Gazprom – ΔΕΠΑ Εμπορίας: Τι κέρδισε η ελληνική εταιρεία από την επίλυση της διαμάχης τους

Στην επίλυση των διαφορών τους εξωδικαστικά κατέληξαν ΔΕΠΑ Εμπορίας και Gazprom δίνοντας τέλος σε μια μακροχρόνια διένεξη που διασφαλίζει σημαντικά οφέλη για την ελληνική εταιρεία.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η συμφωνία αποτελεί δικαίωση αλλά και αποτέλεσμα στοχευμένων, σταθερών και δυναμικών πρωτοβουλιών της Διοίκησης και των στελεχών της εταιρείας ήδη από το 2022 όταν και ξεκίνησε η σχετική υπόθεση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η συμφωνία προβλέπει την άρση των Ρωσικών απαιτήσεων για καταβολή από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας ρητρών take or pay, ύψους 400 εκατ. ευρώ περίπου. Οι ρήτρες αυτές αφορούσαν ποσότητες αερίου που η ΔΕΠΑ δεν κατάφερε να απορροφήσει τα έτη 2022 έως 2024.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν επίσης, ότι συμφωνήθηκαν νέες τιμές στις παραλαβές ρωσικού αερίου από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας μέχρι το 2026 (που λήγει και η σύμβαση), οι οποίες είναι χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες των προηγούμενων ετών. Κατόπιν αυτού το ρωσικό αέριο παραμένει σε συμφέρουσα τιμή έναντι των ανταγωνιστικών καυσίμων, ενώ η συμφωνία θα λήξει στο τέλος του 2026. Υπενθυμίζεται ότι βρίσκεται σε ισχύ η απόφαση της Κομισιόν για πλήρη κατάργηση των ροών ρωσικού αερίου προς την ΕΕ έως το 2027.

Σύμφωνα με το σχέδιο, οι νέες συμβάσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο θα απαγορευτούν από την 1η Ιανουαρίου 2026. Οι υφιστάμενες βραχυπρόθεσμες συμβάσεις θα πρέπει να λήξουν έως τις 17 Ιουνίου 2026, με περιορισμένες εξαιρέσεις για τις χώρες που περικλείονται από στεριά και είναι δεσμευμένες με μακροπρόθεσμες συμφωνίες, οι οποίες θα επιτρέπονται έως το τέλος του 2027.

Αν και δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες του deal, η ουσία είναι ότι η μεν ελληνική εταιρεία θα συνεχίσει να προμηθεύεται το ανταγωνιστικό από πλευράς τιμής ρωσικό φυσικό αέριο για τουλάχιστον ενάμισι ακόμη χρόνο, η δε Gazprom, παραμένει στην ελληνική αγορά διατηρώντας μια επωφελή για την ίδια σύμβαση.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Η απόφαση της ελληνικής πλευράς για την προσφυγή στη διαιτησία κατά των Ρώσων είχε ληφθεί τον Μάρτιο του 2024, έπειτα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις που είχαν οδηγήσει σε ρήξη και με βασικό επιχείρημα της ΔΕΠΑ ότι η Gazprom παραβίασε τη μεταξύ τους σύμβαση και της προμήθευε κατά την περίοδο 2022-2023 φυσικό αέριο σε τιμή υψηλότερη από εκείνη της αρχικής συμφωνίας και από την τιμή που πούλαγε η Gazprom σε άλλους «παίκτες».

Η διαιτησία είχε ξεκινήσει στις αρχές Νοεμβρίου του 2024 και μέσω αυτής, η ελληνική πλευρά διεκδικούσε αφενός καλύτερες τιμές για τις ποσότητες φυσικού αέριου που είχε ήδη παραλάβει στη βάση της σύμβασης του 2022 η οποία λήγει το 2026, αφετέρου προσαρμογή των ποσοτήτων που είχε επιλέξει να μη λάβει, λόγω της τιμής και της κατάστασης της αγοράς.

Σε ότι αφορά την ακροαματική διαδικασία εκτιμάται ότι η απόφαση από το δικαστήριο της Σιγκαπούρης θα ανακοινώνονταν γύρω στο Σεπτέμβριο.

Τα οφέλη της συμφωνίας

Από την πλευρά της η ΔΕΠΑ Εμπορίας, όπως αναφέρουν κύκλοι της εταιρείας, αισθάνεται δικαιωμένη για την απόφασή της να προσφύγει σε διαιτησία, καθώς η διαδικασία λειτούργησε ως μοχλός πίεσης με τους Ρώσους να προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων 5 μήνες πριν την έκδοση της δικαστικής απόφασης. Παράλληλα, ελαχιστοποιείται ο ενεργειακός κίνδυνος εν μέσω γεωπολιτικής αστάθειας καθώς η συμφωνία αποτρέπει διακοπή ροών σε μια περίοδο εντάσεων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και εξασφαλίζει ενεργειακή συνέχεια. Το τρίτο σημείο αφορά στην πλήρη εξασφάλιση των συμφερόντων της ΔΕΠΑ έως τη λήξη της σύμβασης το 2026 με διαγραφή όλων των οικονομικών απαιτήσεων της Gazprom και εξασφάλιση ανταγωνιστικής τιμής φυσικού αερίου έως το τέλος του 2026. Ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι η συμφωνία προβλέπει αναδρομική έκπτωση τιμής και επιτρέπει στη ΔΕΠΑ να υλοποιήσει τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της,  στη βάση σταθερού κόστους προμήθειας.