Έμφυλα στερεότυπα, πατριαρχία, θηλυκότητες, κοινωνικοί ρόλοι και γυναικεία ταυτότητα είναι στο επίκεντρο του νέου σουρεαλιστικού θεατρικού έργου «Η Εποχή του Κυνηγιού», της Σοφίας Γουργουλιάννη. που ζωντανεύει στη σκηνή του Bios σε σκηνοθεσία Αθηνάς Χατζηαθανασίου [Πειραιώς 84, Αθήνα].
Μια Στρίπερ, σύμβολο σεξουαλικότητας αλλά και θύμα της κοινωνικής σκληρότητας απέναντι στο γυναικείο σώμα, μια Μάνα εγκλωβισμένη στον ρόλο της ως καλή μητέρα και μια Αλλεργική, που συμβιώνει με τις δεκάδες κοινωνικές αγκυλώσεις σωματοποιημένες σε πραγματικές αλλεργίες. «Εκείνος» παρατηρεί. Γιατί; Ποιος είναι τελοσπάντων;
Η Αθηνά Χατζηαθανασίου μίλησε μαζί μας.
Τι σας ώθησε να σκηνοθετήσετε την «Εποχή του Κυνηγιού»;
«Πριν από 2 χρόνια, περίπου, έπεσε στα χέρια μου το κείμενο της Σοφίας Γουργουλιάννη.
Με συνεπήρε αμέσως. Έκανα εικόνες από την πρώτη ανάγνωση και φαντάστηκα κατευθείαν τον εαυτό μου μέσα σ’ αυτό. Τα στερεότυπα και οι σεξιστικές συμπεριφορές που αντιμετωπίζω καθημερινά, με έκαναν αμέσως να ταυτιστώ με πτυχές του έργου και, σε πρώτη φάση, με τους δύο γυναικείους χαρακτήρες του έργου, τη “Στρίπερ” και την “Αλλεργική”. Αργότερα, όταν έγινα μαμά, κι από την εγκυμοσύνη ακόμη, ένιωσα ακόμη πιο κοντά με το έργο, ήρθα πιο κοντά και με τη “Μάνα”, τον τρίτο γυναικείο χαρακτήρα. Έχει μια “συνειρμική καθαρότητα” το έργο αυτό της Σοφίας και είναι σα να μιλάει κατευθείαν στην ψυχή μου».
Στο έργο πρωταγωνιστούν τρεις γυναίκες που βρίσκονται παγιδευμένες, ενώ ένας άντρας τις παρακολουθεί. Γιατί έχουν εγκλωβιστεί; Καταφέρνουν να δραπετεύσουν;
«Πράγματι, μια Μάνα, μια Αλλεργική και μία Στρίπερ βρίσκονται εγκλωβισμένες σε ένα συρματόπλεγμα στη μέση του δάσους, χωρίς να γνωρίζουν τι ή ποιος τις έχει παγιδεύσει. Το ίδιο το έργο έχει μια διττότητα. Εγώ θεώρησα ότι έπρεπε να την αφήσω αυτή τη διττότητα να αιωρείται και να αφήσω τον θεατή να αποφασίσει γιατί εγκλωβίστηκαν οι τρεις γυναίκες και, κυρίως, αν καταφέρνουν τελικά να δραπετεύσουν. Η δική μου ερμηνεία ήταν σαφής από την αρχή –δεν έχει καμία σημασία να την αποκαλύψω, νομίζω- αλλά με χαρά μου διαπίστωσα ότι το κοινό είχε κι άλλες προσεγγίσεις για τους λόγους του εγκλωβισμού και την απόδραση των τριών γυναικών, διαφορετικές ερμηνείες μακριά και πέρα από τη δική μου. Κι αυτό είναι η επιτυχία για μένα της παράστασης: ο θεατής να προβληματιστεί και να δώσει δική του πνοή μέσα στο έργο».
Έμφυλα στερεότυπα, πατριαρχία, θηλυκότητες, κοινωνικοί ρόλοι και γυναικεία ταυτότητα στο επίκεντρο του νέου σουρεαλιστικού θεατρικού έργου της Σοφίας Γουργουλιάννη. Μπορούμε να ξεπεράσουμε κάθε είδους «εμπόδιο» ως κοινωνία;
«Τα εμπόδια είναι για να ξεπερνιούνται το δίχως άλλο. Το ζήτημα είναι ότι χρειάζεται χρόνος. Φτάσαμε από την πατριαρχία του 1850 στην πατριαρχία του 1950 και έπειτα στην πατριαρχία του 2023. Τα βήματα είναι τεράστια. Είμαστε, ωστόσο, σε μια εποχή με ισχυρά στερεότυπα, κρυμμένα κάτω από τα τραπέζια με politically correct τραπεζομάντηλα. Για να αλλάξει η ουσία, δηλαδή η στερεοτυπική σκέψη, πρέπει να περάσουν μερικές γενιές ακόμη».
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να μεταδώσετε μέσω του έργου;
«Δεν ήθελα να παρουσιάσω ένα φεμινιστικό μανιφέστο. Ήθελα αυτή η παράσταση να είναι ένας σουρεαλιστικός κοινωνικός καθρέφτης. Όπου ο θεατής θα δει μια πτυχή του εαυτού του μέσα στο σχεδόν “παράλογο” αυτό έργο. Κάποιος με ρώτησε κάποια στιγμή, αν έπρεπε να βάλεις όλη την παράσταση σε μια πρόταση, τι θα ήταν; Θα ήταν λοιπόν: “ρόλοι VS ταυτότητα: όταν το ποιοι πρέπει να είμαστε ξεπερνά το ποιοι είμαστε”. Και αυτή η πρόταση αφορά και τους άντρες, όχι μόνο τις γυναίκες, μιας και στη σύγχρονη “πατριαρχία” και οι άντρες επιβαρύνονται με δυσβάσταχτους ρόλους, του “δυναμικού”, του “διεκδικητικού», του “σκληρού” αρσενικού. Από εκεί ξεκινούν τα δεινά. Εξού και ο κομβικός ρόλος του άντρα πρωταγωνιστή στο έργο. Αλλά αυτό είναι η δική μου ανάγνωση. Δεν είναι κάτι που πρέπει να κατανοήσει ή να συμπεράνει ο θεατής. Ο θεατής θα δώσει τη δική του ερμηνεία· και όσο περισσότερο αποκλίνει από τη δίκη μου τόσο το καλύτερο. Το καλλιτεχνικό έργο δεν είναι μια επιστημονική διατριβή που απευθύνεται στο λογικό. Σκοπεύει να εγείρει συναισθήματα και προβληματισμό. Αν ακόμη και μία μόνο παρέα, από όλους όσους θα δουν την παράσταση, φύγει από το θέατρο και συζητήσει με αφορμή την παράσταση, ή αν ένα μόνο άτομο φύγει από το θέατρο και σκεφτεί μία από τις εικόνες που πέρασαν από μπροστά του, τότε το “μήνυμα” παραδόθηκε και ο στόχος μου επετεύχθη».
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο: Σοφία Γουργουλιάννη
Σκηνοθεσία: Αθηνά Χατζηαθανασίου
Σκηνικά: Ανδρονίκη Τσαγκαράκου
Κοστούμια: Ευγενία Βησσαρίου
Φωτισμοί: Γιάννης Ζέρβας
Επιμέλεια κίνησης: Ελένη Παπαϊωάννου
Μουσική – Ηχοτοπία: Πάνος Χουντουλίδης
Βίντεο/Trailer: Θοδωρής Βράχας
Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Οργάνωση παραγωγής: Καλλιτεχνική Εταιρία CALD
Στο teaser trailer ακούγεται το τραγούδι των Matmos (Drew Daniel and M.C. Schmidt) «Schwitt/Urs».
Παίζουν: Ελένη Παπαϊωάννου, Παναγιώτα Χαϊδεμένου, Αθηνά Χατζηαθανασίου, Θεόδωρος Χιντζίδης.
Αφηγητής ο Θανάσης Κουρλαμπάς.