Ε. για το έτος 2023, με επενδύσεις σε ακίνητα ύψους 4,6 δισ. ευρώ, ο κλάδος των Α.Ε.Ε.Α.Π. αντιστοιχεί στο 15,6% του συνόλου της θεσμικής διαχείρισης στην Ελλάδα.
α. Εγχειρίδιο Λειτουργικών Διαδικασιών και αυτόματης εφαρμογής πρωτοκόλλων
β. Εγχειρίδιο ελέγχου των καταγγελιών που υποβάλλονται στην Επιτροπή
γ. Εγχειρίδιο επιτόπιων ελέγχων σε εποπτευόμενους φορείς
δ. Κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των προστίμων και την επιβολή κυρώσεων, με σταθερές και διαφανείς διαδικασίες ελέγχου και λογοδοσίας
ε. Κώδικας Δεοντολογίας που θα ρυθμίζει τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων των μελών και του προσωπικού
στ. Εγχειρίδιο κάλυψης των εκπαιδευτικών αναγκών προσωπικού, με αξιολόγηση εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων η οποία θα βασίζεται σε ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια.
Όλα τα παραπάνω θα εγκρίνονται με Υπουργική Απόφαση.
Θα ελέγχουν για παράδειγμα την ορθή ενημέρωση των συναλλασσόμενων, το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, την ύπαρξη κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού, τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών κ.α..
Η διαδικασία του mystery shopping εφαρμόζεται ήδη σε άλλες χώρες – μέλη της ΕΕ (π.χ. Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία) καθώς και από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA).
Σε συνέχεια των ρυθμίσεων του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2024/1114 για τις αγορές κρυπτοστοιχείων, που τέθηκε ήδη σε ισχύ στις 30 Δεκεμβρίου 2024, το σχέδιο νόμου προβλέπει επιπλέον ρυθμίσεις όπως:
– Ορίζονται ως αρμόδιες εποπτικές αρχές κατά περίπτωση η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή η Τράπεζα της Ελλάδος για τα κρυπτονομίσματα και τα κρυπτοστοιχεία, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είναι συνδεδεμένα με συνάλλαγμα ή άλλο περιουσιακό στοιχείο.
– Εντάσσεται ποινική διάταξη για παροχή υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων χωρίς την προβλεπόμενη άδεια: φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους ή χρηματική ποινή ή και τα δύο.
– Προβλέπονται οι αρμοδιότητες των εποπτικών αρχών, καθώς και τα διοικητικά μέτρα και κυρώσεις για παραβίαση της νομοθεσίας για τα κρυπτοστοιχεία (χρηματικά πρόστιμα, ανάκληση άδειας κ.α.). Ειδικότερα οι κυρώσεις είναι:
α) δημόσια ανακοίνωση που υποδεικνύει το υπαίτιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο και τη φύση της παράβασης,
β) εντολή προς το υπαίτιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο για παύση της παραβατικής συμπεριφοράς και αποφυγή της επανάληψής της,
γ) χρηματικό πρόστιμο έως το διπλάσιο του ποσού του οφέλους που αποκομίστηκε ή της ζημίας που αποφεύχθηκε λόγω της παράβασης, εφόσον το όφελος ή η ζημία μπορούν να προσδιοριστούν, ακόμη και αν αυτό υπερβαίνει τα ανώτατα ποσά,
δ) σε περίπτωση φυσικού προσώπου χρηματικό πρόστιμο ύψους έως 700.000 ευρώ.
α) αποστέρηση των κερδών που αποκομίστηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν λόγω της παράβασης, στον βαθμό που αυτά μπορούν να προσδιοριστούν,
β) ανάκληση ή αναστολή, ολική ή μερική, της άδειας παρόχου υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων,
γ) προσωρινή απαγόρευση μέχρι 6 μηνών και σε περίπτωση υποτροπής απαγόρευση διάρκειας τουλάχιστον 10 σε βάρος μέλους του διοικητικού οργάνου του παρόχου υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων ή κάθε άλλου υπαίτιου για την παράβαση φυσικού προσώπου, να ασκεί διοικητικά καθήκοντα στους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων,
δ) προσωρινή απαγόρευση διενέργειας συναλλαγών για ίδιο λογαριασμό επί κρυπτοστοιχείων σε βάρος μέλους του διοικητικού οργάνου παρόχου υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων ή κάθε άλλου υπαίτιου για την παράβαση φυσικού προσώπου.
– Θεσπίζονται διατάξεις για τις διαφημίσεις κρυπτοστοιχείων με στόχο την προστασία του επενδυτικού κοινού. Συγκεκριμένα, οι διαφημίσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν σαφή πληροφόρηση, να μην αποκρύπτουν σημαντικές πληροφορίες για τη λήψη απόφασης, να περιέχουν παράλληλα με τα οφέλη και επαρκή ενημέρωση για το ρίσκο καθώς και σαφή προειδοποίηση για τους κινδύνους όπως και για το ότι οι απώλειες δεν καλύπτονται από ταμεία εγγυήσεων ή συστήματα κάλυψης επενδυτών.
Επιπλέον εντός του 2025, θα προωθηθεί και ειδικότερο νομοθετικό πλαίσιο για τη φορολόγηση των κρυπτοστοιχείων.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε: «Μετά την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές της οικονομίας, με την επίτευξη και διατήρηση λογικών πλεονασμάτων και τη σταθερή μείωση του χρέους, βασική προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα είναι η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Το σχέδιο νόμου για την Κεφαλαιαγορά αποτελεί βασικό εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή.
Με τις ρυθμίσεις που προτείνουμε, εισάγουμε κίνητρα και καταργούμε περιττά γραφειοκρατικά εμπόδια για την πρόσβαση των επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο.
Παράλληλα εισάγουμε αυστηρούς κανόνες εποπτείας και παρέχουμε στις εποπτικές αρχές νέα εργαλεία ελέγχου όπως το mystery shopping που εφαρμόζεται ήδη σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Και ακόμη, εισάγουμε ρυθμίσεις για εποπτεία των κρυπτοστοιχείων, επιβολή κυρώσεων σε όσους δεν τηρούν τη νομοθεσία και υποχρέωση ενημέρωσης των επενδυτών για τα χαρακτηριστικά και τους κινδύνους που συνεπάγονται οι τοποθετήσεις σε αυτά.
Με διαφάνεια, καλύτερη εποπτεία και άρση αντικινήτρων στοχεύουμε σε περαιτέρω αύξηση των επενδύσεων, προς όφελος της εθνικής οικονομίας και των Ελλήνων πολιτών».
Από την πλευρά της, η γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, δήλωσε: «Μια εκσυγχρονισμένη κεφαλαιαγορά αποτελεί έναν ισχυρό μοχλό για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η εύρυθμη λειτουργία της ενισχύει την απελευθέρωση και διοχέτευση κεφαλαίων με στόχο τη στήριξη των επενδύσεων, ευνοώντας έτσι την τόνωση της πραγματικής οικονομίας.
Με την αφετηρία αυτή, η νομοθετική πρωτοβουλία που παρουσιάζεται σήμερα, αναμένεται να έχει διττό στόχο: τόσο την ενίσχυση της ένταξης περισσότερων επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, και ειδικά μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην εναλλακτική αγορά αυτού, προκειμένου η κεφαλαιαγορά να αναδειχθεί ως μία εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης, αλλά και την προώθηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος των καταθετών.
Στόχος είναι η περαιτέρω ενίσχυση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, στο πλαίσιο εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την ανάπτυξη αυτής, με το βλέμμα στραμμένο στην ένωση κεφαλαιαγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο που προωθείται από την ΕΕ».