Φεστιβάλ Αθηνών 2023: Τι θα δούμε φέτος στο Ηρώδειο

Κορυφαίοι σολίστ, μεγάλες ορχήστρες, σημαντικά ονόματα της ελληνικής και ξένης μουσικής και θεατρικής σκηνής, οπερατικά αριστουργήματα αλλά και καθηλωτικές προβολές και ενορχηστρώσεις θα φιλοξενήσει αυτό το καλοκαίρι το Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, σε ένα εξαιρετικά δυνατό πρόγραμμα με ιδιαίτερα ενισχυμένη την τζαζ του πλευρά.

ΕΝΑΡΞΗ ΜΕ ΟΛΙΒΙΕ ΠΙ ΚΑΙ ΑΥΛΑΙΑ ΜΕ ΦΙΛΙΠ ΚΕΝ

Με τη «Μαντάμα Μπατερφλάι» του Τζάκομο Πουτσίνι από την Εθνική Λυρική Σκηνή ανοίγει η φετινή αυλαία του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου στο Ηρώδειο. Μετά την τεράστια επιτυχία του «Βότσεκ» (2020), ο κορυφαίος Γάλλος σκηνοθέτης Ολιβιέ Πι, καλλιτεχνικός διευθυντής του παρισινού Théâtre du Châtelet, διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν (2014-22), επιστρέφει στην ΕΛΣ για να σκηνοθετήσει, αυτή τη φορά στη σκηνή του Ηρωδείου, ένα από τα δημοφιλέστερα αριστουργήματα του Πουτσίνι, σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου (1, 4, 7, 10/6).

Για τη λήξη, το Φεστιβάλ Αθηνών επιφυλάσσει μια μεγάλη διεθνή έκπληξη. Ο ιδιοσυγκρασιακός δημιουργός Φιλίπ Κεν, γνωστός για τις εικονοπλαστικές και εικονοκλαστικές παραστάσεις του, μετά τη δυστοπική αλλά και τρυφερά καυστική «Μοιραία φάρμα» του, που συνεπήρε πέρυσι το κοινό της Πειραιώς 260, καταλαμβάνει φέτος την ορχήστρα του ρωμαϊκού ωδείου (4/8) με μια φαντασμαγορική παράσταση- συμπαραγωγή με κορυφαία διεθνή φεστιβάλ, εμπνευσμένη από τον αναγεννησιακό «Κήπο των ηδονών», τον γνωστό πίνακα του Ιερώνυμου Μπος. Ο Κεν δημιουργεί ένα αλληγορικό υπερθέαμα, ένα ονειρικό σκηνικό μεταξύ ουτοπίας και δυστοπίας, μακαριότητας και λαγνείας, αινιγματικού και γκροτέσκου, που θυμίζει λούνα παρκ. Προσαρμοσμένη ειδικά για το ρωμαϊκό ωδείο, η παράσταση του αβανγκάρντ δημιουργού θα κλείσει πανηγυρικά το αθηναϊκό πρόγραμμα της διοργάνωσης, ξεκινώντας όμως ταυτόχρονα το ταξίδι της στην Ευρώπη.

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Στις συναυλίες κλασικής μουσικής συναντάμε τη βιολονίστρια-θρύλο ‘Ανε-Ζοφί Μούτερ η οποία θα παίξει σόλο σε τρία κοντσέρτα (σε έργα Βιβάλντι, Μπαχ, και Μπολόν ντε Σεν-Ζορζ) και στο αφιερωμένο στην ίδια «Νονέτο» (έργο μουσικής δωματίου για εννέα όργανα) του Αντρέ Πρεβέν, που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα (12/6). Στις 15 Ιουνίου, ο σταρ του πόντιουμ Θεόδωρος Κουρεντζής έρχεται με το νέο του καλλιτεχνικό εγχείρημα, την ορχήστρα Utopia, ένα διεθνές σύνολο αποτελούμενο από κορυφαίους σολίστες του κόσμου το οποίο θα διευθύνει στην Τρίτη συμφωνία του Μάλερ.

Με το μεγαλόπνοο «Ρέκβιεμ» του Τζουζέπε Βέρντι ένα από τα δημοφιλέστερα συμφωνικά-χορωδιακά έργα όλων των εποχών, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών γιορτάζει φέτος τα 80 χρόνια από την ίδρυσή της (29/6). Υπό την μπαγκέτα του αρχιμουσικού της Λουκά Καρυτινού θα απολαύσουμε τον βαθύφωνο Αλέξανδρο Σταυρακάκη, τον μοναδικό Έλληνα που έχει διακριθεί με το Α΄ Βραβείο στον παγκοσμίου φήμης Διεθνή Διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι, τη Φινλανδή σοπράνο Miina-Liisa Värelä, την επιβλητική μεσόφωνο από την Τυνησία Rihab Chaieb και τον διάσημο Αγγλοαμερικάνο, υποψήφιο για Γκράμι, τενόρο Barry Banks. Ακόμη, με αφορμή τα 80 χρόνια της, η ΚΟΑ συνεργάζεται με τον θρυλικό αρχιμουσικό Κρίστοφ Έσενμπαχ και τον Κινέζο σούπερ σταρ του πιάνου Λανγκ Λανγκ σ’ ένα ιστορικής σημασίας καλλιτεχνικό γεγονός για τα ελληνικά μουσικά πράγματα στις 15 Ιουλίου.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος η Εθνική Ορχήστρα της ΕΡΤ και το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής διοργανώνοντας μια μεγάλη συναυλία, με ελεύθερη είσοδο στις 21 Ιουνίου. Στο πρώτο μέρος, η ορχήστρα θα ερμηνεύσει το απολαυστικό «Καρναβάλι των Ζώων» (1886) του Καμίγ Σεν-Σανς με αναφορές στους Μέντελσον, Μπερλιόζ και Όφενμπαχ. Την ερμηνεία του δημοφιλέστατου σε μικρούς και μεγάλους έργου θα συνοδεύσει η ανάγνωση ενός πρωτότυπου κειμένου του συγγραφέα Χρήστου Χωμενίδη, που έγραψε ειδικά για τη συναυλία. Στο δεύτερο μέρος, αλλάζοντας κλίμα, ο Γάλλος Τιερί Πεκού συνομιλεί με το «Ζεϊμπέκικο» του Διονύση Σαββόπουλου. Στο τρίτο και τελευταίο μέρος, η ορχήστρα κλείνει ευφορικά ερμηνεύοντας δύο ορχηστρικές σουίτες από την «Κάρμεν» του Μπιζέ. Διευθύνει ο Ελληνογάλλος μαέστρος Διονύσιος Δερβής-Μπουρνιάς και ερμηνεύει το κορυφαίο πιανιστικό δίδυμο, Κάτια και Μαριέλ Λαμπέκ.

ΓΚΑΛΑ ΟΠΕΡΑΣ

Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της κορυφαίας υψίφωνου του 20ού αιώνα, ο Ελληνικός Σύλλογος Μαρία Κάλλας διοργανώνει συναυλία με τον διεθνούς φήμης τενόρο Ρομπέρτο Αλάνια και τη διάσημη σοπράνο Αλεξάντρα Κούζακ (17/6). Οι δημοφιλείς καλλιτέχνες θα ενώσουν τις φωνές τους σε ένα πρόγραμμα με άριες και ντουέτα από δημοφιλείς όπερες που σφράγισε η φωνή της Μαρίας Κάλλας, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Νάιντεν Τόντοροφ, διευθυντή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Σόφιας. Όλα τα έσοδα της εκδήλωσης θα διατεθούν στη δημιουργία του υπό ανέγερση Μουσείου «Μαρία Κάλλας», που θα είναι αφιερωμένο στην εμβληματική ντίβα. Με τους καλλιτέχνες θα συμπράξει η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Από τους κορυφαίους της ελληνικής μουσικής, ο Σταύρος Ξαρχάκος επιστρατεύει τη δύναμη των τραγουδιών, τα οποία, όπως ο ίδιος γράφει, «μας δείχνουν τον δρόμο, είναι σύμμαχοι στον αγώνα για μια καλύτερη ζωή και διώχνουν τον φόβο», με οδηγούς αγαπημένους ερμηνευτές: τη Μαρία Φαραντούρη, τον Γιάννη Κότσιρα και την Ηρώ Σαΐα (18/6).

Σ’ ένα ταξίδι στην αμερικανική μουσική παράδοση, μέσα από τραγούδια θρυλικών δημιουργών (όπως ο Κόουλ Πόρτερ, ο Τζορτζ Γκέρσουιν και ο Λέοναρντ Μπέρνσταϊν), αλλά και σύγχρονων τραγουδοποιών που διαμόρφωσαν την αισθητική γενεών ολόκληρων (όπως η Τζόνι Μίτσελ, ο Λέοναρντ Κόεν, ο Πολ Σάιμον, ο Πρινς κ.ά), μάς προσκαλεί η Έλλη Πασπαλά στις 25 Ιουνίου. Τη συνοδεύει μικρή ορχήστρα αποτελούμενη από κουαρτέτο πνευστών και κουαρτέτο εγχόρδων καθώς και ένα γκρουπ μουσικών που περιλαμβάνει κάποιους από τους σημαντικότερους σολίστες μας, με επικεφαλής στα σαξόφωνα τον Ντέιβιντ Λυντς. Στην παράσταση θα συμμετάσχει ο αγαπημένος στο ελληνικό κοινό Vassilikos.

Πάντα ανήσυχος και πάντα σε αναζήτηση, ο Γιάννης Αγγελάκας επιστρέφει στο Ηρώδειο, τρία χρόνια μετά τη μυσταγωγική μουσική παράσταση «Λύκοι στη χώρα των θαυμάτων» με τον τσελίστα Νίκο Βελιώτη το 2020, για να παρουσιάσει τραγούδια από όλη την πορεία του καθώς και σάουντρακ που έχει γράψει για ταινίες, με μια διαφορετική προσέγγιση προσαρμοσμένη ή και απροσάρμοστη στον χώρο του ρωμαϊκού ωδείου (3/7).

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Τζον Κέιλ, ο Ουαλός μουσικός που έγραψε ιστορία με τους Velvet Underground, έρχεται στο Ηρώδειο για μια μουσική αναδρομή σε μια πορεία που καλύπτει πάνω από έξι δεκαετίες, με αρκετό κλασικό υλικό αλλά και τραγούδια από τον νέο του δίσκο «Mercy», που έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές από τον παγκόσμιο μουσικό τύπο (19/6). Μαζί του στη σκηνή η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και φυσικά η μπάντα του. Η παράσταση σχεδιάζεται ειδικά για το μνημείο με καθηλωτικές προβολές και ενορχηστρώσεις σε αποκλειστική παγκόσμια πρώτη.

Στις 22/6, οι Waterboys που έχουν ιδιαίτερη σχέση με το ελληνικό κοινό φέρνουν για πρώτη φορά τη μελωδικότητα και τον λυρισμό τους στο Ηρώδειο, ενώ την επόμενη μέρα (23/6) ο Βερολινέζος πιανίστας, συνθέτης και παραγωγός Νιλς Φραμ ,που κινείται στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ κλασικής και ηλεκτρονικής μουσικής, επιφυλάσσει στο εγχώριο κοινό μια αξέχαστη, μυσταγωγική βραδιά. Στις 27 Ιουνίου, μία από τις πιο δημοφιλείς post-rock μπάντες του πλανήτη, οι Ισλανδοί Sigur Rós, έρχονται για να συνεπάρουν το φεστιβαλικό κοινό με τα ατμοσφαιρικά ηχητικά τοπία τους.

Ο Ιούλιος ξεκινάει με τον παγκοσμίου φήμης πολυβραβευμένο συνθέτη Αλεξάντρ Ντεσπλά, ο οποίος θα διευθύνει την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ σε μια συναυλία που θα περιλαμβάνει τις σημαντικότερες συνθέσεις του για τον κινηματογράφο (1/7). Στις 10 Ιουλίου, οι αγαπημένοι James με τις αξέχαστες εμφανίσεις στην Ελλάδα, έρχονται για να γιορτάσουν μαζί μας τα 40 χρόνια της μουσικής τους πορείας σε μια μαγική βραδιά στο πλαίσιο της περιοδείας «James Lasted Orchestral Tour – 40th Anniversary». Για πρώτη φορά στην ιστορία τους, οι James συμπράττουν με συμφωνική ορχήστρα 22 ατόμων και χορωδία γκόσπελ για να μας ταξιδέψουν σε όλους τους σταθμούς της μουσικής τους διαδρομής.

Στο πλαίσιο της περιοδείας «Aquele Abraço Tour» για τα 60 χρόνια της καριέρας του, ο Ζιλμπέρτο Ζιλ που η φωνή και τα τραγούδια του έχουν ταυτιστεί μοναδικά με τη βραζιλιάνικη ψυχή, επανέρχεται στο Ηρώδειο (17/7) για μια αποχαιρετιστήρια συναυλία. Μαζί του στη σκηνή μια πλειάδα μουσικών από την ευρύτερη οικογένειά του, για να μας παρουσιάσουν τραγούδια από ολόκληρη τη λαμπρή μουσική πορεία του.

ΚΥΚΛΟΣ ΤΖΑΖ

Από τους σημαντικότερους ερμηνευτές της γενιάς του, ο βραβευμένος με δύο Γκράμι, Γκρέγκορι Πόρτερ που έφερε τη σύγχρονη τζαζ στα αυτιά χιλιάδων ανθρώπων με τη ζεστή, βαρύτονη φωνή του, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, λίγο πριν τις τρεις προγραμματισμένες συναυλίες του στο Royal Albert Hall του Λονδίνου στις 24 Ιουνίου. Την πρώτη εμφάνιση στη χώρα μας θα πραγματοποιήσει στις 8 Ιουλίου και ο José James. Ο «τζαζ τραγουδιστής της χιπ χοπ γενιάς», με πυξίδα τις κλασικές του επιρροές (Τζον Κολτρέιν, Μάρβιν Γκέι και Μπίλι Χόλιντεϊ), που κινείται αβίαστα μεταξύ σόουλ, φανκ, χιπ χοπ και house, τιμώντας πάντα τις γκόσπελ και μπλουζ ρίζες της τζαζ, έρχεται στο Ηρώδειο με τραγούδια από τα τρία άλμπουμ του που είναι αφιερωμένα στην Μπίλι Χόλιντεϊ, τον Μπιλ Γουίδερς και την Έρικα Μπαντού.

Στις 5 Ιουλίου, ο κορυφαίος δεξιοτέχνης στο ούτι Ανουάρ Μπραχέμ μετά την κατανυκτική εμπειρία που πρόσφερε στο κοινό του Ηρωδείου το 2021, επιστρέφει θριαμβευτικά στο Φεστιβάλ με το κουαρτέτο του που έχει εξασφαλίσει μια εξέχουσα θέση στην τζαζ μουσική σκηνή. Στις 11 Ιουλίου, η σκηνή του Ηρωδείου θα φιλοξενήσει τον εμβληματικό τζαζ πιανίστα Χέρμπι Χάνκοκ που μετρά μια εντυπωσιακή καριέρα και έχει τιμηθεί με αμέτρητα βραβεία, μεταξύ των οποίων 14 Γκράμι και ένα Όσκαρ, ενώ την επόμενη μέρα στις 12/7 η σημαντική τραγουδίστρια της τζαζ Melody Gardot έρχεται να ταξιδέψει το φεστιβαλικό κοινό με την βελούδινη φωνή της και με τις θαυμάσιες μπλουζ, φολκ και λάτιν ερμηνευτικές της προσμείξεις.

ΚΥΚΛΟΣ ELECTRONICΑ

Στην πρώτη εμφάνισή τους στο Ηρώδειο (16/7), οι Kraftwerk- το εμβληματικό συγκρότημα από το Ντίσελντορφ που κυριολεκτικά δημιούργησε την ηλεκτρονική μουσική στη δεκαετία του 1970, και με κάθε νέο δίσκο του επανακαθόριζε την πορεία που θα ακολουθούσε το είδος τα επόμενα χρόνια, θα παρουσιάσουν το νέο οπτικοακουστικό σόου τους, που έχει αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές σε όλο τον κόσμο. Ριζοσπαστικοί και πρωτοποριακοί όσο ελάχιστοι δημιουργοί, οι Kraftwerk στις ζωντανές εμφανίσεις τους χρησιμοποιούν πάντα τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας στον ήχο και την εικόνα, δημιουργώντας πολυδιάστατα οπτικοακουστικά θεάματα. Οι μεγάλες επιτυχίες του συγκροτήματος θα παρουσιαστούν ζωντανά με έναν ξεχωριστό τρόπο σχεδιασμένο ειδικά για τη σκηνή του ρωμαϊκού ωδείου.

ΟΠΕΡΑ – ΑΝΑΒΙΩΣΗ

Η επιτυχημένη παραγωγή του «Ναμπούκο» του 2018 αναβιώνει στο Ηρώδειο τον φετινό Ιούλιο για τέσσερις παραστάσεις (26, 27, 29, 30/7 ). Ο Λέο Μουσκάτο, που υπογράφει τη σκηνοθεσία, είναι από τους δυναμικά ανερχόμενους Ιταλούς σκηνοθέτες της όπερας, έχει διακριθεί σε έργα Βέρντι και Πουτσίνι και έχει παρουσιάσει μεγάλες επιτυχίες σε κορυφαία ιταλικά λυρικά θέατρα. Την παραγωγή διευθύνει, στην πρώτη του συνεργασία με την ΕΛΣ, ένας από τους σημαντικότερους αρχιμουσικούς της όπερας παγκοσμίως, ο Ιταλός Πάολο Καρινιάνι.