Η δίκαιη πράσινη μετάβαση για την Ενέργεια έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τις συλλογικότητες από όλη την Ελλάδα. Οι σχεδιασμοί της Κυβέρνησης με μεγάλες επενδύσεις εξορύξεων, Φυσικού Αερίου και αιολικών πάρκων σε ακατάλληλες περιοχές όπως αυτές της Natura, έχουν μπει στο στόχαστρο της Κοινωνίας των Πολιτών από τις μεγάλες οργανώσεις WWF και Green Peace μέχρι μικρούς τοπικούς συλλόγους.
Ετσι το Σάββατο 26 Ιουνίου 2021 στις 7μ.μ. διοργανώνεται πορεία στο Μοναστηράκι στην Αθήνα.
Επ’ ευκαιρία των κινητοποιήσεων ο Σύλλογος «Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece» δημοσιοποίησε τις θέσεις τους για την ενέργεια που αποτελούν και μια κοινή συνισταμένη περίπου όλων των συλλογικοτήτων:
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece συμμετέχει στην «Πανελλαδική Κινητοποίηση για την Ενέργεια» προβάλλοντας τις θέσεις του σωματείου για ένα ιδιαίτερο σοβαρό θέμα που έχει σχέση, αλληλοσυνδέεται και αλληλοεπηρεάζεται με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την προστασία της βιοποικιλότητας και του κλίματος, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ειρήνη, την εθνική ανεξαρτησία αλλά και τις υποχρεώσεις της χώρας μας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών.
Β. ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Οι ΦτΦ για πρώτη φορά δημοσίευσαν τις θέσεις τους «για την Ενέργεια με αναφορά στην κοινωνία και τη φύση» τον Οκτώβριο του 2013. Στην πρώτη παράγραφο υπογραμμίζαμε τα εξής:
«Ο καθορισμός του παραγωγικού προτύπου της χώρας δεν μπορεί να είναι κοινός για όλες τις παραγωγικές τάξεις, υπάρχουν οικονομικά, ταξικά, τοπικά και υπερτοπικά, διαφορετικά και αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα.»
Στη συνέχεια επικαιροποιήσαμε τις θέσεις μας και πήραμε θέσεις σε συναντήσεις για την Ενέργεια, τις εξορύξεις, τις ΑΠΕ κ.λπ. Επιλέγουμε να υπενθυμίζουμε συνοπτικά τις θέσεις μας, όπως τις παρουσιάσαμε στη συγκέντρωση στα Προπύλαια που διοργανώνουν οι Πρωτοβουλίες πολιτών και συνελεύσεων «ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ» [21.02.2019] [ΕΔΩ]
Με βάση τις θέσεις για την «Ενέργεια με αναφορά στην κοινωνία και στη φύση» που έχουμε δημοσιεύσει το 2013 και τις μετέπειτα παρεμβάσεις για την κλιματική αλλαγή, τις εξορύξεις χρυσού και υδρογονανθράκων, καθώς και με την πρόσφατη συμμετοχή μας στη δημόσια διαβούλευση για την κατάρτιση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του «Εθνικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα» 01.12.2018, συμμετέχουμε στη συγκέντρωση προβάλλοντας τις παρακάτω θέσεις:
Ακύρωση όλων των σχεδίων για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε όλη την Ελλάδα,
Προοδευτική απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, πρώτα απ’ όλα από το λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή,
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και γεωθερμίας με σεβασμό στη φύση, στο τοπίο, στις τοπικές κοινωνίες,
Μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας,
Διευκόλυνση για την αυτοπαραγωγή ενέργειας,
Διευκόλυνση για τη σύσταση ενεργειακών κοινοτήτων.
Οι εξορυκτικές εταιρείες σε αρκετές περιπτώσεις είναι υπεύθυνες για τεράστιες περιβαλλοντικές καταστροφές παγκοσμίως, για τη διάλυση των τοπικών οικονομιών, για την υποβάθμιση της αγροτικής παραγωγής και του ποιοτικού τουρισμού. Ενώ συχνά είναι πίσω από πλήθος παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκλήσεων εντάσεων, στρατιωτικών ή και πολιτικών επεμβάσεων ισχυρών κρατών ή ενώσεων κρατών.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους λέμε STOP ΣΤΙΣ ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ
Γ. ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΑΣΠΗΕ)
Οι ΦτΦ θεωρούν ως μια σημαντική βάση για συνεννόηση τα συμπεράσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκε σε έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό και πραγματοποιήθηκε με επικεφαλής το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η έρευνα με τίτλο «The biodiversity-wind energy-land use nexus in a global biodiversity hotspot» εστιάζεται στη χωροθέτηση των χερσαίων Αιολικών Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) στην Ελλάδα για ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές χωρίς σημαντικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα.
Η έρευνα μεταξύ των άλλων αναφέρει:
Εξετάζοντας την αποτελεσματικότητα της πρότασης ως προς τις υπάρχουσες αιτήσεις για αδειοδότηση ΑΣΠΗΕ τον Μάρτιο του 2020, διαπιστώνεται πως αρκούν μόνο οι αιτήσεις εντός της προτεινόμενης επενδυτικής ζώνης για να επιτευχθεί και να ξεπεραστεί ο κλιματικός στόχος της Ελλάδας για εγκατεστημένη ισχύ ΑΣΠΗΕ έως το 2030.
Η χωροθέτηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον ελληνικό χώρο βασίζεται στο παρωχημένο Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ (εφεξής Χωροταξικό για τις ΑΠΕ). Εγκρίθηκε το 2008 και είναι ιδιαίτερα προβληματικό, καθώς έχει ως κύριο κριτήριο χωροθέτησης το αιολικό δυναμικό μη λαμβάνοντας υπόψη περιβαλλοντικές παραμέτρους και την κείμενη Ευρωπαϊκή νομοθεσία ως προς τους στόχους του δικτύου NATURA.
Γ.1 Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης της Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης για τα Αιολικά στα βουνά (25.01.2020)
Οι ΦτΦ θεωρούν ότι ένα ακόμα σημαντικό «εργαλείο» για συνεννόηση είναι το «Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης της Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης για τα Αιολικά στα βουνά» (25.01.2020), το οποίο μεταξύ των άλλων αναφέρει:
«Δεν θα μπορούσαμε να είμαστε αντίθετοι στην ανάπτυξη όλων των Ανανεώσιμων Μορφών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) οι οποίες συμβάλουν με την παραγωγή καθαρής ενέργειας και στην προστασία του περιβάλλοντος. Δεν είναι όμως δυνατόν να μην αντιδράσουμε και να μην διαμαρτυρηθούμε όταν στη διαδικασία κατασκευής αυτών των εγκαταστάσεων (δρόμοι πρόσβασης, κτίρια, πυλώνες, κόψιμο δέντρων, σκυρόδεμα, ανεμογεννήτριες κλπ.) το αποτέλεσμα είναι εν τέλει λιγότερο «πράσινο» από το αντιστάθμισμα της παραγόμενης «καθαρής ενέργειας» βλάπτοντας αισθητικά και ουσιαστικά τις ορεινές περιοχές της πατρίδας μας και τον εναλλακτικό τουρισμό.
Η συνεχιζόμενη χωροθέτηση αιολικών πάρκων βλάπτει τις προοπτικές μελλοντικής ανάπτυξης των ορεινών περιοχών και καταδικάζει σε σταδιακή ένδεια τους κατοίκους τους, επιδρά αρνητικά στη χλωρίδα, στην πανίδα και τους υπαίθριους χώρους όπου ασκούμε και τις δραστηριότητες των αθλημάτων βουνού.»
Δ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Οι ΦτΦ επαναλαμβάνουν τις βασικές και διαχρονικές θέσεις τους:
Η καθαρή ενέργεια δεν θα μας σώσει, μόνο ένα νέο οικονομικό σύστημα μπορεί / Clean energy won’t save us – only a new economic system can do that [Jason Hickel – τίτλος άρθρου στο The Guardian/ 15.07.2016]
«…χρειάζεται επειγόντως μια πολιτική επιστημονική επανάσταση… ο ιδεολογικός πυρήνας (της επανάστασης) πρέπει να είναι η παραδοχή ότι η επείγουσα ανάγκη για λήψη άμεσων μέτρων για την προστασία του κλίματος δεν μπορεί να ικανοποιηθεί με επάρκεια όσο θα κυριαρχεί το μοντέλο της «χωρίς όρια οικονομικής ανάπτυξης…» Naturefriends International «Η ΧάρταγιατοΚλίμα» (26-27/9/2008)
Οι ΦτΦ συμμετέχουν και ενισχύουν το διάλογο και τη συνεννόηση για την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με επίκεντρο την προστασία του κλίματος και της βιοποικιλότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης που να σέβεται τις τοπικές κοινωνίες και το περιβαλλον.