Σε επικίνδυνη αποστολή πάλι η ναυτιλία

Την ικανότητά της να προσαρμόζεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και να επιτυγχάνει τον στόχο της, που δεν είναι άλλος από την ασφαλή μεταφορά προϊόντων και φορτίων στον προορισμό τους, αποδεικνύει για άλλη μια φορά η ναυτιλιακή βιομηχανία.

Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, που -παρά τις τεράστιες αντιξοότητες που προκάλεσε- η ναυτιλία φρόντισε ώστε η παγκόσμια κοινότητα να συνεχίσει να λειτουργεί και να αναπτύσσεται, η ναυτιλιακή βιομηχανία αντιμετωπίζει σήμερα με επιτυχία ακόμα μια κρίση.

Αυτή δεν είναι άλλη από τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι κατά εμπορικών πλοίων τα οποία επιχειρούν να «ανέβουν» από την Ερυθρά Θάλασσα ανοικτά της Υεμένης στο Σουέζ, για να βγουν στη Μεσόγειο, και αντίθετα όταν έχουν προορισμό την Ασία.

Κρίση, η οποία αν και δεν είναι αντίστοιχου μεγέθους, μέχρι τώρα, με αυτήν της πανδημίας, προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις στην ομαλή λειτουργία του θαλάσσιου εμπορίου.

Αν και οι ναυτιλιακές εταιρείες αναμένεται ότι θα συνεχίσουν σε παγκόσμιο επίπεδο να προσαρμόζονται στις νέες μεταβλητές, η έκταση του αρνητικού αντίκτυπου παραμένει ακόμα αβέβαιη. Τόσο για τη ναυτιλία όσο και για την παγκόσμια οικονομία.

Για παράδειγμα, η ινδική οικονομία βρίσκεται ήδη εκτεθειμένη σε σοβαρό κίνδυνο σημαντικής αύξησης του κόστους των εισαγωγών αργού πετρελαίου, ενώ οι καθυστερήσεις στα service των containerships, που μεταφέρουν τελικά προϊόντα από την Ασία προς τη Δύση, δημιουργούν πληθωριστικές πιέσεις.

Ειδικά σε ό,τι αφορά τη ναυτιλία, η νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, αλλάζει τα δεδομένα σε πολλούς τομείς. Από έρευνα της δημοσιογραφικής ομάδας της «Ν», προκύπτει ότι από την περίοδο των επιθέσεων των ανταρτών Χούθι και μετά οι ναύλοι των containerships έχουν εκτοξευτεί, ενώ ανοδική πορεία καταγράφει και η αγορά των δεξαμενόπλοιων.

Ένας τομέας που δεν έχει επηρεαστεί, όσον αφορά την πορεία των ναύλων, είναι τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.

Παράλληλα οι κίνδυνοι που έχουν δημιουργηθεί από τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι έχουν αυξήσει και το κόστος μεταφοράς. Για παράδειγμα, τα ασφάλιστρα πολεμικών κινδύνων αυξήθηκαν σε 0,5%-0,7% έναντι 0,07% στις αρχές Δεκεμβρίου. Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της
Clarksons Research, οι αφίξεις στον Κόλπο του Άντεν μειώθηκαν κατά 40% μεταξύ 22 και 26 Δεκεμβρίου σε σύγκριση με τον μέσο όρο του πρώτου μισού του μήνα.

Πολύπλοκη υπόθεση

Η αλλαγή ρότας, όμως, ενός πλοίου, ώστε να «αποφύγει» τον κίνδυνο της Ερυθράς Θάλασσας και να κάνει τον γύρο της Αφρικής, δεν είναι μία απλή υπόθεση. Η δυνατότητα επαναδρομολόγησης εξαρτάται από τους ακριβείς όρους που έχουν συμφωνηθεί, καθώς και από τον χρόνο σύναψης της σύμβασης. Όταν η διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα έχει συμφωνηθεί ρητώς, ή το ναυλοσύμφωνο έχει συναφθεί μετά την κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή, μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση για τους πλοιοκτήτες να διεκδικήσουν το δικαίωμα παρέκκλισης.

Η πορεία προς το Σουέζ έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα και στην ασφάλεια (security) πλοίων – πληρωμάτων και φορτίων. Το λεγόμενο maritime security καλείται πλέον να αντιμετωπίσει μια σειρά ασύμμετρων απειλών, πέραν της κλασικής πειρατείας, σε συνεργασία με τις ναυτικές δυνάμεις που επιχειρούν στην περιοχή.