Ναυτιλία: Η ταραγμένη Μέση Ανατολή αυξάνει το μεταφορικό κόστος

Μπροστά στο ενδεχόμενο νέων πληθωριστικών πιέσεων βρίσκεται η διεθνής κοινότητα, αφού η εκτροπή των πλοίων γύρω από το νότιο άκρο της Αφρικής, αντί του Σουέζ, έχει αυξήσει το μεταφορικό κόστος καθώς προσθέτει περισσότερα τονομίλια.

Σύμφωνα με το Γραφείο Εθνικών Στατιστικών (ONS) του Ηνωμένου Βασιλείου, ο ρυθμός αύξησης των τιμών δεν έχει ακόμη δείξει τις πραγματικές του επιπτώσεις στην οικονομία, αλλά η Τράπεζα της Αγγλίας, που συγκαταλέγεται μεταξύ των θεσμικών οργάνων που παρακολουθούν την κατάσταση, επισημαίνει ότι αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες αναφέρουν ότι δέχονται πλήγμα από το υψηλό κόστος.

Οι τιμές των εμπορευματοκιβωτίων, για παράδειγμα, αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 300% από τότε που υπήρξε η διαταραχή στο θαλάσσιο εμπόριο προς την Αίγυπτο και την Ευρώπη λόγω των επιθέσεων των ανταρτών Χούθι της Υεμένης, που υποστηρίζονται από το Ιράν, στη θαλάσσια περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας.

Για τα πλοία που θέλουν να αποφύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ προστέθηκε χρόνος διέλευσης έως και δύο εβδομάδων, αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς και ασφάλισης της ναυτιλίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Εθνικών Στατιστικών (ONS) του Ηνωμένου Βασιλείου, οι διελεύσεις πλοίων μέσω του Σουέζ και του στενού Bab-Al Mandab άρχισαν να μειώνονται από τα μέσα Δεκεμβρίου 2023, με τη διώρυγα να παρουσιάζει μείωση των διελεύσεων κατά 66% έως την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου 2024, σε σύγκριση με την αντίστοιχη εβδομάδα του προηγούμενου έτους, και το στενό BabAl Mandab να παρουσιάζει μείωση των διελεύσεων κατά 59% κατά την ίδια περίοδο.

Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου 2024 (εβδομάδα 14), ο όγκος των φορτηγών πλοίων και των δεξαμενόπλοιων που διέρχονταν από τη Διώρυγα του Σουέζ ήταν 71% και 61% χαμηλότερος από το επίπεδο διέλευσης πλοίων που παρατηρήθηκε το προηγούμενο έτος, αντίστοιχα.

Επίσης οι εβδομαδιαίες διελεύσεις, κυρίως δεξαμενόπλοιων, μέσω του Στενού του Ορμούζ μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 2024 παρουσίασαν σημαντική πτώση σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, με μέση μείωση του όγκου διελεύσεων κατά 23% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του προηγούμενου έτους.

Η προοπτική πιο επικίνδυνων ταξιδιών για τα δεξαμενόπλοια αποτέλεσε παράγοντα και για την άνοδο των τιμών του πετρελαίου.

Μαύρη λίστα

Το αργό πετρέλαιο τύπου brent, που διαπραγματευόταν γύρω στα 80 δολάρια το βαρέλι στις αρχές του έτους, αυξήθηκε έως και τα 91 δολάρια νωρίτερα αυτόν τον μήνα, εν μέσω της εναλλασσόμενης έντασης στη Μέση Ανατολή. Σήμερα διαπραγματεύεται στα 88 δολάρια, αντανακλώντας την έλλειψη κλιμάκωσης από την περασμένη εβδομάδα.

Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ έβαλαν στο στόχαστρο τα πρώτα πλοία, στο νέο κύμα κυρώσεων κατά του Ιράν.

Τα πέντε πλοία που μπήκαν στη μαύρη λίστα, τέσσερα μικρά δεξαμενόπλοια και ένα suezmax, λέγεται ότι βρίσκονταν υπό τον έλεγχο δύο φορέων που δρούσαν ως εμπορικοί βραχίονες των ιρανικών στρατιωτικών ομάδων, του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων και του υπουργείου Άμυνας & Εφοδιασμού των Ενόπλων Δυνάμεων.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, τα πλοία αποτελούσαν μέρος ενός «τεράστιου ναυτιλιακού δικτύου» που χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά ιρανικού πετρελαίου σε χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Βενεζουέλα.